22. Hukuk Dairesi 2016/1585 E. , 2018/26965 K.

[İctihat]

22. Hukuk Dairesi 2016/1585 E. , 2018/26965 K.

'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, ara dinlenme süresinin kullandırılmaması fazla çalışma ve sair ücretlerinin ödenmemesi nedeniyle iş akdini haklı nedenle feshettiğini beyan ederek, kıdem tazminatı ile fazla çalışma ücret alacağının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davacının devamsızlık yaptığını, fazla çalışmanın aylık ücrete dahil olduğunu, davacı fazla çalışma yapsa da karşılığında serbest zaman kullandırıldığını beyan ederek davanın reddini savunmuştur.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve bilirkişi raporuna göre, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı davacı vekili temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davacının aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Taraflar arasında davacının fazla çalışmasının bulunup bulunmadığı konusunda uyuşmazlık bulunmaktadır.
Fazla çalışmanın ispatı konusunda işyeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, işyeri iç yazışmaları delil niteliğindedir. Ancak, fazla çalışmanın yazılı belgelerle kanıtlanamaması durumunda tarafların, tanık beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada göz önüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla çalışma olup olmadığı araştırılmalıdır.
İmzalı ücret bordrolarında fazla çalışma ücreti ödendiği anlaşılıyorsa, işçi tarafından gerçekte daha fazla çalışma yaptığının ileri sürülmesi mümkün değildir. Ancak, işçinin fazla çalışma alacağının daha fazla olduğu yönündeki ihtirazi kaydının bulunması halinde, bordroda görünenden daha fazla çalışmanın ispatı her türlü delille söz konusu olabilir. Buna karşın, bordroların imzalı ve ihtirazi kayıtsız olması durumunda dahi, işçinin geçerli bir yazılı belge ile bordroda yazılı olandan daha fazla çalışmayı yazılı delille ispatlaması gerekir. Bordrolarda tahakkuk bulunmasına rağmen bordroların imzasız olması halinde ise, varsa ilgili dönem banka ve tüm ödeme kayıtları celp edilmeli ve ödendiği tespit edilen miktarlar yapılan hesaplamadan mahsup edilmelidir.
4857 sayılı İş Kanunu işçiye isterse ücreti yerine serbest zaman kullanma hakkı tanımıştır. Bu süre, fazla çalışma için her saat karşılığı 1 saat 30 dakika, fazla süreli çalışmada ise 1 saat 15 dakika olarak belirlenmiştir. Bu sürelerin de sözleşmelerle attırılması mümkündür.
İş sözleşmelerinde fazla çalışma ücretinin aylık ücrete dahil olduğu yönünde kurallara sınırlı olarak değer verilmelidir. Dairemiz, 270 saatle sınırlı olarak söz konusu hükümlerin geçerli olduğunu kabul etmektedir. Fazla çalışmaların aylık ücret içinde ödendiğinin öngörülmesi ve buna uygun ödeme yapılması halinde, yıllık 270 saatlik fazla çalışma süresinin ispatlanan fazla çalışmalardan indirilmesi gerekir.
Somut olayda, davacı haftada 6 gün 08.00-17.30 saatleriyle, 17.30-02.30 saatleri arasında vardiyalı çalıştığını, vardiyanın haftalık değiştiğini, vardiyaları aşan çalışma yapıldığını, öğle aralarının ve çay molalarının kullandırılmadığını beyan etmiş, davalı fazla çalışma yaptırılsa da karşılığında serbest zaman kullandırıldığını, fazla çalışmanın ücrete dahil olduğunu ve işyerinde denkleştirme uygulandığını savunmuştur. Davalı tarafça dosyaya, imzalı aylık puantaj cetvelleri ile fazla çalışma karşılığı serbest zaman kullandırıldığına ilişkin belgelerin sunulduğu görülmüştür. Bilirkişi raporunda, davacının fazla çalışma yapmadığı değerlendirilerek fazla çalışma ücret alacağına yönelik hesaplama yapılmamıştır.
Mahkemece, davacı, davalı beyanları ile dosyada bulunan tüm bilgi ve belgeler birlikte değerlendirilerek; davacının çalışma süresi ve yapılan fazla çalışma saati belirlenmeli, fazla çalışma karşılığı kullandırılan serbest zaman süresi hesaplanan fazla çalışma süresinden mahsup edilerek fazla çalışma alacağı hüküm altına alınmalıdır. Belirtilen hususlar gözetilmeden karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı nedenle BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 12/12/2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.