20. Hukuk Dairesi 2017/8481 E. , 2020/1037 K.

[İctihat]

20. Hukuk Dairesi 2017/8481 E. , 2020/1037 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :Kadastro Mahkemesi
DAVALILAR : Hazine - ... Büyükşehir Belediyesi - ... Belediyesi - ...

Taraflar arasındaki davanın yapılan duruşması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı ... Yönetimi ile davalılar Hazine ve ... tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
... köyünde 5304 sayılı Kanun ile değişik 3402 sayılı Kanun hükümlerine göre yapılan orman kadastrosu sırasında 4376 m2 yüzölçümlü 101 ada 259 parsel, 2364 m2 yüzölçümlü 101 ada 286 parsel 3144 m2 yüzölçümlü 101 ada 378 parsel, 3622 m2 yüzölçümlü 101 ada 419 parsel, 9569 m2 yüzölçümlü 103 ada 10 parsel, 8416 m2 yüzölçümlü 103 ada 38 parsel sayılı taşınmazlar kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanılarak davalı ... adına tespit edilmiş, 31.12.2008 - 29.01.2009 tarihleri arasında askı ilanına çıkarılmıştır.
Davacı ... Yönetimi; ... köyünde 5304 sayılı Kanun ile değişik 3402 sayılı Kanun hükümlerine göre yapılan orman kadastrosunun kısmî ilana çıkartıldığını, ancak, dava dilekçesinde gösterilen ve ölçüm ve sınırlandırma yapılmadığı için ada ve parsel numaraları bulunmayan alanların orman sayılan yerlerden olduğu halde, orman sınırları dışında bırakıldığını belirterek, bu alanların orman sınırları içine alınması ve orman niteliğiyle Hazine adına tescili isteğiyle Hazine ve köy tüzel kişiliğine husumet yönelterek dava açmıştır.
Daha sonra yapılan kültür arazilerinin kadastrosu sırasında dava konusu taşınmazların tespit tutanakları düzenlenmiş ve kesinleştirilmiş, mahkemece hakkında ayırma kararı verilen, 101 ada 259, 286, 378 ve 419 ile 103 ada 10 ve 38 sayılı parsellere ait kadastro tutanakları getirtilerek, bu yerlere ilişkin olarak kısmî ilân süresinde dava açılması nedeni ile davalı oldukları belirtilerek davalı hale getirilmiş, asıl dava dosyası olan 2008/23 E. sayılı dosyada tespit malikleri dahili davalı yapılarak taraf teşkili sağlanmış ve tespit maliki sayısınca dosyanın tefrikine karar verilerek, yeni esasa kayıt edilmek sureti ile yargılamaya devam olunmuştur.
Mahkemece yapılan yargılama sonucunda, ... köyünde kain 101 ada 259, 286, 378 ve 419 parsel nolu taşınmazlara ilişkin davacı tarafın davasının kabulü ile, dahili davalı adına tespiti yapılan dava konusu bu taşınmazların kadastro tespitlerinin iptali ile, orman vasfı ile aynı ada ve parsel numarası ile Maliye Hazinesi adına tespit ve tescillerine,
103 ada 10 ve 38 parsel nolu dahili davalı adına tespiti yapılan taşınmazlara ilişkin olarak davanın kısmen kabul, kısmen reddi ile,
103 ada 10 parsel nolu taşınmaz içerisinde kalan fen bilirkişisi ...'ın 25/11/2014 tarihli krokili raporunda (A) harfi ile gösterilen 7561,30 m2'lik kısmın kadastro tespitinin iptali ile, bu kısmın orman vasfı ile Hazine adına tespit ve tesciline, 25/11/2014 tarihli
krokili raporunda (B) harfi ile gösterilen 2007,81 m2'lik kısmın ise aynı ada ve parsel numarası ile dahili davalı ... adına tespit gibi tesciline, 103 ada 38 parsel nolu taşınmaz içerisinde kalan fen bilirkişisi ...'ın 25/11/2014 tarihli krokili raporunda (A) harfi ile gösterilen 6392,63 m2'lik kısmın kadastro tespitinin iptali ile, bu kısmın orman vasfı ile aynı ada içerisinde son parsel numarası verilmek suretiyle Hazine adına tespit ve tesciline, 25/11/2014 tarihli krokili raporunda (B) harfi ile gösterilen 2024,26 m2'lik kısmın ise aynı ada ve parsel numarası ile dahili davalı ... adına tespit gibi tesciline, karar verilmiş, hüküm davacı ... Yönetimi tarafından 103 ada 10 ve 38 sayılı parsellerin (B) harfi ile gösterilen kısımlara yönelik olarak temyiz edilmekle Yargıtay 20. Hukuk Dairesinin 24.11.2016 tarih 2016/6750-11135 E.K. sayılı kararıyla bozulmuştıur.
Hükmüne uyulan bozma kararında özetle; 'İncelenen dosya kapsamına göre dava, 3402 sayılı Kanunun 5304 sayılı Kanunla değişik 4. maddesine göre yapılan orman kadastrosuna itiraz davası olup, Orman Yönetimi tarafından kısmi ilan süresi içerisinde davalı Hazine ve ... köyü tüzel kişiliğine karşı husumet yöneltilerek dava açılmış, mahkemece bazı parseller açısından tefrik kararı verilerek dosyanın yeni esasa kaydı sırasında Hazine ve köy tüzel kişiliği davada taraf gösterilmemiştir.
Oysa dava konusu taşınmazlar için Orman Yönetimi tarafından kısmi ilan süresi içinde dava açıldığına ve taşınmazlar için kadastro tutranağı düzenlediği sırada taşınmazlar açısından açılmış bir dava olduğuna göre, kadastro tutanaklarının malik hanelerinin açık olduğu kabul edilmeli Hazine ve köy tüzel kişiliği davada taraf olarak yer almalı ve 3402 sayılı Kanunun 30/2. maddesi gereğince re'sen araştırma yapılarak gerçek hak sahibi belirlenmelidir.
6100 sayılı HMK'nın 50. maddesinde medenî haklardan yararlanma ehliyetine sahip olanın davada taraf ehliyetine de sahip olacağı, 51. maddesinde dava ehliyetinin medenî hakları kullanma ehliyetine göre belirleneceği, 114/d maddesinde ise taraf ve dava ehliyetinin dava şartlarından olduğu ve 115. madde uyarınca da mahkemenin dava şartlarının mevcut olup olmadığını davanın her aşamasında kendiliğinden araştıracağı belirtilmektedir.
4721 sayılı TMK'nın 47, 48, 49 ve 50. maddelerinde de tüzel kişiliğin kazanılması, hak ehliyeti ile fiil ehliyeti ve bunun kullanılmasına ilişkin hükümler yer almaktadır.
442 sayılı Köy Kanununun 37/7. maddesi uyarınca da köy tüzel kişiliği adına dava açmak ve açılan davayı takip yetkisi köy muhtarına aittir. Köy muhtarının hukukî bir engelinin çıkması durumunda bu yetki aynı Kanunun 33/b maddesine göre köy derneğinin seçeceği temsilciye tanınmıştır.
Ancak, On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair 6360 sayılı Kanunun 1. maddesi gereğince;
1- Aydın, Balıkesir, Denizli, Hatay, Malatya, Manisa, Kahramanmaraş, ..., Muğla, Ordu, Tekirdağ, Trabzon, Şanlıurfa ve Van illerinde, sınırları il mülki sınırları olmak üzere aynı adla büyükşehir belediyesi kurulmuş ve bu illerin il belediyeleri büyükşehir belediyesine dönüştürülmüştür.
2- Adana, Ankara, Antalya, Bursa, Diyarbakır, Eskişehir, Erzurum, ..., İzmir, Kayseri, Konya, Mersin, Sakarya ve Samsun Büyükşehir Belediyelerinin sınırları il mülki sınırlarıdır.
3- Birinci ve ikinci fıkrada sayılan illere bağlı ilçelerin mülki sınırları içerisinde yer alan köy ve belde belediyelerinin tüzel kişiliği kaldırılmış, köyler mahalle olarak, belediyeler ise belde ismiyle tek mahalle olarak bağlı bulundukları ilçenin belediyesine katılmıştır.
Aynı Kanunun Geçici 1. maddesinin onüçüncü fıkrasında; '1. maddeye göre tüzel kişiliği kaldırılan belediye ve köylerin mahkemelerde süren davalarında katıldıkları ilçe belediyesi taraf olur' hükmü yer almaktadır.
Bu hüküm Kanunun 'Yürürlük' başlıklı 36. maddesi uyarınca ilk mahalli idareler genel seçiminin yapıldığı 30.03.2014 tarihinde yürürlüğe girmiş bulunmaktadır.
Somut olaya gelince; davalı köyün 6360 sayılı Kanunun yukarıda belirtilen hükümleri gereğince tüzel kişiliği kaldırılarak mahalle olarak ... ilçesinin belediyesine katılması nedeniyle görülmekte olan davada taraf sıfatı kalmamıştır. Hal böyle olunca, mahkemece; 6360 sayılı Kanunun geçici 1. maddesinin onüçüncü fıkrası gereğince, davalı köyün bağlı bulunduğu İlçe Belediye Başkanlığı ile ilgili Büyükşehir Belediye Başkanlığının ve Hazinenin davaya katılımları sağlanarak taraf teşkili oluşturulmalı, delilleri toplanmalı, ondan sonra davanın esası hakkında bir karar verilmelidir.’’ gereğine değinilmiştir.
Mahkemece bozma kararına uyularak yapılan yargılama sonunda;
1-Dava konusu ... ili, ... ilçesi, ... köyünde kain 101 ada 259, 286, 378 ve 419 parsel nolu taşınmazlara ilişkin davacı tarafın davasının kabulü ile, dahili davalı adına tespiti yapılan dava konusu bu taşınmazların kadastro tespitlerinin iptali ile, orman vasfı ile aynı ada ve parsel numarası ile Maliye Hazinesi adına tespit ve tescillerine,
2-Dava konusu olan ... ili, ... ilçesi, ... köyünde kain 103 ada 10 ve 38 parsel nolu dahili davalı adına tespiti yapılan taşınmazlara ilişkin olarak davanın kısmen kabul, kısmen reddi ile,
a) Dava konusu 103 ada 10 parsel nolu taşınmaz içerisinde kalan fen bilirkişisi ...'ın 25/11/2014 tarihli krokili raporunda (A) harfi ile gösterilen 7561,30 m2'lik kısmın kadastro tespitinin iptali ile, bu kısmın orman vasfı ile aynı ada içerisinde son parsel numarası verilmek suretiyle Maliye Hazinesi adına tespit ve tesciline,
Dava konusu 103 ada 10 parsel nolu taşınmaz içerisinde kalan fen bilirkişisi ...'ın 25/11/2014 tarihli krokili raporunda (B) harfi ile gösterilen 2007,81 m2'lik kısmın ise aynı ada ve parsel numarası ile dahili davalı ... adına tespit gibi tesciline,
b) Dava konusu 103 ada 38 parsel nolu taşınmaz içerisinde kalan fen bilirkişisi ...'ın 25/11/2014 tarihli krokili raporunda (A) harfi ile gösterilen 6392,63 m2'lik kısmın kadastro tespitinin iptali ile, bu kısmın orman vasfı ile aynı ada içerisinde son parsel numarası verilmek suretiyle Maliye Hazinesi adına tespit ve tesciline,
Dava konusu 103 ada 38 parsel nolu taşınmaz içerisinde kalan fen bilirkişisi ...'ın 25/11/2014 tarihli krokili raporunda (B) harfi ile gösterilen 2024,26 m2'lik kısmın ise aynı ada ve parsel numarası ile dahili davalı ... adına tespit gibi tesciline karar verilmiş, hüküm davacı ... Yönetimi ile davalılar Hazine ve ... tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, kadastro tespitine itiraza ilişkindir.
Çekişmeli taşınmazın bulunduğu yerde orman kadastrosu 3402 sayılı Kanunun 4. maddesi hükmüne göre yapılmış, 06/08/2008 - 05/09/2008 tarihleri arasında ilan edilerek kesinleşmiş ve çekişmeli parsel orman alanı dışında bırakılmıştır.
İncelenen dosya kapsamına, kararın dayandığı gerekçeye göre, yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan hükmün ONANMASINA, 19.01.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6099 sayılı Kanunun 16. maddesi ile 3402 sayılı Kanuna eklenen 36/A maddesi gereğince davalı ... Belediyesiden onama harcı alınmasına yer olmadığına, temyiz harcının istek halinde iadesine, 7139 sayılı Kanunun 33. maddesi uyarınca Orman Yönetiminden ve Harçlar Kanununun değişik 13/j maddesi gereğince Hazineden harç alınmasına yer olmadığına
26/02/2020 gününde oybirliği ile karar verildi.