21. Hukuk Dairesi 2020/638 E. , 2020/1969 K.

[İctihat]

21. Hukuk Dairesi 2020/638 E. , 2020/1969 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ: ... Bölge Adliye Mahkemesi 33. Hukuk Dairesi
TÜRK MİLLETİ ADINA


K A R A R
A)Davacı İstemi :
Davacı vekili, davacının hastalığı nedeniyle maluliyet oranının tespiti ile malulen emekli aylığı bağlanmasına karar verilmesini istemiştir.
B)Davalı Cevabı :
Davalı vekili davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
C)İlk Derece Mahkemesi Gerekçesi ve Kararı :
Mahkemece ''..... Mahkememizce yapılan yargılama sonucunda davanın kabulüne karar verilmiş, davalının istinafı üzerine ... Bölge Adliye Mahkemesi 33. Hukuk Dairesinin 15/11/2018 tarihli kararı ile '...davacının 08.02.2011 tarihinde maluliyet aylığı bağlanması için kuruma başvurduğu, çalışma gücünün en az %60'ını kaybetmediği belirtilerek talebinin reddedildiği, 6552 sayılı Yasa'nın 11.09.2014 tarihinde yürürlüğe girdiği, 08.02.2018 tarihinde açılan davanın bu Yasa'nın yürürlük tarihinden sonra açılması nedeniyle dava şartı olarak getirilen dava açmadan önce Kuruma başvuru şartının yerine getirilmediği anlaşılmakla, 6552 sayılı Yasa ile getirilen dava şartı eksikliğinin tamamlattırılması... ' gerekçeleriyle Mahkememiz kararı kaldırılmakla yargılamaya devam olunmuş, 5521 sayılı yasanın 7/3 maddesi gereğince dava konusu talep hakkında SGK'ya müracaat etmesi için davacıya süre tanınmış, davacı vekilince süresi içinde kuruma yapılan başvuru üzerine SGK ... İl Müdürlüğünün 11/03/2019 tarihli yazısında ...'ın 15/12/2018 tarihinden itibaren çalışma gücünü en az %60 oranında kaybettiğini karar verildiğinin bildirildiği görülmüş, yargılama aşamasında davacının ölüm nedeniyle taraf teşkili sağlanarak yargılamaya devam olunmuş, her ne kadar SGK tarafından davacının talebi kabul edilmiş ise de aylık başlangıç tarihinin 15/12/2018 tarihi olarak kabul edildiği, davacının talebinin ise 2012 yılından itibaren maluliyetine karar verilmesine ilişkin olduğu, böylelikle davanın konusuz kalmadığı değerlendirilmiş, toplanan tüm deliller, Mahkememizin 2016/85 esas sayılı dosya içeriği nazara alınarak davanın kabulüne.... '' karar verilmiştir.
D) İstinaf Başvurusu :
İstinaf kanun yoluna başvuran davalı Kurum vekili, ... Kurum Sağlık Kurulunun 31.01.2019 tarihli kararını esas alarak muris ...'ın 01.06.2012 tarihinden itibaren maluliyet aylığı almaya hak kazandığının tespitine karar verildiğini, mahkeme kararının hatalı olduğunu,... Bölge Sağlık Kurulunun muris ... 'ın çalışma gücünün en az %60' ını kaybettiğine 31.01.2019 tarihinde karar vermesine rağmen 01.06.2012 tarihi itibariyle maluliyet aylığı almaya hak kazandığının tespitine karar verildiğini, murisin hangi tarihte %60 oranında malul kaldığının araştırılması gerektiğini belirterek kararın kaldırılmasını istemiştir.
E)Bölge Adliye Mahkemesi Gerekçesi ve Kararı :
Bölge Adliye Mahkemesi gerekçesinde ' .... Davacılar murisi ...'ın sigorta başlangıç tarihi olan 01.11.1990 tarihi itibariyle maluliyet aylığı bağlanma şartlarının 5510 sayılı yasanın 25.madeesine göre en az 10 yıl sigortalılık ve toplam 1800 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası primi ödenmiş olmasının gerektiği, murisin 1207 gün 4/a sigortası prim gün sayısının bulunduğu, 600 gün askerlik borçlanma bedelini de 30.08.2010 tarihinde kurumun Ziraat Bankasındaki hesabına yatırdığı, buna göre 1807 gün prim sayısı ve 10 yıldan fazla sigortalılık süresi bulunması nedeniyle murisin maluliyet başlangıç tarihinin Adli Tıp Kurumu 3. İhtisas Kurulunun 01.08.2014 tarihli 9195 sayılı kararında belirtilen şekilde 11.05.2012 olarak kabulü gerektiği ve bu tarihi takip eden 01.06.2012 tarihinden itibaren de maluliyet aylığına hak kazandığının tespitine karar verilmesi yönündeki ilk derece mahkemesi kararının yerinde olduğu anlaşılmakladavalı kurumun istinaf başvurusunun reddine ... ' karar verilmiştir.
F)Temyiz :
Davalı Kurum vekili,... İş Mahkemesi; kararında ... Kurum Sağlık Kurulu'nun 31.01.2019 tarihli ... sayılı kararını esas alarak davacılar murisi ...'ın 01.06.2012 tarihinden itibaren maluliyet aylığı almaya hak kazandığının tespitine karar vermiştir. İstanbul Kurum Sağlık Kurulu'nun muris ...'ın çalışma gücünün en az %60'ını kaybettiğine 31.01.2019 tarihinde karar vermesine ve daha önceki sağlık kurulu raporlarında ...'ın çalışma gücünü malul sayılacak derecede kaybetmediğine karar verilmesine rağmen, ... İş Mahkemesi'nin 31.01.2019 tarihi itibariyle değil de 01.06.2012 tarihi itibariyle maluliyet aylığı almaya hak kazandığının tespitine karar vermesi hatalıdır. Mahkemece murisin 31.01.2019 tarihinden önce olmak üzere hangi tarihte %60 oranında malul kaldığı araştırılması gerekirken böyle yapılmadan davacının talebine istinaden 01.06.2012 tarihi itibariyle maluliyetin tespitine karar verilmesi hukuka aykırı olduğunu belirterek kararın bozulmasını istemiştir.
G) Delillerin Değerlendirilmesi ve Gerekçe :Dava, davacının hastalığı nedeniyle maluliyet oranının tespiti ile malulen emekli aylığı bağlanmasını ilişkindir.Mahkemece, davanın kabulü ile davacının 01/06/2012 tarihinden itibaren maluliyet aylığı almaya hak kazandığının tespitine karar verilmiştir. Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.Dosyadaki kayıt ve belgelerden; kurum sağlık kurulunun 29.11.2010-7315 ve 23.11.2011-7806 sayılı raporlarında beden çalışma gücünün en az %60'ını kaybetmediğine, Yüksek Sağlık Kurulunun 09.10.2013 2012-4462 Esas,77-7543 Karar sayılı raporunda çalışma gücü ve meslekte kazanma gücü kaybı oranı tespit işlemleri yönetmeliği çerçevesinde beden çalışma gücünün en az %60'ını kaybettiği, malul sayılmasına, maluliyet başlangıcının trakya üniversitesi sağlık araştırma ve uygulama hastanesi FTR anabilim dalı 14.02.2013 tarih ve 330 sayılı rapor tarihi olduğuna, kontrol muayenesi gerekmediğine, başka birinin sürekli bakımına muhtaç olmadığına, Sosyal Güvenlik Kurumu Edirne İl müdürlüğü 11.03.2019 tarih ve 3874793 sayılı yazısında istanbul bölge sağlık kurulunun 31.01.2019 tarih ve 1 sayılı kararınca 15.12.2018 tarihinden itibaren çalışma gücünü en az %60 oranında kaybettiğine, Adli Tıp Kurumu 3. İhtisas Kurulunun 01.08.2014 tarih ve 9195 sayılı kararında davacının 03/08/2013 tarih ve 28727 sayılı maluliyet tespit işlemleri yönetmeliği EK 1, A Nöroloji, 8. Multipl Skleroz A.(3B'de tarif edildiği şekilde kalıcı motor fonksiyon bozukluğu) fıkrası uyarınca; Beden çalışma gücünün en az %60(yüzdealtmış)'ını kaybetmiş olduğu, malul sayılması gerektiğine, Maluliyet başlangıcı olarak 11/05/2012 tarihinin kabulünün uygun olduğuna karar verildiği anlaşılmaktadır. 0l/10/2008 tarihinde yürürlüğe giren 5510 sayılı Yasa'nın 25. maddesinde, 4.maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri kapsamındaki sigortalılar için çalışma gücünün veya iş kazası veya meslek hastalığı sonucu meslekte kazanma gücünün en az % 60'ını kaybettiği Kurum Sağlık Kurulunca tespit edilen sigortalının malul sayılacağı, ancak sigortalı olarak ilk defa çalışmaya başladığı tarihten önce çalışma gücünün % 60'ını kaybettiği önceden veya sonradan tespit edilen sigortalının bu hastalık veya özrü sebebiyle malullük aylığından yararlanamayacağı bildirilmiştir. Bu yönüyle davanın yasal dayanağı 5510 sayılı Yasa'nın 95. maddesidir. Anılan maddeye göre, 'Bu Kanun gereğince, yurt dışında tedavi için yapılacak sevklere, çalışma gücü kaybı, geçici iş göremezlik ödeneklerinin verilmesine ilişkin raporlar ile iş kazası ve meslek hastalığı sonucu meslekte kazanma gücü veya çalışma gücü kaybına esas teşkil edecek sağlık kurulu raporlarının usul ve esaslarını, bu raporları vermeye yetkili sağlık hizmeti sunucularının sahip olması gereken kriterleri belirlemeye, usulüne uygun olmayan sağlık kurulu raporu ve dayanağı tıbbî belgeleri düzenleyen sağlık hizmet sunucusuna iade edecek belirlenen bilgileri içerecek şekilde yeniden düzenlenmesini istemeye Kurum yetkilidir. Usulüne uygun sağlık kurulu raporu ve dayanağı tıbbî belgeler ile gerekli diğer belgelerin incelenmesiyle; yurt dışında tedavi için yapılacak sevklere, vazife malullük derecesini, iş kazası veya meslek hastalığı sonucu tespit edilen meslekte kazanma gücünün kaybına veya meslekte kazanma gücünün kaybı derecelerine ilişkin usulüne uygun düzenlenmiş sağlık kurulu raporları ve diğer belgelere istinaden Kurumca verilen karara ilgililerin itirazı halinde, durum Sosyal Sigorta Yüksek Sağlık Kurulunca karara bağlanır.Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usûl ve esaslar, Sağlık Bakanlığı ile Kurumun birlikte çıkaracağı yönetmelikle düzenlenir.' Bu yasal düzenleme gereğince düzenlenen Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği'nin 55. maddesine göre sigortalının malullük durumunun Kurumca yetkilendirilen Sağlık sunucularının sağlık kurulunca usulüne uygun düzenlenecek raporların Kurum Sağlık Kurulunca incelenmesi sonucu Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliğinde belirlenen usul ve esaslara göre tespit edileceği, anılan yönetmeliğin 5. maddesinde sigortalı ve hak sahiplerinin çalışma gücü oranlarının a) Sağlık Bakanlığı eğitim ve araştırma hastaneleri, b) Devlet Üniversitesi, c) Türk Silahlı Kuvvetlerine bağlı asker hastaneleri, ç) sigortalıların ikamet ettikleri illerde (a), (b), (c) bentlerinde belirtilen hastanelerin bulunmaması durumunda Sağlık Bakanlığı tam teşekküllü hastanelerin yetkili olduğu, bildirilmiş, Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 56. maddesinde ise Kurum Sağlık Kurulunca verilen karara karşı yapılan itirazların Yüksek Sağlık Kurulunca inceleneceği bildirilmiştir.Kural olarak Yüksek Sağlık Kurulunca verilen karar Sosyal Güvenlik Kurumunu bağlayıcı nitelikte ise de diğer ilgililer yönünden bir bağlayıcılığı olmadığından Yüksek Sağlık Kurulu Kararına itiraz edilmesi halinde inceleme Adli Tıp Kurumu giderek Adli Tıp Kurumu Genel Kurulu aracılığıyla yaptırılmalıdır. Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulu'nun 28.06.1976 günlü, 1976/6-4 sayılı Kararı da bu yöndedir.Somut olayda, Adli Tıp 3. İhtisas Kurulu raporu ile Kurum sağlık kurulu ve Yüksek Sağlık Kurulunun raporlarında maluliyet başlangıç tarihi yönünden çelişki bulunduğu ve maluliyet başlangıç tarihi yönünden oluşan çelişkinin giderilmesi gerektiği anlaşılmaktadır.Yapılacak iş, Adli Tıp Kurumu Adli Tıp İkinci Üst Kurulundan maluliyet başlangıç tarihi yönünden çelişkiyi giderici rapor almak ve sonucuna göre karar vermekten ibarettir.O halde, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksızın, Bölge Adliye Mahkemesince davalı Kurum vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile yeniden hüküm kurulması gerekirken, istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebepten dolayı kaldırılmasına ve ilk derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar vermek gerekmiştir. G)SONUÇ:Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı 6100 sayılı HMK'nun 373/1. maddeleri uyarınca KALDIRILMASINA, ilk derece mahkemesi kararının BOZULMASINA, dosyanın ilk derece mahkemesine, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 04/06/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.