17. Hukuk Dairesi 2019/422 E. , 2020/5961 K.

[İctihat]

17. Hukuk Dairesi 2019/422 E. , 2020/5961 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki maddi tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacılar vekili; müvekkillerinin desteği ... sürücüsü olduğu ve davalı nezdinde zorunlu mali sorumluluk sigortalı araçla, 17.09.2009 tarihinde tam kusurlu olarak yaptığı tek taraflı kazada hayatını kaybettiğini belirterek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, müvekkilleri için 10.000,00 TL destekten yoksun kalma tazminatının temerrüt tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle tahsilini talep etmiştir.
Davalı ... vekili; davanın zamanaşımı süresinin dolmuş olması nedeniyle reddini savunmuştur.
Yapılan yargılama sonucunda yerel mahkemece verilen zamanaşımı süresinin dolduğu gerekçesiyle davanın reddine dair hüküm davacılar vekilinin temyiz başvurusu sonucunda Dairemizin 08.03.2016 tarih ve 2014/7287E., 2016/2937 tarihli ilamı ile bozulmuştur.
Mahkemece bozma ilamın uyulmak suretiyle, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; davaların kabulü ile 125.000,00 TL destekten yoksun kalma tazminatının davacı ...'a dava tarihinden(27/05/2013) itibaren
işleyecek yasal faizi ile birlikte (poliçe limiti ile sınırlı olarak) davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, 25.000,00 TL destekten yoksun kalma tazminatının davacı ...'a dava tarihinden (27/05/2013) itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte (poliçe limiti ile sınırlı olarak) davalıdan alınarak davacıya ödenmesine karar verilmiş; hüküm, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre; davalı ...Ş. vekilinin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine, karar vermek gerekmiştir.
Dava, trafik kazası sonucu ölüm nedeniyle maddi tazminat istemine ilişkindir.
Dairemizce kabul görmüş pay esasına göre; çocuksuz durumda destek, desteğin gelirini eşi ile ortak paylaşacağı varsayımına dayalı olarak, gelirden desteğin %50 ve eşin %50 pay alacağı kabul edilmektedir. Çocukların eş ile birlikte destek payı alacağı durumda ise destek gelirden eşi ile birlikte 2’şer pay alırken çocuklara birer pay verileceği, yine eş, çocuklar ile ana babanın pay alacağı durumlarda desteğe 2 pay, eşe 2 pay, çocukların her birine 1’er pay, ana ve babaya 1’er pay ayrılarak böylece gelirin tamamının dağıtılacağı esasına dayalıdır.Çocukların sayısı arttıkça hem desteğe ayrılan pay, hem de eş ve çocuklar ile ana ve babaya ayrılacak paylar düşecektir. Çocukların destekten çıkması ile birlikte destekten çıkan çocuğun payları destek, eş ve diğer çocuklara dağıtılacak, anne ve babaya verilmeyecektir. Böylece geriye kalan eş ve çocukların payları ile desteğin payı artacaktır. Bu pay esası Türk aile sistemine çok uygun düşmektedir. Çünkü Türk aile sisteminde desteğin geliri aile bireyleri tarafından birlikte paylaşılmakta, aile bireyleri arttıkça gelirden alınacak pay düşmekte, aile bireyi azaldıkça da gelirden alınacak pay yükselecektir. Ana ve babadan birinin destekten çıkması ile payı diğerine aktarılacak, ana ve baba ile çocukların tamamının destekten çıkması durumunda ise yine çocuksuz eş gibi desteğe 2 pay, eşe 2 pay esasına göre %50 pay desteğe, %50 pay eşe verilerek varsayımsal olarak gelir paylaştırılarak tazminat bu ilkelere göre hesaplanmalıdır.
Somut olayda, murisin nüfus kayıt örneği dosya içerisine alınmamış olup; sisteme taraf olarak eklenmediğinden UYAP ortamından da nüfus kayıt örneği temin edilememiştir. Dosya kapsamından murisin 50 yaşında vefat ettiği, geride eşi ve çocukları kaldığı anlaşılıyor ise de;desteğin anne ve babasının yaşayıp yaşamadığı anlaşılamamaktadır.
Diğer yönden; davalı eş ...'ın nüfus kaydının incelenmesinde, davacı çocuk ... yanında,1986 ve 1990 doğumlu ... ve ... adlı iki çocuklarının daha olduğu görülmekte olup; hükme esas alınan bilirkişi raporunda davacıların destek tazminatları belirlenirken,adı geçen çocuklar ile, ancak yaşıyor olmaları halinde, murisin anne ve babasının destek payları tartışılmamıştır. Mahkemece yukarıda anlatılan hususları gözetmeden hesaplama yapan bilirkişi raporunun hükme esas alınması doğru olmayıp, murisin nüfus kayıt örneği de dosya içerisine alınarak, bu hususlarda aynı bilirkişiden ek rapor alınarak sonucuna göre (davalı lehine kazanılmış haklar saklı kalmak kaydıyla) karar verilmesi gerektiğinin gözetilmemesi doğru görülmemiştir.
2-4925 Sayılı Karayolu Taşıma Kanununun 18. maddesi uyarınca taşımacılar, yolcuya gelebilecek bedeni zararlar için bu Kanunun 17. maddesinde düzenlenen sorumluluklarını sigorta ettirmek zorundadırlar. Anılan Kanunun 19/son ve Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarının B.8. maddeleri hükümlerine göre, meydana gelen zarar öncelikle taşımacının sorumluluk sigortasından karşılanır. Ancak bu sigortanın hiç yapılmamış olması, yapılmış fakat geçersiz hale gelmiş olması, süresinin bitmiş olması veya meydana gelen zararın bu sigorta teminatlarının üzerinde bulunması halinde teminatların üzerinde kalan kısım için, sırasıyla zorunlu mali sorumluluk sigortasına ve varsa ihtiyari mali sorumluluk sigortasına başvurulur.
Bahse konu düzenlemelerden de anlaşılacağı üzere, yasa koyucu, yolcuların uğradığı bedeni zararlar bakımından taşımayı yapan aracın zorunlu karayolu taşımacılık sigortacısı, trafik sigortacısı ve varsa ihtiyari mali sorumluluk sigortacısı bakımından müştereken ve müteselsilen bir sorumluluk öngörmemiş,sıralı bir sorumluluk düzenlemiştir. Başka bir anlatımla, yolcunun uğradığı bedeni
zararlar, taşımayı yapan aracın zorunlu karayolu taşımacılık sigortası kapsamında ise bu aracın trafik veya ihtiyari mali mesuliyet sigortacısının sorumluluğu doğmayacaktır.
Somut olayda, davalı ...Ş. desteğin sürücüsü olduğu dava dışı ... İnş. Tur. Sey. San. ve Tic. Ltd. Şti.'ne ait otobüsün ZKTMM sigortacısıdır. 17.09.2009 kaza tarihindeki poliçe limiti kişi başına maddi 125.000,00 TL olup, temyize konu kararda teminat limiti aşılarak, davalı ... aleyhine toplam 150.000,00 TL'ye hükmedilmiştir. Mahkemece, davalı ... yönünden teminat limiti dahilinde zararın tahsiline karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde limit aşılmak suretiyle karar verilmesi de doğru değildir.
SONUÇ: Yukarıda (1) ve (2) nolu bentlerde açıklanan nedenlerle davalı ...Ş. vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine, 21/10/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.