21. Hukuk Dairesi 2016/20093 E. , 2018/3163 K.

[İctihat]

21. Hukuk Dairesi 2016/20093 E. , 2018/3163 K.

'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ : ...Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacılar, murisinin davalı işverene ait işyerinde 01.04.1992-30.10.1996 tarihleri arasında çalıştığının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki ... okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar verildi.

K A R A R

Dava, davacının 01/04/1992-30/10/1996 tarihleri arasında ... Belediyesinde geçen ve ...a bildirilmeyen sigortalı çalışmalarının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulüne hükümde yazılı şekilde karar verilmiş ise de bu sonuca eksik araştırma ve inceleme ile gidilmiştir.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa'nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa'nın 86/9. maddeleri bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de, davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay'ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir.
Bu tür davalarda öncelikle davacının çalışmasına ilişkin belgelerin işveren tarafından verilip verilmediği yöntemince araştırılmalıdır. Bu koşul oluşmuşsa işyerinin gerçekten var olup olmadığı kanun kapsamında veya kapsama alınacak nitelikte bulunup bulunmadığı eksiksiz bir şekilde belirlenmeli daha sonra çalışma olgusunun varlığı özel bir duyarlılıkla araştırılmalıdır. Çalışma olgusu her türlü delille ispat edilebilirse de çalışmanın konusu niteliği başlangıç ve bitiş tarihleri hususlarında tanık sözleri değerlendirilmeli, dinlenen tanıkların davacı ile aynı dönemlerde işyerinde çalışmış ve işverenin ... kayıtlara geçmiş ... tanıkları yada komşu işverenlerin aynı nitelikte işi yapan ve ...larına ... kayıtlarına geçmiş çalışanlardan seçilmesine özen gösterilmelidir. Bu tanıkların ifadeleri ile çalışma olgusu hiçbir kuşku ve duraksamaya yer vermeyecek şekilde belirlenmelidir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 16.9.1999 gün 1999/21-510-527, 30.6.1999 gün 1999/21-549-555- 3.11.2004 gün 2004/21- 480-579 sayılı kararları da bu doğrultudadır.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden; davacı adına davalı ... tarafından verilen 15/10/1994 tarihli işe giriş bildirgesinin mevcut olduğu, 1994-1995 yıllarında bildirilen hizmetinin bulunduğu, uyuşmazlık konusu dönem ...larının dosyada mevcut olmadığı, dava dışı işverene ait ...ların ... tarafından gönderildiği davacı ve davalı tanıklarının dinlendiği anlaşılmaktadır.
Davacının çalışmalarının geçtiğini ileri sürdüğü işyeri bir kamu kuruluşudur. Bu nedenle, davalı işyerinde ... kayıtlara dayanılması ve ücretin yazılı belge ile ödenmesi esastır. ...a bildirilmeyen dönemlerdeki ücret belgeleri ve bu dönemde davacıya ücret ödenip ödenmediği, ödeme yapılmışsa kim tarafından ödendiğinin araştırılması gerekir.
Yapılacak iş, ihtilaflı döneme ilişkin olarak davalı işverenin işe giriş bildirgesindeki ... nıumarası ile dönem ...larını getirterek, dönem bordolarında kayıtlı ve tarafsız tanıklar saptanarak bunların bilgilerine başvurmak, davacı murisine veya davalı belediyeye ihtilaflı dönemde ücretin kim tarafından nasıl ödendiğini sormak, açıklamasını istemek, beyanına başvurulan tanıklara davacının ücretinin nasıl ödendiğini sormak, çalışmanın geçtiği beyan edilen belediyede davacıya ücret ödemesi yapılıp yapılmadığını sormak, ücret ödemesine ilişkin evrakları istemek, bu tür belgelerde noksanlık varsa, bunun açıklanabilir nedeni bulunup bulunmadığını, ücretin nasıl ödendiğini araştırmak, bu konuda işyeri yetkililerini tespit edilerek tanık olarak dinlemek ve tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, tarafların bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacı ile davalıya iadesine, 02.04.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.