21. Hukuk Dairesi 2017/3754 E. , 2018/8741 K.

[İctihat]

21. Hukuk Dairesi 2017/3754 E. , 2018/8741 K.

'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi
İLK DERECE
MAHKEMESİ : ... 1. İş Mahkemesi


TÜRK MİLLETİ ADINA
Davacı murisinin, ölüm aylığı bağlanması gerektiğinin tespitine karar verilmesini istemiştir.
İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmesi üzerine davalı vekilince istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesince davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararının davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar verildi.
KARAR
A)Davacı İstemi:
Davacı vekili dava dilekçesi ile; davacının ölen eşinden dolayı iş göremezlik geliri bağlanması ve dava tarihinden itibaren geriye doğru 5 yıllık iş göremezlik gelirinin toplu olarak ödenmesini istemiştir.
B)Davalı Cevabı:
Davalı Kurum vekili cevap dilekçesi ile; müteveffanın ölümü iş kazasına bağlı olmadığından davanın reddini istemiştir.
C)İlk Derece Mahkemesi Gerekçesi ve Kararı :
Mahkemece kararında özetle; ...davacının kuruma başvuruda bulunduğu tarihi olan 21/12/2015 tarihinden 5 yıl gerisi olduğu ve bu nedenle 01/01/2011 tarihini takip eden ay başından itibaren iş kazası nedeniyle bağlanan gelirin davacıya ödenmesi gerektiği... gerekçesiyle '1-Davanın KABULÜ İLE, Davacının eşi ...'un iş kazası sürekli maluliyeti % 42,00 olup sürekli iş göremezlik geliri almakta iken 01/10/2008 tarihinden önce ölmesi nedeniyle sağlığında almakta olduğu iş bu sürekli iş göremezlik gelirinin 5510 sayılı Kanun'un 55/2 fıkrasındaki güncelleme işlemi yapılmaksızın ancak üçüncü fıkrasında belirtilen alt sınır gözetilerek, aynı yasanın 34. maddesi ve 54 maddesi dikkate alınarak uyarınca davamız davacısına 01/01/2011 tarihinden itibaren gelir olarak bağlanması gerektiğinin tespitine,' karar verilmiştir.
İstinaf Başvurusu ;
Davalı vekili dilekçesinde; ... Mahkemeleri yetkili olduğundan yetkisizlik kararı verilmesi gerektiği, 506 sayılı yasanın 99.m.gereğince hakkı doğuran olaydan itibaren 5 yıl geçmekle dava açmak için zamanaşımının geçtiği, tamamı reddedilmezse davaının talebi aşıldığı için talep fazlasının reddi gerektiği, davacıya iki aylığın birden bağlanamayacağı, yüksek olanın bağlanması gerektiği,müteveffa 2008/Ekim ayından önce vefat ettiği için 5510 geçici 1. md gereği davaının aylık alamayacağı, müteveffanın ölüm nedeni iş kazası olmadığı gibi, sürekli iş göremezlik oranının da % 50 nin altında olduğu gerekçeleri ile başvurmuştur.
D)Bölge Adliye Mahkemesi Kararı :
' Davalı Kurum vekilinin istinaf başvurusunun Hukuk Muhakemeleri Kanununun 353/1-b.1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE' karar verilmiştir.
E)Temyiz:
Davalı kurum vekili; Bölge Adliye Mehkemesine başvurduğu gerekçelerle temyiz yoluna başvurmuştur.
F) Delillerin Değerlendirilmesi ve Gerekçe:
506 sayılı Yasa’nın 99. maddesinde zamanaşımı ve hakkın düşmesi ile ilgili düzenleme yer almaktadır.Bu maddeye göre, “Bu Kanunda aksine hüküm bulunmayan hallerde, iş kazalarıyla meslek hastalıkları ve ölüm sigortalarından hak kazanılan gelir ve aylıklar, hakkı doğuran olay tarihinden itibaren beş yıl içinde istenmezse zamanaşımına uğrar. Bu durumda olanların gelir ve aylıkları, yazılı istek tarihini takibeden aybaşından itibaren başlar.İş kazalarıyla meslek hastalıkları sigortasından kazanılan diğer haklar ile hastalık ve analık sigortalarından doğan haklar ise, hakkı doğuran olay tarihinden itibaren beş yıl içinde istenmezse düşer.Geçici iş göremezlik ödeneğini veya herhangi bir döneme ilişkin gelir veya aylığını beş yıl içinde almayanların, söz konusu ödenek, gelir veya aylıkları ödenmez.”
5510 Sayılı Yasanın 97/1.fıkrasında 'Bu Kanunda aksine hüküm bulunmayan hallerde, iş kazası, meslek hastalığı, vazife malûllüğü ve ölüm hallerinde bağlanması gereken gelir ve aylıkların, hakkın kazanıldığı tarihten itibaren beş yıl içinde istenmeyen kısmı zamanaşımına uğrar. (Mülga cümle:17.04.2008-5754 S.K./57.mad)
Öte yandan, mahkemece taleple bağlı olarak karar verilmesi gerektiği HUMK’nun 74 ve HMK ’nun 26. Maddelerinin emredici kuralıdır.
Somut olayda; davacı, dava dilekçesinde geriye doğru 5 yıllık aylık talebi için dava tarihinden itibaren geriye gidilmek suretiyle bağlanmasını talep ettiği halde talep aşılarak aylığın 01.01.2011 tarihinden itibaren başlatılması hatalı olmuştur.
O halde, davalı Kurum vekilinin istinaf başvurusunun aylık başlangıç tarihi yönünden düzeltilmesi gerekirken esastan reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırıdır.
Ne var ki, bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden HMK'nun 370/2. maddesi uyarınca hüküm bozulmamalı temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesinin kararı, yukarıda yazılı sebepten dolayı DÜZELTİLEREK ONANMALIDIR.
G)SONUÇ:
Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesinin 19.01.2017 tarih ve 2017/591 Esas, 2017/606 Karar sayılı kararının KALDIRILMASINA, ... 1. İş Mahkemesinin 19.01.2017 tarih ve 2016/365 E. 2017/41 K. sayılı hükmünün 1. fıkrasındaki ' 01.01.2011 '' tarihinin silinerek hüküm fıkrasından çıkartılmasına bunun yerine ' 29.07.2011 '' tarihinin yazılmasına, 6100 sayılı HMK 'nun 370/2. maddeleri uyarınca hükmün bu şekliyle ve değişik gerekçe ile DÜZELTİLEREK ONANMASINA, dosyanın ilk derece mahkemesine, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 27.11.2018 gününde oy birliğiyle karar verildi.