21. Hukuk Dairesi 2017/4271 E. , 2018/8936 K.

[İctihat]

21. Hukuk Dairesi 2017/4271 E. , 2018/8936 K.

'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ : Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi

KARAR
A)Davacı İstemi ;
Davacı , davalı Bakanlığa bağlı okulda ücretli öğretmen olarak tam gün esasına göre çalışmasına karşın sigorta primlerinin eksik yatırıldığını belirterek eksik bildirilen hizmetinin tespitini talep etmiştir.
B)Davalı Cevabı ;
Davalı Bakanlık vekili; 5510 sayılı Yasanın 80/1-h maddesi uyarınca davacının ek ders saati toplamının 7.5 saate bölünmesi suretiyle hesaplanarak, sigorta priminin de buna göre yatırıldığını, ücretli öğretmenle kadrolu öğretmenin aynı durumda değerlendirilemeyeceğini, hak düşürücü sürenin de dolduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur.
Fer'i müdahil Sosyal Güvenlik Kurumu vekili, davanın reddini istemiştir.
C)İlk Derece Mahkemesi Gerekçesi ve Kararı;
İlk derece mahkemesince,davacının 10/11/2014 tarihinde işe başlamak suretiyle 2014 yılı kasım, aralık ve 2015 yılı ocak, şubat, mart, nisan, mayıs, haziran aylarında ... ... ilçesi eğitim müdürlüğüne bağlı ... İlköğretim okulunda ek ders ücreti karşılığı sınıf öğretmeni olarak tam gün ve sürekli olarak çalıştığı kabul edilerek davanın kabulüne,davacının ... bünyesinde 10/11/2014-12/06/2015 tarihleri arasında SGK'ya iş veren tarafından bildirim yapılmayan 104 gün boyunca sürekli ve tam gün olarak hizmetinin tespitine karar verilmiştir.
İstinaf Başvurusu ;
Fer'i müdahil vekili, davanın 5 yıllık hak düşürücü süre içerisinde açılmadığını, kurum belgelerine göre davacının kesintisiz çalışmasının söz konusu olmadığını,çalışmanın kuşkuya yer vermeyecek şekilde ortaya konması gerektiğini, eksik araştırma yapıldığını belirterek istinaf talebinde bulunmuştur.
D) Bölge Adliye Mahkemesi Gerekçesi ve Kararı;
Bölge Adliye Mahkemesince, ücretli öğretmenlerin hizmet akdine dayalı olarak genelde ek ders ücreti karşılığında kısmi zamanlı (part-time) olarak çalışan öğretmenler olup ücretli öğretmenlerin çalışma ilişkilerinde, “tam süreli iş sözleşmesi” olarak nitelendirilmeye olanak verecek bir bağımlılığın bulunmadığı, bunların, öngörülen ve önceden belirlenen süre içerisinde bir çalışma yükümlülüğünü kabullendikleri ve ders saati karşılığında da ücrete hak kazandıkları ,davacının gelen kayıtlara yönelik bir itirazı ve ücretini aldığı saatten daha fazla bir çalışma iddiası bulunmadığı, ücretli öğretmen statüsündeki davacının prim ödeme gün sayıları hesaplanırken, 5510 sayılı Yasanın 80/h maddesi uyarınca toplam aylık çalışma saatleri, 1gün = 7,5 saat esası üzerinden aylık çalışma gün sayısına dönüştürülerek hesaplanması gerektiği, Yargıtay 21.Hukuk Dairesi'nin ve 10.Hukuk Dairesinin içtihatlarının da bu yönde olduğu, davacının Sosyal Güvenlik Kurumu'na bildirilen çalışma gün sayısının,aylık çalışma saati karşılığında aldığı ücretin 1 gün =7.5 saat kuralına göre bölünmesi ile bulunan değerden az olmadığı gerekçesi ile yerel mahkemenin kararının ortadan kaldırılmasına,davanın reddine karar verilmiştir.
E)Temyiz;
Davacı vekili, davacının kadrolu öğretmenlerle aynı koşullarda çalıştığı halde sigorta priminin eksik bildirilmesinin anayasanın eşitlik ilkesine aykırı olduğunu ,ücretli öğretmenlerin ayda kaç saat derse girdiğinden bağımsız olarak 30 gün üzerinden prim yatırılması gerektiğini,tanık dinlenmeyerek eksik inceleme ile karar verildiğini belirterek kararı temyiz etmiştir.
F)Delillerin Değerlendirilmesi ve Gerekçe ;
5510 sayılı Yasa'nın 'Prime Esas Kazaçlar' başlıklı 80.maddesinin 1/j bendine göre; 'Milli Eğitim Bakanlığına bağlı her derece ve türdeki örgün ve yaygın eğitim kurumlarında ek ders ücreti karşılığında ilgili mevzuatı çerçevesinde uzman ve usta öğretici olarak çalıştırılanların prim ödeme gün sayısı 30 günü aşmamak kaydıyla, bir takvim ayı içerisinde hak kazandıkları brüt ek ders ücreti toplam tutarının, prime esas günlük kazanç alt sınırına bölünmesi sonucu bulunur. Bu şekilde yapılacak hesaplamalarda tam sayıdan sonraki küsuratlar dikkate alınmaz. '
5510 sayılı Yasa'nın 80.maddesinin 3/ c ve ç bentlerinde ise 'Bu Kanuna göre ilk defa 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında sigortalı olanların prime esas kazançlarının hesabında;
c) Açıktan vekil olarak atanan sigortalılar için, (a) bendinde öngörülen unsurlardan ilgili mevzuatı uyarınca ödenen tutarı,
ç) Başka bir kadro ya da görevin ödeme unsurları esas alınmak ve kıyaslanmak suretiyle aylık veya ücret ödenen sigortalılar için; emsal alınan kadro veya görevin prime esas kazanç tutarını geçmemek üzere, bu kazancın aylık veya ücret ödenmesinde öngörülen oranında hesaplanacak tutarı, esas alınır. Vekalet veya ikinci görev karşılığında ilgili mevzuatı uyarınca yapılacak ödemeler prime esas kazancın hesabında dikkate alınmaz. ' hükmü yer almaktadır.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden ,davacının 10/11/2014-12/06/2015 tarihleri arasında İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü ... ... adına kayıtlı 1003213 sicil numaralı işyerinde geçen çalışmalarının ayda 30 günün altında Kurum'a bildirildiği, işe giriş bildirgelerinde branşının sınıf öğretmeni olarak geçtiği, ücretli öğretmen olarak bir ayda girdiği ders saati ve kuruma bildirilen prim ödeme gün sayısını gösteren ek ders bordrosunun dosyada bulunduğu,bu bordrodan ve hizmet cetvelinin incelenmesinden davacının aylık prim ödeme gününün (1 gün=7,5 saat) esasına göre hesaplanarak Kuruma bildirildiği anlaşılmaktadır.
Somut olayda, ilk derece mahkemesinde yapılan araştırma dosya kapsamındaki bilgi ve belgelere göre hüküm kurmaya elverişli olmadığı gibi Bölge Adliye Mahkemesince ücret ödeme belgeleri, puantaj kayıtları, davacı ile davalı ... arasında imzalanmış sözleşmelerin tamamı getirtilmeden prim ödeme gün sayısının toplam çalışma süresinin 1 gün=7,5 saat esasına göre belirlenmesi gerektiğinden yola çıkılarak davanın reddine karar verilmiş olması da yerinde değildir.
Yapılacak iş, ilgili İlçe Milli Eğitim Müdürlüğünden ihtilaflı dönemin tamamını kapsayan davacı ile imzalanan tüm sözleşmeleri, ek ders ücret bordrolarını, atama kararlarını, davacının günlük ve haftalık girdiği ders saatlerini gösteren tüm puantaj kayıtlarını getirtmek, davacının ücretinin aylık olarak her ay aynı ücret şeklinde mi aldığı, yoksa her ay girdiği ders saatine göre değişen bir ücret mi aldığını sormak, davacının hangi sıfatla istihdam edildiğini sormak, davacının vekil öğretmen olarak mı ücretle öğretmen olarak mı çalıştığını netleştirmek, ...'ndan davacı ile aynı konumda olan kadrolu sınıf/branş öğretmeninin bir günde ve haftada kaç saat derse girmesi gerektiğini sormak, davacının günlük girdiği ders saatini belirleyerek bununla karşılaştırmak, ...'ndan ihtilaflı dönemde çalışmanın geçtiği okulda kadrolu olarak çalışan öğretmen, müdür, müdür yardımcılarının listesini istemek ve bunların arasından re'sen seçilecek tanıkların beyanlarına başvurmak, davacının ücretinin girdiği ders saatine göre belirlenmesi halinde uyuşmazlığın 506 sayılı Yasa dönemine isabet eden kısmı bakımından 1 gün=7,5 saat çalışma esasından hareketle eksik prim gün sayısını belirlemek, 5510 sayılı Yasa'nın yürürlükte olduğu dönem bakımından ise 5510 sayılı Yasa'nın 80/j hükmüne göre değerlendirme yaparak sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve Bölge Adliye Mahkemesince verilen karar bozulmalıdır.
SONUÇ:Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı 6100 sayılı HMK'nın 373/2.maddesi uyarınca BOZULMASINA, dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesi'ne gönderilmesine, 03/12/2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi