19. Hukuk Dairesi 2017/4369 E. , 2019/3535 K.

[İctihat]

19. Hukuk Dairesi 2017/4369 E. , 2019/3535 K.


'İçtihat Metni'


MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi (Tic.Mah.Sıf.)


Taraflar arasındaki birleşen menfi tespit-istirdat davalarının bozma ilamına uyularak yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı asıl davanın kısmen kabulüne,kısmen reddine ,birleşen davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde asıl ve birleşen davaların davacıları vekili ve asıl davanın ve birleşen davanın davalı taraf vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü.
- K A R A R -
Asıl davada davacılar vekili, davalı... Ltd.Şti. ile davacı şirket arasındaki ticari ilişkide davalıdan satın alınan ancak bir kısmı teslim edilmeyen mallara karşılık, davalıya teminat olarak 25.000,00 TL bedelli bir çek verildiğini, mal teslimine ilişkin eksikliğin tamamlanması halinde çekin ibrazı ile malların toplam bedeli olan 9.500,00 TL'nin davalıya ödeneceğinin kararlaştırılmasına rağmen eksik malların teslim edilmediği gibi davalının çeki iade edip teslim ettiği malların bedelini almadığını belirterek, davacıların söz konusu çek nedeniyle davalıya borçlu olmadıklarının tespiti ile çekin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davacılar vekili 05/03/2014 havale tarihli dilekçesi ile, takibe konu çek bedelinin ödendiğini belirterek davaya istirdat davası olarak devam edilmesini, dava konusu çekin 14.500,00 TL'lik kısmından borçlu olmadıklarının tespiti ile 14.500,00 TL fazla ödemenin davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Asıl davada davalı... Şirketi vekili, çek keşidecisi davacı ...'nın taraf sıfatının olmadığını, zira davalı ile davacı arasında hukuki bir ilişki bulunmadığını, davacı şirkete teslim edilen ürünlerde eksiklik olmadığı gibi davacının daha sonra davalıdan 13.924,00 TL bedelli başka mallar da aldığını, bu malların bedelinin de ödenmediğini belirterek, davanın reddini istemiştir.
Birleşen davada davacılar vekili, davalı... Şirketinin asıl dava konusu çeki aynı ailenin şirketi olan davalı ... Ltd. Şti'ne verdiğini ve bu şirket tarafından çekin kötüniyetli olarak icra takibine konu edildiğini belirterek, takibe konu çek nedeniyle davacıların , davalıya borçlu olmadıklarının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Birleşen davada davalı ... Ltd.Şti. vekili, davalının iyiniyetli hamil olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece toplanan delillere göre; davacı şirketin aralarındaki ticari ilişki kapsamında asıl davanın davalısı... Ltd.Şti.'ne olan borcunu ödediği, adı geçen şirketin temel ilişki nedeni ile karşılıksız olan çeki aralarındaki anlaşmaya aykırı olarak ...... Ltd. Şti.'ne verdiği, davacıların her iki davalıya da borçlu olmadıkları gerekçesiyle davanın kabulüne,davacıların temel ilişki yönünden davalı...... Ltd.Şti.'ne ve takip dosyası yönünden davalı ...... Ltd. Şti.'ne 14.500,00 TL borçlu olmadığının tespitine, takip esnasında ödenen bu bedelin davalılardan tahsiline karar verilmiş, hükmün asıl davanın davalısı ve birleşen davanın davalısı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine Dairemizin 2015/2754E., 2015/4816K. Sayılı ve 06.04.2015 tarihli bozma ilamında ,' 1-Davacı şirket ile asıl davanın davalısı... ...Ltd.Şti. arasında ticari ilişki bulunduğu ve dava konusu çekin davalı şirkete bu kapsamda verildiği hususlarında uyuşmazlık yoktur. Davalı taraf önce 9.500 TL'lik, sonra 13.924 TL'lik malı bu ticari ilişki kapsamında davacıya teslim ettiğini kanıtlamış olup, davacı taraf söz konusu borcu ödeme yükümlülüğü altındadır. Dava konusu çek bu anlamda teslim edilen malların teminatı vasfını taşıdığından, davacının teslim aldığı mallara ilişkin toplam borç miktarı yönünden davanın reddi gerekirken, yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsizdir. 2-Birleşen davanın davalısı ...... Ltd. Şti, dava konusu çeki asıl davanın davalısı şirketten ciro yoluyla devralan hamildir. Davacı tarafın, adı geçen şirketin çekin bedelsiz olduğunu bildiği halde kötüniyetli olarak devraldığını kanıtlaması gerekmektedir. Mahkemece, bu yön üzerinde durulmadan birleşen dava davalısı yönünden yazılı şekilde karar verilmesi isabetsizdir.’’gerekçesiyle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda,asıl dava yönünden; taraflar arasındaki ticari ilişki nedeniyle davalı şirket tarafından davacı şirkete teslim edilen mal bedelinin (9.500,00+13.924,00 TL) 23.424,00 TL olduğu, davacı şirketin toplam ödemesinin aralarındaki ticari ilişki kapsamında 25.330,00 TL olduğu, buna göre davacı şirketin 1.906,00 TL fazla ödemesinin bulunduğunun anlaşıldığı,birleşen dosya yönünden; davacı şirketin davalı şirketin çekin bedelsiz olduğunu bilerek kötü niyetli olarak çeki devraldığını kanıtlaması gerekirken; dosyada mevcut belgeler dahilinde bu yönde herhangi bir şekilde açıkça kötüniyetli olarak iktisap ettiklerini kanıtlayamadığı gerekçesiyle , davanın kısmen kabulüne,kısmen reddine ; ... 3.İcra Dairesinin 2011/6397 esas sayılı takip dosyasına konu keşidecisi ..., cirantası ...İnş.Gıda.Tic. ve San. Ltd.Şti’nin temel ilişki yönünden ...Otel Donanımları ...Tur.Tic.Ltd.Şti’ne ve takip dosyası yönünden ... ... İmalatı Teks.Tur.İnş.Tic.ve San.Ltd.Şti‘ne 1.906,00 TL borçlu olmadığının tespitine, takip esnasında ödenen bu bedelin ödeme tarihi olan 17/04/2012 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalılardan alınarak davacıya verilmesine, davacı ve davalı tarafın kötü niyet tazminatı talebinin reddine,birleşen ... 4.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2011/725 esas sayılı davasının reddine karar verilmiş,hüküm asıl ve birleşen davaların davacıları vekili ve asıl davanın davalısı ve birleşen davanın davalısı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Asıl ve birleşen davalar bağımsızlıklarını koruduklarından asıl ve birleşen davalar ile ilgili olarak mahkemece ayrı ayrı hüküm kurulması gerekir.Mahkemece hüküm fıkrasının 1.paragrafından davanın kısmen kabulüne kısmen reddine şeklindeki ifadeden sonra birleşen dosya davalısı yönünden de borçlu olmadığının tespitine denilmiş 3. paragrafta ise birleşen davanın reddine şeklinde hüküm kurulmuş , mahkeme hükmü de kabul itibari ile kendi içerisinde çelişkilidir.Bu hususlar doğru görülmediğinden hükmün bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre tarafların diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına,peşin harcın istek halinde temyiz edene iadesine, 28/05/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.