21. Hukuk Dairesi 2016/19939 E. , 2018/2484 K.

[İctihat]

21. Hukuk Dairesi 2016/19939 E. , 2018/2484 K.

'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacı, davalılardan işverenlere ait işyerlerinde geçen ve Kuruma bildirilmeyen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar verildi.

K A R A R

Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlere göre davalıların tüm, davacının ise aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki diğer temyiz itirazlarının reddine
Dava, davacının 1995 yılından 2011 yılına kadar Kasım-Şubat ayları arası davalılardan ...Sanayi Ticaret Limited Şirketinde 2007 yılı ve sonrası ise Kasım-Şubat ayları arası kalan 8 aylık dönem dışında diğer davalı ...nde kesintisiz çalıştığının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile hükümde yazılı şekilde çalışmaya karar verilmiş ise de, bu sonuca eksik araştırma ve inceleme sonucu varılmıştır.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa'nın 79. ve 5510 sayılı Yasa'nın 86/8. maddeleri gereği bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de, davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay'ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir. Bu tür davalarda öncelikle davacının çalışmasına ilişkin belgelerin işveren tarafından verilip verilmediği yöntemince araştırılmalıdır.Yönetmelikle tespit edilen belgeleri işveren tarafından verilmeyen veya çalıştıkları Kurumca tespit edilmeyen sigortalılar, çalışmalarını hizmetlerinin geçtiği yılın sonundan başlayarak 5 yıl içerisinde mahkemeye başvurarak alacakları ilam ile ispatlayabilirlerse bu çalışmaların Kurumca dikkate alınacağı belirtilmiştir. Bu koşul oluşmuşsa işyerinin gerçekten var olup olmadığı, kanun kapsamında veya kapsama alınacak nitelikte bulunup bulunmadığı eksiksiz bir şekilde belirlenmeli, daha sonra çalışma olgusunun varlığı özel bir duyarlılıkla araştırılmalıdır. Çalışma olgusu her türlü delille ispat edilebilirse de, çalışmanın konusu, niteliği, başlangıç ve bitiş tarihleri hususlarında tanık sözleri değerlendirilmeli, dinlenen tanıkların davacı ile aynı dönemlerde işyerinde çalışmış ve işverenin resmi kayıtlara geçmiş bordro tanıkları yada komşu işverenlerin aynı nitelikte işi yapan ve bordrolarına resmi kayıtlarına geçmiş çalışanlardan seçilmesine özen gösterilmelidir. Bu tanıkların ifadeleri ile çalışma olgusu hiçbir kuşku ve duraksamaya yer vermeyecek şekilde belirlenmelidir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 16.9.1999 gün 1999/21-510-527, 30.6.1999 gün 1999/21-549-555- 3.11.2004 gün 2004/21- 480-579 sayılı kararları da bu doğrultudadır.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden, davacının davalı ...Sanayi Ticaret Limited Şirketinden bildirilen hizmetinin olmadığı, davalı işveren ...nden 23.06.2007 tarihinde ilk bildirim yapıldığı ve bu bildirimden sonra davalı ... şirketine tescilli işyerlerinden işe giriş bildirgesi verildiği ve hizmet bildirimi yapıldığı, davacı, davalı , bordro ve kamu tanıklarının dinlenildiği zeytinyağ fabrikasının 01.01.2007 tarihinde 506 sayılı yasa kapsamına alındığı anlaşılmaktadır.
Somut olayda, dinlenen tanıklar davacının zeytin yağı fabrikasındaki çalışmalarını doğrulamış, 2007 sonrası ... inşaatındaki çalışmalara ilişkin ise başlangıç , bitiş tarihleri, ve çalışmanın süresi hakkında net bilgi veremedikleri anlaşılmış olup, zeytinyağı fabrikasındaki çalışma yönünden tanık beyanları ile de doğrulanan çalışmalar hakkında kanun kapsamına alınmadan önceki işverenler araştırılmayıp kanun kapsamına alınmadığı gerekçesiyle tespit isteminin reddi hatalıdır.
Yapılacak iş; zeytinyağı fabrikasının kapsama alınma tarihi olan 01.01.2007 tarihi öncesi uyuşmazlık döneminde fabrikayı işletenleri araştırıp davaya dahil etmek tanık beyanları ve delilleri değerlendirerek karar vermekten ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözönünde tutulmaksızın eksik inceleme ve araştırma sonucu yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, aşağıda yazılı temyiz harcının davalı ... ve ...ye yükletilmesine, 19.03.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.