22. Hukuk Dairesi 2017/18511 E. , 2018/25908 K.

[İctihat]

22. Hukuk Dairesi 2017/18511 E. , 2018/25908 K.

'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ : İş Mahkemesi

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı vekili, müvekkilinin her ne kadar taşeron firma olan ... Hizmet ve İşletmecilik A.Ş.'nin işçisi olarak gözükmekte ise de, iş sözleşmesinin başlangıcı olan 24.02.2007 tarihinden bugüne kadar ve halen sigara üretimi yapılan davalı ... Sabancı Sigara ve Tütün San. ve Tic. A.Ş.'nin ... ilçesindeki fabrikasında ripper - özel paketleme - tütün geri dönüşüm işlemleri bölümünde davalı şirketin asıl kadrolu işçileri ile birlikte üretim işinde beraber çalıştığı ve bu haliyle doğrudan üretim süreci içerisinde yer aldığını, yapılan işin üretimin zorunlu unsuru olduğu ve işyerinde yürütülen mal üretimine ilişkin yardımcı iş niteliğinde olmadığı, aksine işyerinde yürütülen mal üretiminin esasını oluşturan asıl işlerden olması nedeniyle müvekkilinin işe başladığı tarihten bugüne kadar davalı asıl işverenin işçisi konumunda olduğunu, aynı işi yapan davalı işçileri ile ayni ücreti ve sosyal hakları alması gerektiğini iddia ederek bir kısım işçilik alacaklarının tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili; davacının gerçek işvereninin alt işveren olan ... Hizmet ve İşletmecilik A.Ş. olduğunu, davalı işyerinde görülmekte olan asıl işin tütün işlenmesi ve sigara üretimi olduğunu, ihbar olunan şirket ile aralarında imzalanan 08.12.2003 tarihli sözleşme ile sözleşmede yer alan ve tütün dışı üretim malzemelerinin depodan taşınması gibi yardımcı bazı işlerin Euroserve şirketine bırakıldığını, 17.09.2008 tarihinde yeni bir hizmet sözleşmesi ile tesis yönetim faaliyetleri, dahili lojistik hizmetleri, bakım hizmetleri, temizlik ve destek hizmetleri, yiyecek içecek hizmetleri gibi yardımcı işlerin de dava dışı Euroserve şirketine bırakıldığını, ripper makinesinin işletimi ve bakımı ile özel paketleme işlerinin de Euroserve şirketine bırakılan işlerden olduğunu, bu işlerin üretim ile ilgisinin olmadığını tamamen ayrı bir alanda ve tamamen Euroserve elemanlarınca yerine getirildiğini, sözleşme ekindeki iş kapsamı ve talimatları başlıklı belgede alt işveren işçilerinin hiçbir şekilde tütün veya sigara üretimi yapan makinelere ve üretime müdahale edemediklerinin düzenlendiğini, davacının hiçbir dönemde doğrudan üretime yönelik görev almadığı, üretimi tamamlanmış ürünlere ilişkin hizmetlerin ifasında çalıştığını, iddiaların aksine İş müfettişi tarafından hazırlanan 26.04.2012 tarih ve 19 sayılı raporda sadece – Bin filling ve tütün elleçleme (taşıma), NTM (tütün harici malzemeler) dağıtımı ve filtre operasyonu işlerinin yardımcı iş niteliğinde olmadığı - şeklinde değerlendirmede bulunup diğer tüm hizmetlerin alt işverene verilmesinde herhangi bir sakınca bulunmadığının açıkça belirtildiğini beyanla davanın reddini savunmuş, zamanaşımı def'inde bulunarak Euroserve şirketine davayı ihbar etmiştir.
İhbar Olunan Euroserve Hiz. ve İşl. A.Ş. vekili; zamanaşımı def'inde bulunmuş, davacının, müvekkilleri şirket ile davalı şirket arasında muvazaalı ilişki olduğu yönündeki iddialarının mesnetsiz olduğunu, davalı Philsa A.Ş. ne alt işverenlik ilişkisi sonucu verilen hizmetlerin yardımcı iş niteliğinde olup mevzuata ve içtihatlara uygun olduğunu, müvekkili şirket ile davalı şirket arasında ilk olarak 08.12.2003 yılında imzalanan sözleşme uyarınca tütün dışı üretim malzemelerin depodan taşınması faaliyetlerini kapsayan NTM (tütün harici malzemeler) dağıtımının müvekkili şirkete bırakıldığını, bu sözleşmenin kapsamı 17.09.2008 tarihinde daha da genişletilerek NTM dağıtım hizmetlerinin yanında tesis yönetim faaliyetleri, dahili lojistik hizmetleri, bakım hizmetleri, temizlik ve destek hizmetleri, yiyecek ve içecek hizmetleri gibi asıl işin kapsamına girmeyen yardımcı işlerinde müvekkili şirkete verildiğini, bu kapsamda ripper makinasının işletimi ve bakımı ile özel paketleme işlerinin de müvekkili şirket tarafından yürütülen yardımcı işlerden olduğunu, davacının müvekkili şirketten hiçbir alacağının bulunmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, davacının yaptığı işin mal ve hizmet üretiminin esasını oluşturmayıp yardımcı iş niteliğinde olduğu, ... 8. İş mahkemesi'nin ... Esas - 2013/817 Karar sayılı dosyasında davacı ... Sabancı Sigara ve Tütüncülük San A.Ş. tarafından davalı T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı hakkında davalı şirket ile ihbar olunan Euroserve Şti. arasındaki ilişkinin 4857 sayılı Yasanın 2. maddesine aykırı olduğu, muvazaalı bulunduğu yönünde düzenlenen müfettiş raporuna karşı muvazaanın bulunmadığının tespiti talebi ile açılan davada Mahkemece yapılan yargılama sonucunda davanın kabulüne dair verilen 30/12/2013 tarihli kararın Yargıtay aşamasından da geçerek kesinleştiği gibi, emsal dosyalarda mahkemelerce muvazaa iddiasına dayalı olarak talep edilen alacak taleplerinin reddine dair verilen kararların da Yargıtayca onandığı ve davacının dava konusu alacak taleplerinin kanıtlanmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Somut uyuşmazlıkta; davacı vekili, davacının üretim yapılan kısımlarında ripper - özel paketleme - tütün geri dönüşüm işlemleri bölümünde çalıştığını, bu işin yardımcı iş olmayıp asıl işin bir parçası olduğunu ve bu nedenle asıl işveren-alt işveren ilişkisinin muvazaalı olduğunu, davacının baştan beri davalı şirketin işçisi sayılarak buna göre ücret ve diğer haklarının belirlenmesi gerektiğini iddia ederek alacak talebinde bulunmuştur. Mahkemece yukarıda özetlenen gerekçe ile davanın reddine karar verilmiş ise de, bu konuda yapılan araştırma ve inceleme yeterli değildir. Taraf tanıkları dinlenmiş ise de, Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 303. maddesine göre; bir davaya ait şeklî anlamda kesinleşmiş olan hükmün, diğer bir davada maddi anlamda kesin hüküm oluşturabilmesi için, her iki davanın taraflarının, dava sebeplerinin ve ilk davanın hüküm fıkrası ile ikinci davaya ait talep sonucunun aynı olması gerekir. Kesin delil şartlarını kanunun belirlediği ve hakime takdir hakkı bırakmayan delillerdir. Kesin hükmün, kesin delil olması için tarafların aynı olması gerekir. Bu nedenle Mahkemenin kesin delil bulunduğuna ilişkin karar gerekçesi yerinde görülmemiştir. Ayrıca, ... 12. İş Mahkemesinde açılan 2012/260 ve devamı esaslarına kayden görülen davalarda da Mahkemece verilen red kararları Dairemizin 2014/11843-11849 ve 2014/12032-12049 Esas sayılı ilamları ile asıl işveren-alt işveren ilişkisinin muvazaalı olduğu ancak fark alacak talebinin yerinde olmadığı gerekçesi ile onanmıştır. Bu itibarla mahkemece mahallinde konusunda uzman bilirkişi heyeti ile keşif yapılmalı, gerekirse tanıklar yeniden dinlenmeli, davacının tam olarak ne tür bir iş yaptığı belirlenmeli ve emsal mahkeme kararları da dikkate alınarak asıl işveren-alt işveren ilişkisinin muvazaalı olup olmadığı, davacının fark alacak taleplerinde bulunup bulunamayacağı konusunda sonuca varılmalıdır. Bu maddi ve hukuki olgular gözetilmeksizin eksik inceleme ile karar verilmesi hatalı olmuştur.
O halde davacı vekilinin bu yönü amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve karar bozulmalıdır.
Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 03.12.2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.