20. Hukuk Dairesi 2019/2111 E. , 2019/4367 K.

[İctihat]

20. Hukuk Dairesi 2019/2111 E. , 2019/4367 K.

'İçtihat Metni'
....
Taraflar arasındaki davada .... Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belli edilmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi gereği düşünüldü:
K A R A R

Dava, kadastro tespitine itiraz istemine ilişkindir.
......Hukuk Dairesince; 5235 sayılı Kanunun 25/(2) maddesi ile Bölge Adliye Mahkemelerinin yargı çevrelerini belirleyen Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu Genel Kurulu'nun 29/02/2016 tarihli, 53 sayılı kararı ile 03/08/2017 tarihli, 703 sayılı kararı uyarınca, mülki hudutları itibariyle.... ilçesinde bulunan taşınmazların.... Adliye Mahkemesi yargı çevresinde bulunması gerekçesiyle yetkisizlik karar verilmiştir.
......Hukuk Dairesince; her ne kadar ...... Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi tarafından, dava konusu taşınmazın Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun kadastro mahkemelerinin yetki alanını belirleyen 22/05/2013 tarihli 460 sayılı kararıyla....kapatılarak... yargı çevresinin ......devredilmesi üzerine eldeki davanın ... Mahkemesinde görülerek sonuçlandırıldığı, Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu Genel Kurulunun 29/02/2016 tarihli 53 sayılı kararıyla Bölge Adliye Mahkemelerinin yargı çevrelerinin kararda sayılı illerin mülki hudutları esas alınarak belirlendiği dava konusu taşınmazın bulunduğu ...iline bağlı olduğu ve anılan kararda ...mülki sınırlarını kapsayacak şekilde .....Mahkemesinin yargı çevresi içinde bulunduğu; Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu Genel Kurulunun 03/08/2017 tarihli 703 sayılı kararında da Denizli ili yönünden bir değişiklik yapılmadığı gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilerek, istinaf incelemesi için dosya Dairemize gönderilmiş ise de; bilindiği üzere 5235 sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanunun “Hukuk Mahkemelerinin Yargı Çevresi” başlıklı 7. maddesi; “Hukuk mahkemelerinin yargı çevresi, bulundukları il merkezi ve ilçeler ile bunlara adli yönden bağlanan ilçelerin idari sınırlarıdır.
Büyükşehir Belediyesi bulunan illerde, büyükşehir belediyesi sınırları içindeki il ve ilçelerin adı ile anılan sulh veya asliye hukuk mahkemelerinin yargı çevresi, il ve ilçe sınırlarına bakılmaksızın.....önerisi üzerine.....belirlenir. Coğrafi durum ve iş yoğunluğu göz önünde tutularak bir hukuk mahkemesinin kaldırılmasına veya yargı çevresinin değiştirilmesine, özel kanunlarında yargı çevresi belirtilmemiş olan hukuk mahkemelerinin yargı çevresinin belirlenmesine Adalet Bakanlığının önerisi üzerine Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca karar verilir.” düzenlemesini içermekte
.....
olup, yetkisizlik kararında da belirtildiği üzere, Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun 3402 sayılı Kadastro Kanununun 33/A ve 5325 sayılı Kanunun 7. maddesine dayanarak verdiği 22.05.2013 tarih ve 460 sayılı kararı uyarınca, .... kapatılarak, (mülki anlamda bağlı bulunduğu......yargı çevresine dahil edilmiş; bir başka deyişle, .....yargı çevresine, ..... idari sınırları da adli yönden dahil olmuştur. Bu karar, 6100 sayılı HMK'nın “Taşınmazın aynından doğan davalarda yetki” başlıklı 12/1. maddesinde “Taşınmaz üzerindeki ayni hakka ilişkin veya ayni hak sahipliğinde değişikliğe yol açabilecek davalar ile taşınmazın zilyetliğine yahut alıkoyma hakkına ilişkin davalarda, taşınmazın bulunduğu yer mahkemesi kesin yetkilidir” kuralının da istisnasını oluşturmaktadır. Bu şekilde, ....ilçesinin idari sınırları,.....yönünden, ....yargı çevresine bağlanmış olup, .... de mülki sınır olarak ..... 22/05/2013 tarihli 460 sayılı kararı uyarınca ... Adliye Mahkemesinin yargı çevresine bağlı bulunduğundan, eldeki dava yönünden istinaf incelemesinde yetkili ve görevli Bölge Adliye Mahkemesi ve Dairesi...... Mahkemesi 16. Hukuk Dairesince yapılması gerekmektedir. Aksinin kabulü, somut olay yönünden .... bir kısım kararlarının istinaf incelemesinin .... bir kısım kararlarının ise Antalya Bölge Adliye Mahkemesi ilgili daireleri tarafından yapılması; dolayısıyla aynı durumdaki kadastro mahkemelerinin kararlarının, istinaf incelemesi yönünden birden fazla Bölge Adliye Mahkemesi yargı çevresine bağlanması sonucunu doğuracağı gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
6100 sayılı HMK'nın 22. maddesi uyarınca 'Yetkili mahkemenin bir davaya bakmasına herhangi bir engel bulunduğu yahut iki mahkeme arasında yargı çevrelerinin sınırlarının belirlenmesinde tereddüt ortaya çıktığı takdirde, yetkili mahkemenin tayininde, ilk derece mahkemeleri için bölge adliye mahkemelerine, bölge adliye mahkemeleri için Yargıtaya başvurulur.'
5235 sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun'un “Hukuk Mahkemelerinin Yargı Çevresi” başlıklı 7. maddesi; “Hukuk mahkemelerinin yargı çevresi, bulundukları il merkezi ve ilçeler ile bunlara adli yönden bağlanan ilçelerin idari sınırlarıdır.'
Büyükşehir Belediyesi bulunan illerde, büyükşehir belediyesi sınırları içindeki il ve ilçelerin adı ile anılan sulh veya asliye hukuk mahkemelerinin yargı çevresi, il ve ilçe sınırlarına bakılmaksızın....önerisi üzerine Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca belirlenir. Coğrafi durum ve iş yoğunluğu göz önünde tutularak bir hukuk mahkemesinin kaldırılmasına veya yargı çevresinin değiştirilmesine, özel kanunlarında yargı çevresi belirtilmemiş olan hukuk mahkemelerinin yargı çevresinin belirlenmesine Adalet Bakanlığının önerisi üzerine Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca karar verilir.”
Dosya kapsamında yargılama sırasında, Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun, kadastro mahkemelerinin yetki alanını belirleyen 22/05/2013 tarihli, 460 sayılı kararı ile taşınmazların bulunduğu....kapatılarak ....yargı çevresinin,...yargı çevresine dahil edilmesi üzerine, dosya...devredilmiş, yargılama ... sayılı dosyası üzerinden yapılıp bitirilmiştir.
6100 sayılı HMK'nın 12/2 maddesi ve 3402 sayılı Kanunun 26/son maddesi hükümlerine göre, davada taşınmazların bulunduğu...esin yetkili iken, 3402 sayılı Kanunun 33/A maddesinde düzenlenen yetki çerçevesinde Hakimler Savcılar Yüksek Kurulu tarafından alınan karar ile davaya.... bakılmıştır.
Bölge Adliye Mahkemelerinin kuruluşunu düzenleyen, 5235 sayılı Kanunun 25/(2) maddesinde 'Bölge Adliye Mahkemelerinin yargı çevrelerinin belirlenmesine, değiştirilmesine veya bu mahkemelerin kaldırılmasına ...karar verilir' düzenlemesi bulunmaktadır.

...
Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun 3402 sayılı Kadastro Kanununun 33/A ve 5325 sayılı Kanunun 7. maddesine dayanarak verdiği 22.05.2013 tarih ve 460 sayılı kararı uyarınca, ....apatılarak, (mülki anlamda bağlı bulunduğu.... değil) .....yargı çevresine dahil edilmiş; bir başka deyişle,...yargı çevresine, .... idari sınırları da adli yönden dahil olmuştur. Bu nedenle ....dari sınırları, kadastro mahkemesi yönünden,....yargı çevresine bağlanmış olup, .....de mülki sınır olarak ..... 22/05/2013 tarihli 460 sayılı kararı uyarınca ....yargı çevresine bağlı bulunduğundan, eldeki dava yönünden istinaf incelemesinde yetkili ve görevli Bölge Adliye Mahkemesi ve ...... Mahkemesi 16. Hukuk Dairesince yapılması gerekmektedir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK'nın 21 ve 22. maddeleri gereğince; .... Hukuk Dairesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 24/06/2019 gününde oy birliğiyle karar verildi.