22. Hukuk Dairesi 2017/15331 E. , 2018/25677 K.

[İctihat]

22. Hukuk Dairesi 2017/15331 E. , 2018/25677 K.

'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı, eksik ödenen ücret farklarının tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı, davanın reddini talep etmiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, yapılan yargılama sonucunda yazılı gerekçeyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Karar, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
Somut olayda; davacı taraf, yirmi yıldan fazla süredir davalıya ait işyerinde çalıştığını, çalışmasına “yükleme boşaltma” işçisi olarak başladığını, o dönemde yürürlükte bulunan Toplu İş Sözleşmesi(TİS) gereği “yükleme boşaltma” kadrosu için öngörülen cetvel üzerinden ücret almaya başladığını, idareye ait işyerinde oluşan ihtiyaç nedeniyle çalışmaya başladıktan kısa bir süre sonra kendisi ile aynı durumda olan bir grup işçi ile birlikte kendi kadrosundan daha yüksek bir kadroya karşılık gelen teknik atölyede çalışmaya başladığını ancak yükleme boşaltma işçisi cetvelinden ücret almaya devam ettiğini, uygulamanın o dönem ve şu andaki dönemde geçerli Toplu İş Sözleşmesi’ne aykırı olduğunu, 1993 yılında işveren Genel Müdürlüğünün 153B sayılı 07/09/1993 sayılı yazısı ile çalışmakta olduğu kadrodaki ücreti yerine daha düşük dereceden maaş almakta olan işçilerin tespit edildiğini, kendisi gibi üst kadroda çalışmakta olan işçilerin intibaklarının yapılması ve ücretlerinin buna göre ödenmesi gerektiğinin bildirildiğini, bir kısım işçinin intibaklarının yapılmış olmasına rağmen kendisinin kadrosunun değiştirilmediğini, 2012 yılında üyesi bulunduğu Liman İş Sendikasının intibakların usulüne uygun olarak yapılması için başvurular yaptığını, kadrosunun da 2012 Nisan ve Ağustos aylarında kademeli olarak değiştirildiğini ve yeni derecesinden ödendiğini, 2012 yılı içerisinde düzeltme yapılmış olmasına rağmen 1993 yılından beri gelen hatalı uygulama nedeni ile eksik ödenen ücret farkının oluştuğunu iddia etmiştir.
Davalı taraf ise, davacının 15/05/1989 tarihinde Liman İşletme Müdürlüğünde yükleme boşaltma işçisi olarak göreve başladığını, sigorta tescilinin de tahmil tahliye işyeri olduğunu, geçici işçi olarak belirli süreli iş sözleşmesi gereği I sayılı cetvele tabi yükleme boşaltma işçisi olarak 14/09/1993 tarihine kadar çalışarak yürürlükteki Toplu İş Sözleşmesi hükümleri gereği ücretlendirildiğini, 15/09/1993 tarihinde III cetvele tabi olarak atölye motor işçisi olarak görev yaparak III sayılı cetvelden ücretlendirildiğini, 22/06/1997 tarihinde de III sayılı cetvele daimi kadrolu motor tamir işçisi olarak atamasının yapıldığını, davacı gibi personeller için 13. Dönem Toplu İş Sözleşmesi hükümleri gereğince sınav komisyonu tarafından mesleki branşlarda başarılı bulunan personel 04/09/1991 tarih ve 501 sayılı yazı ile tespit edilerek müdürlüğe bildirildiğini, 07/09/1993 tarih 1538 sayılı Genel Müdürlük emri ile tespit edilen personelin bir defaya mahsus olmak üzere ve emsal teşkil etmemek üzere III sayılı cetvel atölye işçilik hizmetlerinden ücretlerinin intibakının yapıldığını, uygulamanın 15/09/1993 tarihinden itibaren yürürlükte bulunan 15. Dönem Toplu İş Sözleşmesi 52/I maddesine uygun olarak yapıldığını, davacının ortaokul mezunu olması nedeniyle 6. derecenin kök ücretine ilave olarak fasılalı hizmet süresinin toplamı 3 yılın eklenmesi ile Toplu İş Sözleşmesi 54. maddede yer alan askerlik süresinin ilave edildiğini ve 6+1/3 ücret derecesinin uygulandığını, 2184 sayılı emirde “… III sayılı cetvelde bulunan geçici işçilere ise bulundukları derecenin kök ücretinden itibaren hizmetlerinin aralıksız ifadesi uygulanacak ve kök ücretinden itibaren aralıksız hizmetleri ile ilerleyen belirli süreli işçiye 53 ve 54. madde uygulanacaktır” denildiğini, davacının 01/01/1993 tarihinden itibaren 1 yıllık iş sözleşme ile aralıksız olarak çalışmaya başladığını, III sayılı cetvele 15/09/1993 tarihinde geçmiş ve ücret intibakı Toplu İş Sözleşmesi hükümlerine göre hatasız olarak uygulandığını, davacının 15/09/1993 tarihinden önce geçici işçi olarak yükleme boşaltma işlerinde çalışmakta iken ücret derecesinin “7/III ve saat ücret 36,159 TL iken 15/09/1993 tarihinden itibaren ücret derecesinin 6+1/3 ve saat ücretinin 37,270 TL olduğunu, uygulamanın bir defaya mahsus olarak yapıldığını, Toplu İş Sözleşmesi 27/II. maddesi gereğince geriye dönük ödemenin yapılmayacağının hüküm altına alındığını, davacının lehine uygulamaların yerine getirildiğini, 2012 yılı içerisinde Toplu İş Sözleşmesi maddelerinin incelenmesi neticesinde dosyasındaki III sayılı cetvele geçişinin sehven Toplu İş Sözleşmesi 53/VI maddesi gereği yapıldığı zannedilerek ücret intibakının Toplu İş Sözleşmesi 50/F bendine göre 07/05/2012 tarihinde gerçekleştirildiğini, yapılan hata sonucunda saat ücretinin Toplu İş Sözleşmesi’ne aykırı olarak yükseltildiğini, hatanın arşiv çalışması ile ortaya çıktığını, davacının 07/05/2012 tarihinden itibaren Toplu İş Sözleşmesi hükümlerine aykırı olarak ücret aldığını, yapılan hatanın geriye dönük hak doğurmaması gerektiğini, davacının hatalı yapılan ödeme nedeniyle borcunun bulunduğunu savunmuştur.
Mahkemece, bilirkişi incelemesi neticesinde verilen karar ile davacı ile idare arasında bağıtlanan geçici iş sözleşmelerine bağlı olarak 15/05/1989 tarihinden itibaren 7/-0-0 ücret derecesi ile tahakkukların başlatıldığı; geçici işçi kadrosunun devam ettiği 15/09/1993 tarihine kadar fiili sürelerin eklenmesi ile 7/IV dereceye düştüğü; bu tarihten itibaren 15. Dönem Toplu İş Sözleşmesi 52/I maddesi gereğince intibakının yapılarak “motor tamir işçisi” kadrosu ile 6. dereceye intibakının yapılarak aynı anda 54. madde gereğince askerlik süresinin uyarlanması ile 6.+1/3 dereceye intibakının sağlanarak 22/09/1997 tarihine kadar 5+2/3 dereceye ilerlemesinin tahakkuk ettirildiği; bu tarihten itibaren daimi kadro nedeniyle III sayılı cetvel gereği 6. dereceye göre intibakının yapılarak 01/09/2008 tarihinde 1+1/3 dereceye düşerek saat ücretinin 8,56 TL/brüt olarak skalada karşılığının bulunduğunun tespit edildiği, ibraz edilen bordrolarda Eylül 2008 – Ocak 2009 döneminde saat ücretinin 8,56 TL/brüt olarak tahakkuk ettirildiği ve kadro ilerlemesi karşılığı derece ile uyumlu olduğunun bilirkişi tarafından da tespit edildiği; her ne kadar tarafsız olmadıkları anlaşılan tanık beyanlarına itibar edilemeyecek ise de, sunulan hizmet sözleşmelerinin birlikte incelenmesinde, aralıklı olarak yapılan çalışmalara dair geçici işçi sözleşmelerinde görevin açık olarak yazılmadığı; davacının tahmil tahliye işinde görevlendirildiğine dair yazılı belgede bulunmadığı, davalı idare tarafından sunulan “sicil hareketleri programı” başlıklı belge gereğince davacının 08/02/2011 tarihinde yapılan ücret terfisinde “motor tamircisi” olarak 15/05/1989 tarihinde işe başladığı tahakkukuna yer verilmiş olduğu; HMK. 188. maddesi gereğince davalı yanca sunulan belgelere itibar edilerek davacının davalıya ait işyerinde geçici işçi kadrosu ile boş olan tahmil tahliye kadrosu ile işe alındığı ancak fiili olarak “motor tamirciliği” görevini ifa ettiğinin kabulü gerektiği, (iş bu davanın açılmasından sonra davalı yanca arşiv düzenlenmesi sırasında hatanın fark edildiği ve kayıtlardaki davacı lehine yapılan hatanın giderildiği belirtilmiş ise de, nasıl ki tarafsızlığından şüphe edilen davacı tanık beyanlarına itibar edilmemiş ise, davanın açılmasından sonra davacının açtığı davayı semeresiz bırakmaya yönelik olarak yapılması mümkün bu değişikliğe de, kuşkudan uzak olmaması sebebi ile itibar edilemeyeceği,) bu nedenle davacının ücret seviyesinin intibakının yapılmasına dayalı fark alacağı talebinin yerinde olduğu kanaatine varıldığı belirtilmiştir.
Somut uyuşmazlıkta; davalı tarafın savunmasının 15. dönem Toplu İş Sözleşmesi ile birlikte fiilen davacının motor tamircisi olarak çalışması nedeniyle ücret değişikliğinin yapıldığı, buna rağmen 24. Dönem Toplu İş Sözleşmesi ile birlikte sehven aynı nedenle bir kez daha ücret artışı yapıldığı ancak geçmişe yönelik yapılmadığı, konuya ilişkin kuruluş Genel Müdürlüğünden görüş sorulduğu görüş cevabı gelmediğinden 15.04.2012' den itibaren hatalı olarak belirlenen ücretin ödenmeye devam ettiği yönünde olduğu görülmektedir. Hükme esas alınan bilirkişi raporu incelendiğinde ise, davacının ilk işe girdiği tarihten itibaren yararlanma hakkı bulunduğu Toplu İş Sözleşmesine göre uygulanması gereken ücret artışının denetime elverişli şekilde tespit edilmediği, davalının savunmasında belirtildiği şekilde aynı nedenle sehven iki kez ücret artışının yapılıp yapılmadığının anlaşılamadığı, bu nedenle (davalının görüş sorulduğu ancak cevap gelmediğini belirttiği görüş cevabı ile yine davalı tarafça belirtilen iş müfettişlerinin raporunun iptaline ilişkin olarak açılan davanın akıbetleri de araştırılarak) denetime elverişli ve davalının itirazlarını da karşılayacak şekilde aldırılacak raporla birlikte davacının ilk işe girdiği tarihten talep tarihine kadar alması gereken ücretin belirlenerek sonucuna göre değerlendirilme yapılması gerekmektedir.
Eksik inceleme ile yazılı şekilde verilen karar hatalı olup bozma sebebidir.
2-Diğer yandan, karar başlığında davalı olarak TCDD Genel Müdürlüğü yerine ...’nün gösterilmesi de hatalı olmuştur.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı nedenlerle BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 28.11.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.