21. Hukuk Dairesi 2016/19119 E. , 2018/3739 K.

[İctihat]

21. Hukuk Dairesi 2016/19119 E. , 2018/3739 K.

'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ : ...... Mahkemesi

Davacı, 17/11/2014 tarihinden itibaren ......... hak kazandığına ve aylık bağlanmasına karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin reddine karar vermiştir.
Hükmün, davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki ...... okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar verildi.

K A R A R

Dava, davacının ......’a emeklilik için başvuruda bulunduğu 17/11/2014 tarihinden itibaren ...... aylığına hak kazandığının tespiti ile 17/11/2014 tarihinden başlamak üzere ...... aylığı bağlanmasına karar verilmesi istemine ilişkindir.
Mahkemece, davacının sübut bulmayan davasının reddine karar verilmiştir.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa'nın 108. maddesinin 1. fıkrasında; '......, ...... ve ...... ......larının uygulanmasında nazara alınacak ......lık süresinin başlangıcı, ......nın, yürürlükten kaldırılmış 5417 ve 6900 sayılı kanunlara veya bu kanuna tabi olarak ilk defa çalışmaya başladığı tarihtir' hükmü düzenlenmiştir.
Bir kimsenin ...... sayılabilmesi için ...... işe giriş bildirgesinin varlığı yeterli değildir. Aynı zamanda o kimsenin Yasa'nın belirlediği biçimde (506 sayılı Yasa'nın 2. maddesi ve 5510 sayılı Yasa'nın 4/a maddesi) eylemli olarak çalışması da koşuldur. Bu yön 506 sayılı Yasa'nın 6. maddesi ile 5510 sayılı Yasa'nın 7/a maddesinde ve Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun 1999/21-549-555, 2005/21-437-448 ve 2007/21-306-320 sayılı kararlarında da vurgulanmıştır. Bu bakımdan davacının işyerinde eylemli olarak çalışıp çalışmadığının yöntemince araştırılması gerektiği ortadadır.
Bu tür davalar yalnızca bir günlük çalışmanın tespitinden ibaret olarak görülmemeli, bir günlük çalışmanın kabulü ile saptanacak ......lık başlangıcının ......ya sağlayacağı ......lık süresi ile birlikte kazandıracağı haklar dikkate alınmalı ve giriş bildirgesi ile birlikte eylemli çalışmanın bulunup bulunmadığı özellikle belirlenmeli, buna göre dönem ...sunda yer alan ve davacının talep ettiği tarihte çalışması mevcut tanıklar ile gerektiğinde komşu işyerleri çalışanları olduğu kayıtlarla ya da emniyet yolu ile yaptırılacak araştırma ile belirlenen kimselerin beyanlarına başvurulmalı, sonucuna göre karar verilmelidir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden, davacıya ait ...... ...... kartında ......lık başlangıç tarihinin 01.12.1989 tarihi olarak yer aldığı, davacının 17.11.2014 tarihli ......’a yapmış olduğu müracaat neticesi ......’un 20.11.2014 tarihli yazısı ile ...... ...... .........Müdürlüğü’nün davacının işe giriş bildirgesinin verildiği İstanbul ...... .........Müdürlüğü ile yaptığı yazışma sonucunda işe giriş bildirgesi olmasına rağmen dönem ...larında davacının isminin olmadığı, bu nedenle davacının ...... başlangıç tarihinin 04/09/1995 tarihi olarak kabul edildiği ve buna göre davacının ...... aylığına 20 yıl 52 yaş olarak 5825 gün koşullarını tamamlaması halinde kazanabileceğinin davacıya bildirildiği anlaşılmaktadır.
Somut olayda, dava ...... aylığına hak kazandığının tespiti davası olup bu davada ......lık başlangıç tarihinin tespiti ön sorundur. Bu nedenle yargılama sırasında öncelikle davacının ......lık başlangıç tarihinin 01.12.1989 tarihi olarak dikkate alınıp alınmayacağının tespiti ön sorun olarak incelenmeli ve sonucuna göre Mahkemece ...... aylığı koşulları irdelenmelidir.
Yapılacak iş, 01.12.1989 tarihli işe giriş bildirgesini ......’dan istemek, işe giriş bildirgesini düzenleyen dava dışı işyeri tespit edilerek işyerine ait ihtilaf konusu dönem ...larını getirtmek, dava dışı işyerinin kapsama alınma tarihi ile tespiti istenen dönem içerisinde ...... müfettişlerince yapılan bir inceleme olup olmadığının sormak, ... tanıklarını dinlemek, ......’dan sorulmak suretiyle veya zabıta araştırması ile tespit edilecek komşu işyerlerinde benzer işi yapan işlerle uğraşan işverenler veya bu işverenlerin resmi kayıtlarına geçmiş çalışanların beyanlarına başvurmak, davacının ...... ...... numarasının ......’un hangi ünitesince verildiği ve hangi yılın ve ayın serilerinden olduğunu sormak, gerekirse ...... işe giriş bildirgesindeki imza ve fotoğrafın davacıya ait olup olmadığını belirlemek amacıyla bilirkişi incelemesi yapmak, davanın nitelikçe kamu düzenini ilgilendirdiği nazara alınıp araştırma genişletilerek gerçek çalışma olgusunu somut ve inandırıcı bilgilere dayalı şekilde 506 sayılı Yasanın 2, 6, 9 ve 79/8. maddeleri gereğince ortaya koyduktan sonra yazılı olarak ......’a müracaatta bulunduğu tahsis talep tarihi itibariyle ...... aylığı koşullarını taşıyıp taşımadığını irdelemek ve sonucuna göre Mahkemece bir karar vermekten ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 12.04.2018 gününde oybirliği ile karar verildi.