Tellaliye ihalenin feshi sonucu iade edilemez

[Hepsihukuk]

T.C.
YARGITAY
12. HUKUK DAİRESİ
Esas No : 2013/17368
Karar No : 2013/25235
Tarih : 04.07.2013

DAVA: Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki şikayetçi tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü.
KARAR: Şikayetçi belediye, ihalede yürüttüğü hizmet gereği hak ettiği tellaliye harcının ihalenin feshi nedeniyle iadesine yönelik icra müdürlüğü işleminin kaldırılmasını talep etmiş, mahkemece; şikayetçinin bu işlem nedeniyle zararı olmadığı, hukuki menfaatininde bulunmadığı gerekçeleri ile şikayetin reddine karar verilmiştir.
Tellaliye harcı, 2464 Sayılı Belediye Gelirleri Kanunu'nun 67. maddesinde düzenlenmiş olup, gerçek veya tüzel kişiler tarafından her ne suretle olursa olsun her çeşit menkul ve gayrimenkul mal ve mahsul satışı tellallık harcına tabidir.
2464 Sayılı Belediye Gelirleri Kanunu'nun 68.maddesine göre harcın mükellefi, mal ve mahsulünü satan kişidir. Harç, anılan Kanunun 71.maddesi gereğince belediyelerce görevlendirilen yetkililerce tahsil edilmektedir.
Kanundaki bu düzenleme, belediyenin hizmeti karşılığı alınan tellallık harcının, mezat yerinde ihalenin yapılmasıyla tahakkuk ettiğini ve ihale sonucunda belirlenen satış bedeli üzerinden ihale tutanağı düzenlendikten sonra tahsil edildiğini göstermektedir. Diğer bir ifadeyle, harcı doğuran ve tahakkuk ettiren işlem, tellal ve alıcının da imzasını taşıyan artırma tutanağı ile ihalenin tekemmülüdür. İhalenin feshedilmesi halinde tellaliye harcının iade edileceği konusunda yasal bir düzenleme bulunmamaktadır.
Somut olayda şikayetçi, 04.03.2008 tarihinde yapılan ihale sırasında tellaliye hizmeti yürütmüştür. Bu hizmetin gereği olarak da tellaliye ücretine hak kazanmıştır. İhalenin feshedilmiş olması bu hizmetin yapılmadığı sonucunu doğurmaz.
O halde mahkemece şikayetin kabulü ile icra müdürlüğü işleminin iptaline karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçelerle şikayetin reddi yönünde hüküm tesisi isabetsizdir.
SONUÇ: Şikayetçinin temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK'nun 366 ve HUMK'nun 428. maddeleri uyarınca BOZULMASINA, ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 04.07.2013 gününde oybirliği ile karar verildi
İletiyi düzenle