22. Hukuk Dairesi 2017/15688 E. , 2018/22162 K.

[İctihat]

22. Hukuk Dairesi 2017/15688 E. , 2018/22162 K.

'İçtihat Metni'


MAHKEMESİ :... Mahkemesi

DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davacı ve davalı ... Genel Hizmetler ....Hiz. Tic. A.Ş vekilleri tarafından istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı, 20.09.2008 tarihinden itibaren ... Ltd.Şti.’nde güvenlik görevlisi olarak üst işveren ...’da çalıştığını, ... akdinin 27.05.2014 tarihinde tek yanlı ve haksız bildirimsiz feshedildiğini, bu nedenle kıdem ve ihbar tazminatı ile fazla mesai, ulusal bayram genel tatil, hafta tatili ve yıllık izin ücret alacaklarının tahsilini istemiştir.
Davalılar Cevabının Özeti:
Davalı ... vekili, davacının diğer davalının elemanı olduğunu, diğer şirketin davalı olacağını, ihale ile bu işlerin verildiğini, ihaleyi alan firmanın işçilerinin çalıştığını, ... Ltd.Şti’nin 2008 yılından itibaren birçok ihaleye katıldığını ve aldığını bu durumda müvekkilinin asıl işveren değil ihale makamı olduğunu işçilik alacaklarından asıl işveren gibi sorumlu olamayacağını, talep edilen alacakların zamanaşımına uğradığını, davacının işvereni adına hareket eden ... isimli çalışana maaş haczi uyguladığı için sinkaflı küfür ettiğinden haklı sebebe dayalı ... akdinin feshedildiğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
Davalı ... Özel Güvenlik Ltd.Şti vekili, davacının ... akdinin işveren adına hareket eden ... isimli çalışanına sinkaflı küfürler etmesi nedeniyle derhal haklı nedenle fesholduğunu, davacının fazla mesai yapmadığını haftada 6 gün 7,5 saatten haftada 45 saat çalıştığını bu durumun puantaj cetvellerinden de anlaşıldığını, haftada 1 gün mutlaka izin kullandığını, dini ve milli bayramlarda ise çalışması olmuş ise maaşına yansıtıldığını savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davacının ... akdinin davalı işverenin diğer bir yetkili çalışanına hakaret etmek nedeniyle sonlandırıldığı için 4857 sayılı Yasa’nın 25/2 fıkrasının b,c,d fıkraları uyarınca ,sonlandırmanın haklı neden teşkil ettiği gerekçesi ile davacının kıdem ve ihbar tazminatını almaya hakkının bulunmadığı gerekçesi ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı davacı ve davalı ... vekilleri temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının tüm, davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2- Uyuşmazlık ... sözleşmesinin işveren tarafından feshinin haklı olup olmadığı ve feshin 4857 sayılı Kanun'un 26. maddesinde öngörülen hak düşürücü süre içerisinde gerçekleştirilip gerçekleştirilmediği noktasında toplanmaktadır.
... Kanunu’nun 25’inci maddesinin II’nci bendinin (d) fıkrasına göre, işçinin işverene veya ailesine karşı şeref ve namusuna dokunacak sözler söylemesi veya davranışlarda bulunması ya da işveren hakkında şeref ve haysiyet kırıcı asılsız ihbar ve isnatlarda bulunması veya işçinin işverene veya aile üyelerinden birine sataşması haklı fesih nedeni olarak sayılmıştır.
İşçi veya işveren bakımından haklı fesih nedenlerinin ortaya çıkması halinde, ... sözleşmesinin diğer tarafının sözleşmeyi haklı nedenle fesih yetkisinin kullanılma süresi sınırsız değildir. Bu bakımdan 4857 ... Kanunu’nun 26. maddesinde, fesih nedeninin öğrenildiği tarih ile olayın gerçekleştiği tarih başlangıç esas alınmak üzere iki ayrı süre öngörülmüştür. Bu süreler içinde fesih yoluna gitmeyen işçi ya da işverenin feshi, haklı bir feshin sonuçlarını doğurmaz. Bu süre, feshe neden olan olayın diğer tarafça öğrenilmesinden itibaren altı işgünü ve herhalde fiilin gerçekleştiği tarihten itibaren bir yıl olarak belirlenmiştir.
Altı ... günlük süre işçi ya da işverenin haklı feshe neden olan olayı öğrendiği günden itibaren işlemeye başlar. Olayı öğrenme günü hesaba katılmaksızın, takip eden ... günleri sayılarak altıncı günün bitiminde haklı fesih yetkisi sona erer.
İşverenin tüzel kişi olması durumunda altı işgünlük süre feshe yetkili merciin öğrendiği günden başlar. Bu konuda müfettiş soruşturması yapılması, olayın disiplin kurulunca görüşülmesi süreyi başlatmaz. Olayın feshe yetkili kişi ya da kurula intikal ettirildiği gün altı ... günlük sürenin başlangıcını oluşturur. Bir yıllık süre ise her durumda olayın gerçekleştiği günden başlar.
4857 sayılı Kanun’un 26. maddesinde öngörülen altı ... günlük ve bir yıllık süreler ayrı ayrı hak düşürücü niteliktedir. Bir başka anlatımla fesih hakkının öğrenmeden itibaren altı ... günü ve olayın gerçekleşmesinden itibaren bir yıl içinde kullanılması şarttır. Sürelerden birinin dahi geçmiş olması haklı fesih imkanını ortadan kaldırır. Hak düşürücü sürenin niteliğinden dolayı taraflar ileri sürmese dahi, hakim resen dikkate almak zorundadır.
Bu maddede belirtilen süreler geçtikten sonra bildirimsiz fesih hakkını kullanan taraf, haksız olarak sözleşmeyi bozmuş sayılacağından ihbar tazminatı ile şartları oluşmuşsa kıdem tazminatından sorumlu olur.
Somut olayda davacı davalı ... A.Ş bünyesinde güvenlik görevlisi olarak çalışmış olup ... sözleşmesi '8 Mayıs 2014 günü çalışanlardan ... ile maaşından yapılan haciz kesintileri ile ilgili konuşurken, kapa çeneni beni dinleyeceksin, benim haberim ve rızam olmadan hiçbir şekilde işlem yapamazsın, kanunlar beni ilgilendirmez, ne hakla yaparsın şeklinde ifadede bulunduğu telefonun kapanması üzerine tekrar arayarak anasını avradını sinkaf yaptığımın kızı demesi üzerine küfürün boyutunun büyüdüğü ve bu sebeple ... yerinin bir başka çalışanına küfür ve hakaret ederek ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan davranışlarda bulunduğu “gerekçesi ile davalı işveren tarafından feshedilmiştir. Davacının ... akdinin feshine sebebiyet veren telefon konuşması sırasında davacının yanında olduğunu belirten davacı tanığı ... “davacı benim yanımdayken, icralık işlerimiz ve sair önemli işlerimiz olduğunda ... da aradığımız ve muhatap olduğumuz şirket yetkilisi ... hanımı aradı, telefon ile konuşurken imam nikahlı eşi hasta imiş, ameliyat olacakmış, maaşından icra kesintisi olduğunu niye kendisine bildirilmediğini sordu, önceden size kesintim olursa uyarın demiştim, niye uyarmadığını sordu, karşı taraf da biz sizi uyarmak zorunda değiliz diye cevap verdi, davacı da etik olarak ben size söyledim, sizin de uyarmanız lazımdı, uyarsaydınız toptan öderdim dedi ve sesini biraz yüksek tonda konuştu, karşı taraf da terbiyesizlik ediyorsunuz bize işimizi öğretme diyerek telefonu suratına kapattı, davacı tekrar telefon ile ... hanımı aradı, telefonu siz mi kapattınız yoksa ... mı kesildi diye sordu, o da terbiyesizlik ediyorsunuz diye kendisinin kapattığını söyledi, arkadaşım da terbiyesizlik küfürle olur ben küfür mü ediyorum dedi, bunun üzerine ... hanım yine telefonu kapattı, tartışma bundan ibarettir, bu tartışma sonrası davacı işten çıkarıldı “ şeklinde beyanda bulunmuş olup davacının küfür ettiği yönünde bir beyanda bulunmamıştır. Davacının küfür ettiği iddia olunan işçi ... ise davalı tanığı olarak talimatla dinlenmiş ve “Davacı iyi niyet kurallarına aykırılıktan dolayı işten işveren tarafından işten çıkartıldı “ şeklinde beyanda bulunmuş olup küfür içeriği ile ilgili beyanda bulunmadığı gibi kendisine hakaret edildiğini de beyan etmemiştir. Mahkemece davacının sinkaflı küfür ettiği iddia edilen çalışan ... Öztürk ün tanık olarak yeniden dinlenerek kendisine küfür içeren sözler söylenip söylenmediği ile söylendi ise küfür içeriğinin tam olarak ne olduğu sorularak olaya ilişkin görgü ve bilgisi tam olarak belirlenmelidir. Ayrıca davacının ... sözleşmesi 27.05.2014 günü feshedildiğinden ve fesih içeriğinden olayın 08.05.2014 günü yaşandığı anlaşıldığından, dosya içerisinde yer almayan davalılardan ... Özel Güvenlik Ltd. Şti. nin delil listesinde ki 08.05.2014 tarihli tutanak ve varsa olayla ilgili diğer tüm tutanak ve belgeler dosya içerisine alınarak feshin işveren tarafından yasada öngörülen altı ... günlük süre içerisinde gerçekleştirilip gerçekleştirilmediği de açıklığa kavuşturularak fesih konusu değerlendirilmeli ve sonucuna göre kıdem ve ihbar tazminatı istekleri yönünden bir karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile hüküm kurulması hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda belirtilen sebeplerden BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 15.10.2018 tarihinde oybirliğiyle karar verilmiştir.