22. Hukuk Dairesi 2018/7076 E. , 2018/14229 K.

[İctihat]

22. Hukuk Dairesi 2018/7076 E. , 2018/14229 K.

'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi taraflar vekillerince istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı, davalı Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü'ne ait iş yerinde alt işveren nezdinde çalışmakta iken şantiyenin kapanması, işin bitmesi nedeniyle haksız olarak işten çıkarıldığını iddia ederek bir kısım işçilik alacaklarının davalıdan tahsilini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı DSİ, davacının kendi nezdinde değil işi ihale ettikleri firmada çalıştığını bu nedenle davacının işçilik alacaklarından sorumlu tutulmasının mümkün olmadığını belirterek davanın reddini istemiştir.
Davalı Şirket vekili, davacının ödenmemiş alacağı olmadığını beyanla davanın reddini talep etmiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak, kısmen kabulüne ve davalıların müştereken ve müteselsilen sorumluluğuna karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı davacı ve davalılar tarafından temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davacı ve davalı şirketin tüm, davalı DSİ genel müdürlüğünün aşağıdaki bentlerin kapsamı dışındaki tüm temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-İhale makamının işçilik alacaklarından sorumluluğu konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmaktadır.
4857 sayılı İş Kanununun 36. maddesinde, “Genel ve katma bütçeli dairelerle mahalli idareler veya kamu iktisadi teşebbüsleri yahut özel kanuna veya özel kanunla verilmiş yetkiye dayanılarak kurulan banka ve kuruluşlar; asıl işverenler müteahhide verdikleri her türlü bina, köprü, hat ve yol inşası gibi yapım ve onarım işlerinde çalışan işçilerden müteahhit veya taşeronlarca ücretleri ödenmeyenlerin bulunup bulunmadığının kontrolü, ya da ücreti ödenmeyen işçinin başvurusu üzerine, ücretleri ödenmeyen varsa müteahhitten veya taşeronlardan istenecek bordrolara göre bu ücretleri bunların hakedişlerinden öderler” şeklinde kurala yer verilmiştir. Bu düzenlemeye göre ihale makamı, işçi ücretlerinin ödenip ödenmediğini kontrol etmek durumundadır. Yapılacak olan kontrol ya da işçinin başvurusu üzerine ödenmeyen ücretlerin bulunduğunun tespit edilmesi halinde, belli şartlarla ihale makamının sorumluluğu söz konusu olur. İhale makamının yapmış olduğu ilan üzerine işçilerin başvuruda bulunmamış olmaları, kamu kurumunun anılan madde kapsamındaki sorumluluğunu ortadan kaldırmayacaktır.
Aynı maddenin ikinci fıkrasında ise, işçilerin her hak ediş dönemi için olan ücret alacaklarının üç aylık tutarından fazlası hakkında adı geçen idarelere herhangi bir sorumluluk düşmeyeceği öngörülmüştür. Maddede sözü edilen ücret her hak ediş dönemi için “son üç aylık temel ücret” olarak değerlendirilmelidir. Yine ihale makamının kıdem ve ihbar tazminatı ile kullandırılmayan izinler sebebiyle herhangi bir sorumluluğu söz konusu değildir.
İhale makamı olan kamu kurumunun, her hak ediş dönemine ilişkin son üç aylık ücretten sorumluluğu, Yasadan doğan bir sorumluluktur. İşverenle ihale makamının birlikte dava edilmesi durumunda, müştereken müteselsilen sorumluluğa dair karar verilmelidir. İhale makamının tek başına dava edildiği durumlarda, işçinin mükerrer yararlanmasını önlemek için işverence sözü edilen ücretlerin ödenip ödenmediği araştırılmalıdır.
Yargıtay'ın kararlılık kazanmış olan uygulamasına göre, anahtar teslimi suretiyle ihale edilen işlerde, kamu makamlarının fazla çalışma, hafta tatili ile bayram ve genel tatili alacakları yönlerinden sorumluluğu bulunmamaktadır (Yargıtay 9.H.D. 19.1.2010 gün 2009/12074 E, 2010/378 K.).
Dosya içeriğindeki bilgi ve belgeler ile tanık beyanlarına göre; davalı D.S.İ. Genel Müdürlüğü ile davalı ... İnş Tur. ve Tic San Ltd Şti arasındaki ilişki gereğince, D.S.İ. Genel Müdürlüğü'nün ... Çayı Yatağındaki ... Kaynaklarından kapte edilerek alınacak suyun ... ilçe merkezine iletilmesi için gerekli içme Suyu tesislerinin inşaatı işlerini, davalı şirkete ihale suretiyle yaptırdığı anlaşılmaktadır. 6200 sayılı Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünün Teşkilat Ve Görevleri Hakkında Kanun’un Vazife ve salahiyetle başlıklı ikinci maddesinde “fıkralarda yazılı işlerin her türlü etüd ve projelerini yapmak veya yaptırmak” işlemleri sayılmaktadır. İhale edilen işin anahtar teslimi verilen bir inşaat yapımına ilişkin olduğu ve ilgili kanunun da söz konusu işlemlerin yaptırılmasına da müsaade ettiği dikkate alındığında davalı D.S.İ. Genel Müdürlüğü'nün sorumluluğunun İş Kanunu'nun 36. maddesi kapsamında değerlendirilmesi gerekir. Böyle olunca davalı D.S.İ. Genel Müdürlüğü'nün sorumluluğu 4857 sayılı İş Kanununun 36. maddesi uyarınca her hak ediş dönemde ücret alacağının son üç aylık kısmını aşmamak üzere belirlenmeli ve sonucuna göre ücret alacağı hakkında karar verilmelidir.
Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, bozma sebebine göre sair yönlerin incelenmesine şimdilik yer olmadığına, 04.06.2018 tarihinde oybirliği ile karar verildi.