22. Hukuk Dairesi 2018/10667 E. , 2018/18324 K.

[İctihat]

22. Hukuk Dairesi 2018/10667 E. , 2018/18324 K.

'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ : ... 35. İŞ MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı isteminin özeti:
Davacı, Milli Savunma Bakanlığına bağlı iş yerinde çalıştığını, işe girmeden önce değişik şirketler nezdinde çalışmasının bulunduğunu, kendisinin bu çalışmalarının dikkate alınarak yürürlükteki Toplu İş Sözleşmesinin 38. maddesi gereğince 13. ücret derecesinden işe başlatılması gerekirken, bu durum dikkate alınmadan daha düşük ücret derecesinden işe başlatıldığını, yanlış ücret derecesinden işe başlatılması sonucu tüm özlük haklarının yanlış ve eksik ödendiğini belirterek, işe başlangıç ücret derecesinin tespiti ile fark ücret, ikramiye ve ilave tediye ücreti alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı cevabının özeti:
Davalı vekili, davacının taleplerinin zaman aşımına uğradığını, davacının dava konusu talebini idareye zamanında bildirmediğini, işe başlatıldığı meslek ile önceki iş yerinde çalıştığı mesleğin farklı olması dolayısıyla talep edilen alacakların hukuki dayanağının bulunmadığını belirterek, davanın reddine karar verilmesi gerektiğini savunmuştur.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
İlk Derece Mahkemesince yapılan yargılama neticesinde açılan davanın kabulüne karar verilmiştir.
İstinaf Başvurusu:
Davalı vekilince istinaf yoluna başvurulmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti:
Bölge Adliye Mahkemesince, HMK 353/1-b-1. maddesi uyarınca istinaf başvurusunun esastan reddine karar vermiştir.
Temyiz Başvurusu:
Kararı davalı vekili temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Taraflar arasındaki uyuşmazlık davacının işe girerken belirlenen ücret derecesinin tespiti ile buna bağlı olarak fark alacağı bulunup bulunmadığına ilişkindir.
Dosyadaki bilgi ve belgelerden, davacı işçinin, davalı iş yerinde işe girmeden önce farklı işverenler nezdinde çalışmasının bulunduğu, davacının işe başlama tarihinde davalı iş yerinde uygulanmakta olan 01.03.2011-28.02.2013 yürürlük süreli Toplu İş Sözleşmesinin 38. maddesinde 13. ücret derecesinden işe alınacak işçilerin tanımlanarak (a) fıkrasında “mesleğinde en az 3 yıl çalışmış Teknik Lise ve dengi okul mezunları ile en az dört yıl çalışmış ve bu hususta belge almış Endüstri Meslek Lisesi ve dengi Teknik Okul mezunları,” hükmünün bulunduğu anlaşılmıştır. Söz konusu toplu iş sözleşmesinin yürürlüğe girmesinden sonra 21.02.2012 tarihinde Türk Ağır Sanayi ve Hizmet Sektörü Kamu İşverenleri Sendikası ile ... Sendikası arasında imzalanan Protokol ile 23. Dönem İşletme Toplu İş Sözleşmesinin 34, 35, 41, 59 ve 71. maddelerinde değişiklik yapılmış, 36, 37 ve 38. maddeleri sözleşmeden çıkarılmıştır. Toplu iş sözleşmesine eklenen geçici madde 3. ile
'a-01.03.2011 tarihinden önce işe alınan ve öğrenim ya da çalışma hayatı itibarıyla hatalı ücret derecesinden işe başlatılan işçilerle ilgili olarak;
1-İşçinin 23 Mart 2012 tarihine kadar, ücret derecesi intibakının yanlış yapıldığını ispatlayıcı nitelikteki belgelerle birlikte işyerine yazılı olarak müracaat etmesi,
2-Bu madde hükümlerine göre teşkil edilecek Komisyon tarafından, işçinin işe alınış ücret derecesinin hatalı olduğunun tespit edilmesi halinde, Komisyon kararının iş yerine ulaşmasını takip eden aybaşından itibaren, Komisyon tarafından belirlenen ücret derecesine intibakı yapılır.
b-İşçinin hatalı ücret derecesine intibak ettirilmiş olması, işe alınmadan önceki çalışma hayatından kaynaklandığı durumlarla ilgili olarak; işçinin, işe giriş tarihinden önceki çalışma hayatının, işe alındığı iş ve meslek kolunda olduğunu çalışma belgesi veya bu nitelikteki belge ile ispatlaması ve bu sürelere ilişkin Sosyal Güvenlik Kurumu kayıtları (her hizmet yılı, 300 prim ödeme gün sayısı üzerinden hesaplanır) ile uyumlu olması zorunludur.
c-Bu madde hükümleri uyarınca oluşturulacak Komisyon; Millî Savunma Bakanlığınca görevlendirilecek iki, işveren ve işçi sendikaları ile ilgili kuvvet komutanlıklarından birer kişinin katılımıyla oluşturulur. Komisyona Millî Savunma Bakanlığı temsilcisi başkanlık yapar. Komisyon kararlarını oy çokluğu ile alır. Komisyon üyeleri, düzenlenecek rapora imza atmaktan imtina edemezler, ancak muhalefet şerhi koyabilirler.' düzenlemesi yapılarak taraflarca 21.02.2012 tarihinde imzalanmıştır.
Somut olayda öncelikle davacı işe başladığında iş yerinde 01.03.2011-28.02.2013 yürürlük süreli Toplu İş Sözleşmesinin 38. maddesi yürürlükte olup protokol hükmü imza tarihinden geriye yürümez. Ancak imza tarihinden sonra işe alımlarda uygulanır. Davacı yürürlükte olan Toplu İş Sözleşmesinin 38. maddesi gereğince 13. ücret derecesinden işe başlatılması gerekirken, bu durum dikkate alınmadan daha düşük ücret derecesinden işe başlatıldığı, yanlış ücret derecesinden işe başlatılması sebebiyle tüm özlük haklarının yanlış ve eksik ödendiği gerekçesi ile işe başlangıç ücret derecesinin tespiti ile fark ücret, ikramiye ve ilave tediye ücreti alacaklarının tahsilini istemiştir. Mahkemece, davacının Toplu İş Sözleşmesinin 38. maddesi uyarınca bilirkişi tarafından hesaplanan alacakları hüküm altına alınmıştır. Yukarıda belirtilen ve toplu iş sözleşmesinin yer alan düzenlemeler ile dava konusu talepler değerlendirildiğinde, davacının toplu iş sözleşmesinin ilgili maddesinde belirtilen üç veya dört yıllık çalışma koşulunu mesleğinde geçirip geçirmediği hususunun tereddüde yer vermeyecek şekilde açıklığa kavuşturulmadığı anlaşılmaktadır. Bu itibarla endüstri mühendisi bilirkişiden denetime elverişli rapor alınarak bazı dosyalarda bulunmayan davacıların eğitim durumlarını gösterir diploma v.b belgeler (38. madde a) fıkrası açısından üç veya dört yılın esas alınması yönünde) dosyaya kazandırılarak, meslek rehberi çizelgeleri ve işe alımdaki iş gücü istem formlarındaki nitelikler ile önceki belgelenen hizmetindeki (SGK kaydı ile uyumlu) mesleğinin davacının işe alındığı iş ve meslek kolunda olup olmadığı belirlenerek sonucuna göre karar verilmelidir. Yazılı şekilde eksik inceleme ile karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan ... Bölge Adliye Mahkemes. Hukuk Dairesi 2018/499 esas - 2018/364 karar sayılı kararının ve ... 35. İş Mahkemesi 2016/1753 esas, 2017/949 karar sayılı kararının yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, ... harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına 11.09.2018 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.