17. Hukuk Dairesi 2016/13896 E. , 2019/7208 K.

[İctihat]

17. Hukuk Dairesi 2016/13896 E. , 2019/7208 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki trafik kazası nedeniyle açılan maddi tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde, davalı ... A.Ş. vekili ile diğer davalılar vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:

K A R A R

Davacı vekili; davalı ... şirketi nezdinde ZMMS poliçesi ile sigortalı bulunan, diğer davalıların ortak murisi ...’ün sevk ve idaresindeki aracın direksiyon hakimiyetini kaybedip, karşı şeride geçerek mülkiyeti davacı belediyeye ait cenaze aracıyla çarpışması neticesinde 19/09/2015 tarihinde meydana gelen trafik kazasında müvekkili kuruma ait aracın tamir edilemeyecek duruma geldiğini, olay nedeniyle düzenlenen trafik kazası tespit tutanağı ile olayın meydana geliş şekli tespit edilmiş ve tutanağa bağlandığını, müvekkil aracındaki hasarın Kırşehir Sulh Hukuk Mahkemesinin 2015/19 Değişik iş sayılı dosyasıyla tespit edildiğini beyanla fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla müvekkiline ait aracın kaza tarihi itibari ile piyasa değeri olan 58.000,00 TL'nin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılar ..., ... ve ... vekili; müvekkillerine kaza tespit tutanağı ile atfedilen kurusu kabul etmediklerini, olayın çift taraflı bir trafik kazası olup, tarafların kusur oranlarının Adli Tıp Kurumundan rapor alınmak suretiyle tespitini talep ettiklerini, açılan davanın reddine karar verilmesini beyan etmiştir.
Mahkemece, kararda yazılı gerekçelerle ve benimsenen bilirkişi raporuna göre; davanın kabulü ile; 58.000,00 TL alacağın kaza tarihi olan 19/09/2015 tarihinden itibaren
işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacı kuruma verilmesine, dair verilen karar davalı ... A.Ş. vekili ve diğer davalılar vekili tarafından süresi içerisinde temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davalılar ..., ... ve ... vekilinin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dava trafik kazasından kaynaklanan maddi tazminat istemine ilişkindir.
Anayasanın 35. ve 36. maddeleri ile 6100 sayılı HMK.'nun 27. maddesi uyarınca, taraflar dinlenilmeden, iddia ve savunmalarını beyan etmeleri için davet edilmeden hüküm verilemez. Aksi halde savunma hakkı kısıtlanmış olur. Yine, 6100 Sayılı HMK.'nun “belgelerin birlikte verilmesi” başlığını taşıyan 121. maddesinde “(1) Dava dilekçesinde gösterilen ve davacının elinde bulunan belgelerin asıllarıyla birlikte harç ve vergiye tabi olmaksızın davalı sayısından bir fazla düzenlenmiş örneklerinin veya sadece örneklerinin dilekçeye eklenerek, mahkemeye verilmesi ve başka yerlerden getirtilecek belge ve dosyalar için de bunların bulunabilmesini sağlayıcı açıklamanın dilekçede yer alması zorunludur.” düzenlenmesine yer verilmiştir.
Somut olayda, dava dilekçesi, davalılar, ..., ... ve ...’e tebliğ edilmiş, ancak; dava dilekçesi ekinde yer alan belgeler tebliğ edilmemiştir. Savunma yapma ve beyanda bulunma hakkı verilmeden Anayasa ve HMK ile koruma altına alınan hukuki dinlenilme ve savunma hakkı kısıtlanarak bu davalılar aleyhine hüküm kurulması doğru görülmemiştir. Bu nedenle mahkemece dava dilekçesi ekinde sunulan belgelerin davalılar ..., ... ve ...’e tebliğ edilerek davalı tarafça savunma yapılmasına imkan sağlanması gerekirken, dava dilekçesi ekinde sunulan belgeler tebliğ edilmeden hüküm kurulması bozmayı gerektirmiştir.
3-6100 Sayılı HMK'nin 266 maddesi gereğince 'Mahkeme, çözümü hukuk dışında, özel veya teknik bilgiyi gerektiren hallerde, taraflardan birinin talebi üzerine yahut kendiliğinden, bilirkişinin oy ve görüşünün alınmasına karar verir.' Trafik kazalarında kusur durumunun tespiti, konusunda uzman bilirkişi incelemesi yapılmasını gerektirir. Bilirkişi raporunun dosya kapsamına ve oluş şekline uygun olması gerekmektedir.
Somut olayda, kaza tespit tutanağında, davalıların murisi olan sürücü ...’ün aracının direksiyon hakimiyetini kaybederek karşı şeride geçmemesi sonucu karşı yönden gelen davacıya ait araçla çarpışması neticesinde meydana gelen kazada şerit ihlali yapan davalıların murisi ...’ün asli kusurlu olduğu, davacıya ait aracının sürücüsünün kusurunun bulunmadığı belirtilmiştir.
Mahkemece, kaza tespit tutanağında yapılan kusur belirlemesi yeterli görülerek kusur oranlarının belirlenmesi için rapor alınmamıştır. Eksik inceleme ile karar verilemez.
Bu durumda mahkemece, kazanın meydana gelmesinde tarafların kusur durumlarının tespiti hususunda, tüm dosya kapsamı davacı tarafın iddiası, tanık beyanları, davalıların savunması gözönünde bulundurularak, kaza tutanağının da irdelendiği, ayrıntılı, gerekçeli, denetime elverişli bir rapor alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken yazılı olduğu biçimde karar verilmesi isabetli görülmemiştir.
4-Kaza tarihinde trafik sigorta poliçesinin limiti araç başına maddi 29.000,00 TL olup, sigorta şirketinin kusur oranında ve poliçe limitiyle sınırlı sorumluluğu vardır. Mahkemece, davalı ... A.Ş.'nin sorumluluğu yönünden poliçe limitinin esas alınması gerekirken, yazılı olduğu şekilde, limit aşılarak tazminata hükmolunması doğru görülmemiştir.
SONUÇ:Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalılar ..., ... ve ... vekili ile davalı ... A.Ş vekilinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE, (2) ve (3) numaralı bentlerde açıklanan nedenlerle davalılar ..., ... ve ... vekilinin, (4) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davalı ... A.Ş. vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalılar ..., ..., ... ve ... Sigorta A.Ş.'ye geri verilmesine 10.06.2019 tarihinde oybirliği ile karar verildi.