21. Hukuk Dairesi 2016/15027 E. , 2018/3642 K.

[İctihat]

21. Hukuk Dairesi 2016/15027 E. , 2018/3642 K.

'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ : ... Mahkemesi

Davacı, davalılardan işverenlere ait işyerinde geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, feri müdahil ... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar verildi.

K A R A R

Davacı, davalıların murisi ... Ünal'a ait ......plakalı araçta 01/11/2006 ile 30/11/2006 arası 30 gün ,01/01/2007 ile 31/12/2007 arası 365 gün, 01/04/2008 ile 30/11/2008 arası 270 gün, 01/01/2009 ile 30/09/2009 arası 270 gün, 01/03/2010 ile 31/12/2010 arası 270 gün, 01/04/2011 ile 31/05/2011 arası 60 gün çalıştığının tespitini istemiştir.
Mahkemece, davanın kabulü ile 01/11/2006 ile 30/11/2006 arası 30 gün ,01/01/2007 ile 31/12/2007 arası 365 gün,01/04/2008 ile 30/11/2008 arası 270 gün, 01/01/2009 ile 30/09/2009 arası 270 gün, 01/03/2010 ile 31/12/2010 arası 270 gün,01/04/2011 ile 31/05/2011 arası 60 gün olmak üzere davacının davalıların murisi ... Ünal ın yanında toplam 1265 gün ... kapsamında çalıştığının tespitine karar verilmiştir.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa'nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa'nın 86/8. maddeleri bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay'ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir.
Öte yandan, 506 sayılı Yasa'nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa'nın 86/8. maddelerine göre Yönetmelikle tespit edilen belgeleri işveren tarafından verilmeyen veya çalıştıkları ...ca tespit edilemeyen sigortalılar, çalıştıklarını hizmetlerinin geçtiği yılın sonundan başlayarak 5 yıl içerisinde mahkemeye başvurarak alacakları ilam ile ispatlayabilirler.
İşverenin, çalıştırmış olduğu sigortalılara ait hangi belgeleri ...a vermesi gerektiği Kanun'un 79/1.maddesinde açıkça ifade edildiği üzere yönetmeliğe bırakılmıştır. Atıf yapılan ... İşlemleri Yönetmeliği'nin dördüncü kısmında işverence verilecek belgeler düzenlenmiştir. Bunlar, aylık sigorta primleri bildirgesi (SSİ Yön.Madde16) , dört aylık sigorta primleri bordrosu (SSİ Yön. Madde 17), sigortalı hesap fişi (SSİ. Yön. Madde 18) vs.dir. Yönetmelikte sayılan bu belgelerden birisinin dahi verilmiş olması halinde artık Kanun'un 79/10 (eski 8) maddesinde yer alan hak düşürücü süreden söz edilemez. Yargıtay uygulamasında anılan maddenin yorumu geniş tutulmakta; eğer sayılan belgelerden birisi işveren tarafından verilmişse burada ...un işçinin çalışmasından haberdar olduğu ve artık hizmet tespiti davası için hak düşürücü sürenin varlığından söz edilemeyeceği kabul edilmektedir.
Maddede belirtildiği üzere yönetmelikle tespit edilen belgelerin (işe giriş bildirgesi) verilmesi durumunda hak düşürücü süreden bahsedilemeyeceği gibi çalışmaların sigorta müfettiş raporu ile saptanması durumunda da hak düşürücü sürenin geçtiğinden söz edilemeyeceği açıktır.Belirtmek gerekir ki, davacıya ödenen ücretten sigorta primi kesilen hallerde, davacının iş ve ... mevzuatının öngördüğü sigorta hak ve yükümlülüklerini yerine getirmesi nedeniyle ...un Yasa'dan kaynaklanan denetim ve inceleme görevini yapmaması karşısında hak düşürücü sürenin işlemeyeceği kabul edilmelidir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden, davacının 24/01/2006-15/11/2006 arasında geçen çalışmalarının 29492 sicil sayılı ...... A.Ş'ye ait işyerinden, 01/01/2008-01/03/2008 arasında geçen çalışmalarının ... sicil sayılı ... Konuk'a ait işyerinden, 01/09/2009-28/02/2010 arasında geçen çalışmalarının ... sicil sayılı ... Yılmaz'a ait işyerinden bildirildiği, davalıların murisine ait işyerinden bildirilen çalışmasının bulunmadığı, davalılaraın murisine ait işyeri tescili olmadığı, ......plakalı araçta davacı adına düzenlenmiş ... ceza tutanaklarının bulunduğu , ......plaklaı aracın 23/01/2011 tarihi itibariyle ... Akkaya isimli kişiye kiraya verilmesine ilişkin kontratın bulunduğu, davacılar murisinin...... Başkanlığı...... Başkanlığı'na hitaben yazdığı çeşitli yazılarda davacıyı aracında çalıştırdığını bildiridiği anlaşılmaktadır.
Somut olayda, davacının davalı işyerinden bildirilen hizmetinin bulunmadığı, işe giriş bildirgesi, dönem bordrosu gibi yönetmelikte sözü edilen belgelerin düzenlenmediği dolayısıyla dava tarihi itibariyle 01/11/2006 - 30/11/2006 ,01/01/2007 - 31/12/2007 ,01/04/2008-30/11/2008 ve 01/01/2009- 30/09/2009 tarihleri arasına yönelik talep açısından hak düşürücü sürenin fazlasıyla geçtiği anlaşılmaktadır. Öte yandan, 01/03/2010- 31/12/2010 ve 01/04/2011- 31/05/2011 arasına yönelik talep açısından da dinlenen tanıkların çalışmalarına ilişkin kayıtlar getirtilmeden, davacının ücretini ne şekilde aldığı ortaya konulmadan ve ... Akkaya dinlenilmeden eksik inceleme ve araştırma ile hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, feri müdahil ...un bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ:Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 10/04/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.