22. Hukuk Dairesi 2017/4967 E. , 2018/5065 K.

[İctihat]

22. Hukuk Dairesi 2017/4967 E. , 2018/5065 K.

'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen karar, süresi içerisinde taraflar vekillerince temyiz edilmiş ve davacı vekilince duruşma talep edilmiş ise de; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun geçici 3. maddesi uyarınca uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun 438. maddesi gereğince duruşma isteğinin miktardan reddine ve incelemenin dosya üzerinden yapılmasına karar verildikten sonra Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor sunuldu, dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı vekili, müvekkili işçinin davalıya ait işyerinde kayden alt işveren işçisi olarak çalıştığını, asıl işveren-alt işveren arasındaki ilişkinin muvazaaya dayalı olduğunu, davalının kendi işçilerine sağladığı mali haklardan müvekkilinin de yararlanması gerektiğini ileri sürerek, müvekkilinin gerçek işverenin baştan itibaren davalı olduğunun tespitiyle, ücret, ilave tediye, ikramiye, ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının hüküm altına alınmasını talep etmiştir.
Davalı vekili, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, toplanan deliller ve bilirkişi raporuna dayanılarak, yazılı gerekçeyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararı, taraflar vekilleri temyiz etmiştir.
1-Davacı vekilinin temyizi yönünden;
Davacı vekili, 03/08/2016 tarihli dilekçesi ile kararı temyiz etmiş ise de, 02/12/2016 tarihli dilekçe ile temyiz isteminden feragat etmiş olup, vekaletnamesinde temyizden feragat yetkisinin bulunduğu da anlaşıldığından; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun geçici 3. maddesi uyarınca uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun 432/4. maddesi uyarınca davacı vekilinin temyiz isteminin REDDİNE, peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde ilgiliye iadesine oybirliği ile karar verildi.
2-Davalı vekilinin temyizine gelince; dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
3-Taraflar arasında, davacıya ödenmesi gereken aylık ücret miktarının belirlenmesi noktasında uyuşmazlık vardır.
Somut olayda, asıl işveren-alt işveren ilişkisinin muvazaaya dayandığına ilişkin kabul, emsal dava dosyaları da nazara alındığında yerindedir. Bu durumda, davacıya ödenmesi gereken aylık ücret miktarının tespitinde, davalı işveren bünyesinde, davacıyla benzer veya aynı işi yapan emsal işçinin belirlenmesi gereklidir. Ancak, davacının, toplu iş sözleşmesinin tarafı sendikaya üye olmadığı ve dayanışma aidatı kesilmesi yönünde bir başvurusunun da bulunmadığı gözetildiğinde; davalı bünyesinde çalışan ve toplu iş sözleşmesine göre aylık ücret ile hakları belirlenen işçilerin, davacıyla benzer veya aynı işi yapsa dahi, emsal olarak kabul edilmesi mümkün değildir.
Davalı tarafça 22/03/2016 tarihli cevabi yazı ekinde gönderilen “... ... Linyitleri İşletme Müdürlüğü Garaj Amirliğinde çalışan Şoför Personel Bilgi Listesi” başlıklı belge içeriğinde, davacıyla aynı işi yapan davalı işçilerinin isim listesi ve yevmiyeleri bildirilmiş ise de, yazı ekinde yer alan söz konusu işçilerin bordrolarında, sendikal aidat kesintisi olduğu görülmektedir. Dolayısıyla, bu çalışanların toplu iş sözleşmesinden yararlandıkları anlaşılmakla, emsal kabul edilmeleri mümkün değildir. Kaldı ki, listede ismi yazılı işçilerin yirmi yılı aşkın çalışması bulunmakta olup, kıdem süreleri davacıya nazaran oldukça yüksektir. Diğer taraftan, bahsi geçen listenin alt kısmında yer olan notta “2003 yılından sonra başlayan işçi personellerin bugünki temel yevmiye katsayıları ise 73,22 TL’dir” ile “2003 yılından sonra şoför personel alımı olmamıştır” şeklindeki bilgilerin yazılı olduğu görülmektedir. Bir taraftan 2003 yılından sonra şoför alımı olmadığının belirtilmesine rağmen, diğer taraftan 2003 yılından sonra başlayan işçilerin temel yevmiye katsayılarının 73,22 TL olduğunun yazılması, söz konusu bilgilerin değerlendirilmesinde tereddüt uyandırmaktadır. Ayrıca, bahsi geçen 2003 yılından sonra işe başlayan davalı işçilerinin kimler oldukları, görevleri, toplu iş sözleşmesinden yararlanıp yararlanmadıkları, yazı içeriğinde belirtilen yevmiye katsayısının neye göre belirlendiği, toplu iş sözleşmesiyle bir alakasının olup olmadığı, bu katsayı oranından günlük yevmiye miktarına nasıl ulaşıldığı gibi hususlar hakkında açıklayıcı bir bilgi de bulunmamaktadır. Dolayısıyla, hükme esas alınan bilirkişi raporunda, sözü geçen listede yazılı bilgilerden hareketle sonuca gidilmesi yerinde değildir.
Öte yandan, dava konusu uyuşmazlıkla aynı nitelikteki emsal davalarda, ... İş Mahkemesi’nce verilen kararlarda, davalının emsal işçisinin aylık ücretinin, kayden alt işveren bünyesinde çalıştırılan şoförlere fiilen ödenen ücretin “1,73 katı” olduğu kabul edilerek sonuca gidilmiştir. Söz konusu davalarda verilen kararların, Yargıtay 7. Hukuk Dairesi’nin temyiz incelemesinden geçtiği ve aylık ücret miktarına ilişkin hüküm kısmının bozmaya konu edilmediği anlaşılmaktadır (Örneğin; Yargıtay 7. Hukuk Dairesi’nin 22/10/2015 tarihli 2015/34814 esas ve 2015/20303 karar sayılı; 09/11/2015 tarihli 2014/21311 esas ve 2015/21810 karar sayılı kararları). Mahkemece ise, söz konusu kararlardan farklı bir kabulle sonuca gidilmiştir. Bu halde, emsal davalarda aylık ücret miktarı kabulüne nasıl ulaşıldığı hususunun incelenmemesi de hatalı olmuştur.
Anılan sebeplerle, davalı işverene yeniden yazı yazılarak, davacıyla benzer veya aynı işi yapan ve fakat toplu iş sözleşmesinden yararlanmayan emsal işçisinin olup olmadığı sorulmalı; varsa ücret bordrolarının gönderilmesi istenilmelidir. Ayrıca, 22/03/2016 tarihli cevabi yazı ekindeki “... ... Linyitleri İşletme Müdürlüğü Garaj Amirliğinde çalışan Şoför Personel Bilgi Listesi” başlıklı belgenin alt kısmında yer alan “2003 yılından sonra başlayan işçi personellerin bugünki temel yevmiye katsayıları ise 73,22 TL’dir” ile “2003 yılından sonra şöfor personel alımı olmamıştır” şeklindeki çelişkili notlara işaret edilerek; bahsi geçen 2003 yılından sonra işe başlayan davalı işçilerinin kimler oldukları, görevleri (şoför olup olmadıkları), toplu iş sözleşmesinden yararlanıp yararlanmadıkları, yazı içeriğindeki söz konusu yevmiye katsayısının neye göre belirlendiği ve toplu iş sözleşmesiyle bir alakasının olup olmadığı, bu katsayıdan günlük yevmiye miktarına nasıl ulaşıldığı gibi hususlar hakkında bilgi verilmesi de istenilmelidir. Yukarıda belirtilen, temyiz incelemesinden geçen emsal dava dosyaları da incelenerek aylık ücret miktarı kabulüne nasıl ulaşıldığı tespit edilmelidir. Bu yönlerden yapılacak araştırma ve inceleme neticelerine göre, davacıya ödenmesi gereken aylık ücret miktarı noktasındaki uyuşmazlık yeniden değerlendirilerek sonuca gidilmelidir. Eksik araştırma ve incelemeyle karar verilmesi hatalı olup, bozmayı gerekmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 27/02/2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.