17. Hukuk Dairesi 2020/747 E. , 2020/5813 K.

[İctihat]

17. Hukuk Dairesi 2020/747 E. , 2020/5813 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın asıl ve birleştirilen davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davacı ... vekili ve birleşen davada davalı ... Büyükşehir Belediyesi (İl Özel İdare Müdürlüğü) vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacı vekili davalılardan ...'nun malik, ... Sigorta A,Ş'ye trafik sigortası ve ...'nun idaresinde bulunan araç ile müvekkili idare adına kayıtlı ve davalı ... idaresindeki araçla çarpışarak, diğer davalıların maliki ve sürücüsü ve trafik sigortacısı olduğu araca da çarpmak suretiyle hasarlandığını
ileri sürülerek, 27.259,68 TL hasar bedelinin 13.02.2005 olay tarihinden; 146,80 TL tespit masrafının 17.02.2005 tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini talep etmiştir.
Davalı ... vekili, davacı aracının malikinin İl Özel İdaresi olduğunu, bu nedenle davacının dava açma ehliyeti bulunmadığını davacı sürücüsünün görevli olmadığı ve hiçbir geçiş üstünlüğüne sahip olmadığı sırada kazanın meydana geldiğini, kazada davacının tam kusurlu olduğunu, kendileri tarafından açılan tazminat davasının bu dosya ile birleştirilmesi gerektiğini savunmuştur.
Davalılar ... Sigorta A.Ş vekili ile ... Sigorta A.Ş vekili cevaplarında, sorumluluklarının poliçe limiti ve sigortalının kusuru ile sınırlı olduğunu, temerrüde düşürülmediklerini belirtmişlerdir.
Davalı ..., duruşmada davanın reddini savunmuştur.
Davalı ..., davaya cevap vermemiştir.
Davalı ..., kusur oranına ve tazminat miktarına itiraz ederek davanın reddini savunmuştur.
Asıl dava ile birliştirilen davada ise; davacılar ... ve ... vekili, müvekkilinin aracında hasar meydana geldiğini ve kazada yaralandıklarını ileri sürerek, 5.100,00 TL hasar bedeli 900,00 TL tedavi gideri ve 4.000,00'er TL'den 8.000,00 TL manevi tazminatın olay tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan tahsilini talep etmiştir. Daha sonra tedavi giderinin 676,00 TL'lik kısmından vazgeçmiştir.
Davalı ... İdare Müdürlüğü vekili, kusura ve tazminat miktarına itiraz ederek, davanın reddini savunmuştur.
Davalı ... Sigorta A.Ş vekili, manevi tazminat taleplerinin poliçe teminatı dışında kaldığını, sorumluluklarının poliçe limiti ve sigortalının kusuru ile sınırlı oluduğunu savunmuştur.
Davalı ... vekili, olayda kusurlarının bulunmadığını, tazminat miktarının fahiş olduğunu belirterek, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, ilgili bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda asıl davada, davalılar ..., ..., ... Sigorta A.Ş. aleyhine bozma öncesinde verilen karar kesinleştiğinden,yeniden bu davalılar yönünden hüküm oluşturulmasına yer olmadığına, davalı ... Sigorta
A.Ş, dava açıldıktan sonra hasar bedeli olarak poliçe limiti olan 5.000,00 TL'yi 28.4.2005 tarihinde ödemiş olduğundan bu davalı aleyhine açılan 5.000,00 TL hasar bedeli yönünden konusuz kalan talep hakkında karar verilmesine yer olmadığına, ancak her ne kadar 5.000,00 TL hasar bedeli ödense de dava tarihi olan 16.3.2005 tarihinden ödeme tarihi olan 28.4.2005 tarihine kadar 5.000,00 TL üzerinden hesaplanacak işleyecek yasal faizin bu davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bu davalı ... poliçe limiti ile sorumlu olmasına rağmen, bu davalıdan poliçe limiti ile sınırlı olarak talepte bulunmayıp hasarın tamamı istendiğinden fazla dair istemin bu davalı yönünden reddine, davalı gösterilen ... ile ...’nun aynı kişi olduğuna dikkate alınarak, davalılar ..., ... aleyhine açılan tazminata ilişkin talebin kısmen kabulü ile, ... Sigorta A.Ş.'nin yargılama sırasında ödemiş olduğu 5.000,00 TL mahsup edildikten sonra bakiye 12.409,05 TL hasar bedeli ile 2.000,00 TL değer kaybı toplamı 14.409,05 TL'nin 13.2.2005 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiz ile birlikte bu iki davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak (davalı ...'nun sorumluluğu 10.806,78 TL ile sınırlıdır) davacıya verilmesine, ayrıca ... Sigorta A.Ş.'nin ödemiş olduğu 5.000,00 TL yönünden tahsilde tekerrür olmamak kaydı ile kaza tarihi olan 13.2.2005 tarihinden ödeme tarihi olan 28.4.2005 tarihine kadar 5.000,00 TL üzerinden hesaplanacak yasal faizin bu iki davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya dair istemin reddine, birleşen 2005/121 E. sayılı dosya yönünden, davanın kısmen kabulü ile davacı ... için l.168,21 TL hasar bedeli ile 500,00 TL manevi tazminatın, davacı ... için 37,50 Tl tedavi gideri ile 500,00 TL manevi tazminatın kaza tarihi olan 13.2.2005 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı ... idare müdürlüğünden alınarak (bozma ilamı öncesinde verilen kararda dikkate alınarak, tahsilde tekerrür olmamak kaydıyla) davacılara verilmesine, bozmadan önce hükmün 1, 2, 4 nolu bendlerine ilişkin verilen karar ile bozma öncesindeki diğer bendlerde davalılar ... ve ... Sigorta Aş yönünden verilen karar kesinleştiğinden, kesinleşen bu hususlarda yeniden hüküm oluşturulmasına yer olmadığına, dair karar verilmiş; hüküm davacı ... ve birleşen davada davalı ... Büyükşehir Belediyesi (İl Özel İdare Müdürlüğü) vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Birleşen davada davalı ... Büyükşehir Belediyesi (İl Özel İdare Müdürlüğü) vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesinde; Asıl dava, trafik kazasından kaynaklanan araç hasarı nedeniyle maddi tazminat istemine; birleşen dava ise araç hasarı ve cismani zarar nedeniyle maddi, manevi tazminat istemine ilişkindir.
12.11.2012 tarihinde kabul edilen ve 06.12.2012 tarih ve 28489 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 6360 sayılı 'On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun' 1. maddesinin 2. fıkrasında '... Büyükşehir Belediyesi sınırlarının il mülki sınırları olduğu, 5. fıkrasında İl özel idaresinin tüzel kişiliğinin kaldırıldığı', 3. maddesinin 2. fıkrasında 'Mevzuatla il özel idarelerine yapılan atıflar bu Kanun kapsamında tüzel kişiliği kaldırılan il özel idareleri için ilgisine göre bakanlıklara, bakanlıkların bağlı veya ilgili kuruluşları ile bunların taşra teşkilatına, Hazineye, valiliklere, büyükşehir belediyelerine ve bağlı kuruluşlarına veya ilçe belediyelerine yapılmış sayılır. Tüzel kişiliği kaldırılan il özel idarelerine 22/2/2005 tarihli ve 5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanunu ve diğer mevzuatla verilmiş olan yetki, görev ve sorumluluklar ilgisine göre bu kurum ve kuruluşlar tarafından kullanılır ve yerine getirilir. Söz konusu il özel idarelerinin mahkemelerde süren davaları ile il özel idaresi olarak faaliyet gösterdikleri dönem ve yapılan işlemlere ilişkin olarak açılacak davalarda muhatap, devir işleminin yapıldığı ilgili kurum ve kuruluştur.' hükmüne yer verildiği, aynı Yasanın “Yürürlük” başlıklı 36. maddesinde ise yasanın ilk mahalli idareler genel seçiminin yapıldığı 30.03.2014 tarihinde yürürlüğe gireceği düzenlemesine yer verildiği görülmektedir.
Açıklanan yasal düzenlemeler ve ilkeler çerçevesinde somut olay değerlendirildiğinde; birleşen dosyada davacılar vekili tarafından 25.03.2005 tarihinde açılan, trafik kazası nedeniyle maddi ve manevi tazminat talepli davada her ne kadar ... taraf gösterilmiş ise de; hükümden sonra 30/03/2014 tarihinde yürürlüğe giren 6360 sayılı Kanunun yukarıda belirtilen hükümleri gereğince davalı ... İdaresinin tüzelkişiliğinin kaldırıldığı, görülmekte olan davada ... il Özel İdaresinin taraf sıfatının kalmadığı sonucuna varılmaktadır.
Hâl böyle olunca; birleşen dava ... İl Özel İdaresine yöneltilmiş ise de 6360 sayılı yasanın 3/2. maddesi gözetilerek, davalı ... İdaresinin tüzelkişiliğinin yasa ile sona erdiği gözetilerek İl Özel İdaresinin dava konusu edilen taleple ile ilgili görev ve sorumluluklarının hangi kurum ve kuruluşa devredildiğinin, ilgili dayanak kayıt ve belgeler temin edilmek suretiyle tespit edilmesi, elde edilecek sonuca göre davada taraf teşkilinin sağlanması, ondan sonra işin esasının değerlendirilmesi için kararın bozulması gerekmiştir.
2-Bozma ilamının kapsam ve şekline göre, asıl davada davacı ... vekilinin tüm, birleşen davada davalı ... Büyükşehir Belediyesi (İl Özel İdare Müdürlüğü) vekilinin sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle birleşen davada davalı ... Büyükşehir Belediyesi (İl Özel İdare Müdürlüğü) vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle asıl davada davacı ... vekilinin tüm, birleşen davada davalı ... Büyükşehir Belediyesi (İl Özel İdare Müdürlüğü) vekilinin sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalı ... Büyükşehir Belediyesi (İl Özel İdare Müdürlüğü)'ne geri verilmesine, 19/10/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.