Son Satışa ilişkin Olmayan, Feshedilen İhaleye İlişkin Masraflar Paylaştırma Giderlerinden Değildir

[Hepsihukuk]

T.C.
YARGITAY
12. HUKUK DAİRESİ

E. 2015/26017
K. 2015/27001
T. 5.11.2015

• İHALENİN FESHİ DAVASI ( Satış Masraflarının Yargıtay Denetimine İmkan Verecek Şekilde Tespit Edilmesi Halinde İhale Bedelinin Muhammen Bedelin %50sine Satış Masraflarının İlave Edilmesi İle Oluşan Miktarı Karşılayıp Karşılamadığı Belirlenerek Hüküm Kurulacağı )

• İHALE ( Artırma Bedelinin Malın Tahmin Edilen Kıymetinin Yüzde Ellisini Bulması ve Satış İsteyenin Alacağına Rüçhanı Olan Diğer Alacaklar O Malla Temin Edilmişse Bu Suretle Rüçhanı Olan Alacakların Mecmuundan Fazla Olması ve Bundan Başka Paraya Çevirme ve Paraların Paylaştırılması Masrafını Aşması Gerektiği - Bu Hususun Tek Başına İhalenin Feshi Nedeni Olup Mahkemece Re'sen Gözetilmesi Gerektiği )

• SATIŞ BEDELİNİN PARAYA ÇEVİRME VE PAYLAŞTIRMA GİDERLERİNİ GEÇMESİ ( Satış Bedelinin Tüm İcra Masraflarını Değil Paraya Çevirme ve Paylaştırma Giderlerini Geçmesi Gerektiği - Satış Talebinden İhale Tarihine Kadarki Paraya Çevirme ve Paylaştırma Giderlerinin Hesaplamada Dikkate Alınacağı )

• TAŞINMAZIN KIYMETİNİN BELİRLENMESİ ( Satış Bedelinin Tüm İcra Masraflarını Değil Paraya Çevirme ve Paylaştırma Giderlerini Geçmesi Gerektiği - Taşınmazın Kıymetinin Belirlenmesi İçin Yapılan Keşif ve Bilirkişi Masraflarının da İlan Giderleri Gibi Paraya Çevirme Masrafı Olarak Kabul Edileceği )

• İHALENİN FESHİ TALEBİNİN REDDEDİLMESİ ( Talebin Reddine Karar Verilmesi Halinde Şikayetçinin Feshi İstenilen İhale Bedelinin %10'u Oranında Para Cezasına Mahkum Edileceği - Bu Hüküm Emredici Nitelikte Olup Kamu Düzenin İlişkin Bulunduğundan Mahkemece Rer'sen Dikkate Alınacağı )

2004/m. 128, 129

ÖZET : Artırma bedelinin, malın tahmin edilen kıymetinin yüzde ellisini bulması ve satış isteyenin alacağına rüçhanı olan diğer alacaklar o malla temin edilmişse, bu suretle rüçhanı olan alacakların mecmuundan fazla olması ve bundan başka paraya çevirme ve paraların paylaştırılması masraflarını aşması gerekir. Bu husus tek başına ihalenin feshi nedeni olup mahkemece re'sen gözetilmelidir.

Satış bedelinin, tüm icra masraflarını değil, paraya çevirme ve paylaştırma giderlerini geçmesi gerektiğinin hüküm altına alındığı görülmekte, satış talebinden ihale tarihine kadarki paraya çevirme ve paylaştırma giderlerinin hesaplamada dikkate alınması gerekmektedir. Bu nedenle taşınmazın kıymetinin belirlenmesi için yapılan keşif ve bilirkişi masraflarının da tıpkı ilan giderleri gibi paraya çevirme masrafı olarak kabulü gerekir.

Satış masraflarının, Yargıtay denetimine imkan verecek şekilde tespit edilmesi ile ihale bedelinin, muhammen bedelin %50'sine satış masraflarının ilave edilmesi ile oluşan miktarı karşılayıp karşılamadığı belirlendikten sonra hüküm kurulması gerekir.

İhalenin feshi talebinin reddine karar verilmesi halinde de, mahkeme şikayetçiyi feshi istenilen ihale bedelinin yüzde onu oranında para cezasına mahkum eder. Bu hüküm emredici nitelikte olup kamu düzenine ilişkin bulunduğundan mahkemece re'sen uygulanmalıdır.

DAVA : Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki şikayetçi tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü:

KARAR : Sair temyiz itirazları yerinde değil ise de,

İİK'nun 106-144. maddelerinde paraya çevirme ile ilgili hükümler yer almış, aynı Kanunun 129. maddesine göre, artırma bedelinin, malın tahmin edilen kıymetinin yüzde ellisini bulması ve satış isteyenin alacağına rüçhanı olan diğer alacaklar o malla temin edilmişse, bu suretle rüçhanı olan alacakların mecmuundan fazla olması ve bundan başka paraya çevirme ve paraların paylaştırılması masraflarını aşması gerekir. İİK. nun 129.maddesi gereğince, bu husus tek başına ihalenin feshi nedeni olup mahkemece re'sen gözetilmelidir.

Bu durumda satış bedelinin, tüm icra masraflarını değil, paraya çevirme ve paylaştırma giderlerini geçmesi gerektiğinin hüküm altına alındığı görülmekte, satış talebinden ihale tarihine kadarki paraya çevirme ve paylaştırma giderlerinin hesaplamada dikkate alınması gerekmektedir. Satışı istenen taşınmazın kıymetinin takdiri hakkındaki İİK.nun 128. maddesi paraya çevirme başlığını taşıyan III. bölümde bulunmaktadır. Bu nedenle taşınmazın kıymetinin belirlenmesi için yapılan keşif ve bilirkişi masraflarının da tıpkı ilan giderleri gibi paraya çevirme masrafı olarak kabulü gerekir.

Satış masraflarından anlaşılması gereken ise, satışın tamamlandığı, bir diğer ifade ile ihalenin gerçekleştiği son satışa ilişkin masraflar olup, daha önce aynı dosyadan aynı taşınmaza ilişkin olarak düşen ya da feshedilen ihalelere ilişkin satış masrafları bu kapsamda kabul edilemez. Bunlar ancak icra takip masrafı olarak dosya hesabında dikkate alınır.

O halde mahkemece, İİK'nun 129. maddesine göre satış masraflarının, Yargıtay denetimine imkan verecek şekilde tespit edilmesi ile ihale bedelinin, muhammen bedelin %50'sine satış masraflarının ilave edilmesi ile oluşan miktarı karşılayıp karşılamadığı belirlendikten sonra oluşacak sonuca göre hüküm kurulması gerekirken eksik inceleme ile hüküm tesisi isabetsizdir.

Öte yandan, İİK.nun 134/2.maddesi uyarınca ihalenin feshi talebinin reddine karar verilmesi halinde de, mahkeme şikayetçiyi feshi istenilen ihale bedelinin yüzde onu oranında para cezasına mahkum eder. Yasanın bu hükmü emredici nitelikte olup kamu düzenine ilişkin bulunduğundan mahkemece re'sen uygulanmalıdır.

SONUÇ : Şikayetçinin temyiz itirazlarının kısmen kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK'nun 366 ve HUMK'nun 428. maddeleri uyarınca BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 05.11.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.