21. Hukuk Dairesi 2016/11645 E. , 2018/658 K.

[İctihat]

21. Hukuk Dairesi 2016/11645 E. , 2018/658 K.

'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

Davacılar, murisinin iş kazası sonucu ölümünden doğan maddi ve manevi tazminatın ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davacılar ile davalılardan ... ile ... Ltd. Şti vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar verildi.

K A R A R

1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle, kanuni gerektirici nedenlerle temyiz kapsam ve nedenlerine göre; temyiz eden davalılar ... ve ...Ltd. Şti. vekilinin tüm, davacı vekilinin ise aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında sair temyiz itirazlarının reddine,
Dava, 30.08.2010 tarihli iş kazasında sigortalının vefatı nedeniyle hak sahiplerinin ve yakınlarının maddi ve manevi zararlarının giderilmesi istemine ilişkindir.
Mahkemece, Davalı ... Şirketi, ... ve ... yönünden maddi ve manevi tazminat istemlerinin kısmen kabulüne, davalı...Şirketi yönünden ise davanın reddine karar verilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerin incelenmesinden; kazalı ...’ın çalıştığı mermer ocağının davalı ... Şirketi’ne ait maden ruhsatıyla işletilirken, 30.08.2010 tarihinde kompresörle delik delme işi yaptığı sırada, yüksekten düşerek ağır yaralandığı ve kaldırıldığı hastanede vefat ettiği, maden ruhsatının 30.12.2011 tarihinde davalı ...Şirketine devredildiği ve maden sahasının bu şirket tarafından işletilmeye başlandığı anlaşılmaktadır. Mahkemece itibar olunan heyet kusur raporunda davalı ... Şirketine %80 oranında kusur verildiği bu kusurun %4’ünün davalı ...’a, %1’inin ise davalı ...’a aidiyetine, Kazalının olayın gerçekleşmesinde %20 oranında kusurlu olduğuna, davalı ... Şirketinin ise olay tarihinde maden sahasını işletmemesi nedeniyle kusur verilmediği anlaşılmıştır. Mahkemece hesap bilirkişiden alınan raporda PMF 1931 bakiye ömür tablosu ile TRH 2010 tablosu üzerinden seçenekli şekilde ve yine ücret yönünden de asgari ücret ile Türkiye Maden İşçileri Sendikası tarafından bildirilen asgari ücretin 3,67 katına tekabül eden ücret üzerinden seçenekli olarak hesap yapıldığı, davacının PMF 1931 Bakiye Ömür tablosunu esas alan ve asgari ücretin 3,67 katı ücrete itibar eden hesap seçeneğine göre maddi tazminat alacakları ıslah edilmiş iken; mahkemece PMF 1931 Bakiye Ömür tablosunu esas alan ve asgari ücrete itibar eden hesap seçeneğine itibarla hüküm kurulduğu anlaşılmıştır.
Somut olayda, davaya konu iş kazasının gerçekleştiği işyerinin davalı ... Şirketine ait maden ruhsatı ile işletilmekte iken; iş kazasından sonra davalı...Şirketi tarafından işletilmeye başlandığı konusunda uyuşmazlık bulunmamaktadır.
818 sayılı Borçlar Kanunun 179.maddesi ile 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunun 202.maddesinde “İşletmenin Devri” müessesi düzenlenmiş olup, bu düzenlemeye göre bir malvarlığını veya bir işletmeyi aktif ve pasifleri ile birlikte devralan, bunu alacaklılara bildirdiği veya ticari işletmeler için Ticaret Sicili Gazetesinde, diğerleri için Türkiye genelinde dağıtımı yapılan gazetelerden birinde yayımlanacak ilanla duyurduğu tarihten başlayarak, onlara karşı malvarlığındaki veya işletmedeki borçlardan sorumlu olur. Bununla birlikte, iki yıl süreyle önceki borçlu da devralanla birlikte müteselsil borçlu olarak sorumlu kalır. Bu süre, muaccel borçlar için, bildirme veya duyuru tarihinden; daha sonra muaccel olacak borçlar için ise, muacceliyet tarihinden işlemeye başlar.
Bu açıklamalar ışığında somut olay değerlendirildiğinde, davaya konu iş kazasının gerçekleştiği mermer ocağına ilişkin maden ruhsatının devrinin işletmenin devri olarak kabul edilerek ruhsatı ve dolayısıyla işletmeyi devraldığı anlaşılan ...Şirketinin tazminat alacaklarından sorumlu tutulması gerekirken hakkındaki davanın reddine karar verilmesi hatalı olmuştur.
2- Taraflar arasında maddi zararın belirlenmesi noktasında da uyuşmazlık bulunduğu anlaşılmaktadır. İş kazası sonucu vefata dayalı destek tazminatının hesaplanmasında, gerçek ücretin esas alınması koşuldur. Çalışma yaşamında daha az vergi ya da sigorta pirimi ödenmesi amacıyla zaman zaman iş sözleşmesi veya ücret bordrolarında gösterilen ücretlerin gerçeği yansıtmadığı görülmektedir. Öte yandan, gerçek ücretin ise; işçinin kıdemi ve yaptığı işin özelliği ve niteliğine göre işçiye ödenmesi gereken ücret olduğu, işyeri veya sigorta kayıtlarına geçmiş ücret olmadığı Yargıtay’ın yerleşmiş görüşlerindendir. Bu durumda gerçek ücretin tespiti önem kazanır.
Somut olayda, sigortalının mermer ocağında usta işçi olarak olarak çalıştığı hususunda uyuşmazlık bulunmadığı anlaşılmaktadır. O halde mahkemece yapılacak iş öncelikli olarak davacının sendikalı işçi olup olmadığı netliğe kavuşturularak, sendikalı işçi olması halinde işyerinde uygulanmakta olan toplu iş sözleşmesine göre davacı işçinin ücretini belirleyerek hesap yapmak, davacı işçinin sendikalı işçi olmaması halinde ise hakkaniyete uygun maddi tazminatın hesabı için, TÜİK’dan ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile işin yapıldığı yer olan ... ilindeki ilgili Meslek Odalarından kazalının yaptığı işe karşılık alabileceği emsal ücretinin sorularak kazalı işçinin gerçek ücretinin tereddütsüz olarak belirlemek, emsal ücret dikkate alınmak ve dairemizce bakiye ömür tablosu olarak kabul edilen PMF 1931 bakiye ömür yaşam tablosunu esas almak suretiyle maddi zararı hesaplatmak ve usulü kazanılmış hakları göz önünde bulundurularak sonucuna göre bir karar vermekten ibarettir.
Mahkemece bu açıklamalara aykırı olarak maddi tazminatın hesabında asgari ücretin esas alınması hatalı olmuştur.
O halde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacılara iadesine, aşağıda yazılı temyiz harcının temyiz eden davalılardan ... ile ... Ltd. Şti.'ye yükletilmesine
05.02.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.