22. Hukuk Dairesi 2015/33500 E. , 2018/17469 K.

[İctihat]

22. Hukuk Dairesi 2015/33500 E. , 2018/17469 K.

'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davalı İdareye ait işyerinde önce geçici, 2007 yılından itibaren belirsiz süreli sözleşme ile çalışan davacının ... Sendikası üyesi iken işyerinin dahil olduğu iş kolu tespitindeki değişiklik nedeniyle bu kez sözleşme yetkisine sahip ... Sendikasına üye olduğunu, 2. dönem Toplu İş Sözleşmesinden yararlanmaya başladığını, 15/11/2010 tarihinde işveren tarafından toplu iş sözleşmesine göre davacının durumu belirlenirken bu işyerindeki önceki kıdeminin dikkate alınmaksızın işe yeni girmiş gibi pozisyonunun en düşük basamağı olan birinci derece, birinci kademe seviyesinde intibakının yapıldığını, bunun sonucunda yevmiyesi ve diğer alacaklarının 01/03/2013 tarihine kadar eksik ödendiğini, 01/03/2013-28/02/2015 yürürlük tarihli 4. Dönem Toplu İş Sözleşmesinin geçici 3. maddesi ile geçmişte yapılan hatalı intibak düzeltilmesine rağmen, geriye doğru fark alacaklarının ödenmeyeceğine dair kanuna ve eşitlik ilkesine aykırı bir düzenleme eklendiğini, düzeltilen intibak ile sağlanan hakların başlangıcının 15/11/2010 tarihi olması gerektiğini ileri sürerek ücret, yıpranma primi, akdi ikramiye ve ilave tediye fark alacaklarının davalıdan tahsilini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davanın zamanaşımına uğradığını, davacının alacaklarını net olarak talep etmesinin gerektiğini, dava konusu alacakla ilgili olarak 01/03/2013-28/02/2015 yürürlük süreli Toplu İş Sözleşmesinin geçici 3. maddesi gereğince yapılacak intibak nedeniyle bu toplu iş sözleşmesinin yürürlük tarihinden geriye doğru herhangi bir fark ödemesi yapılmayacağını, idarece bu hüküm kapsamında işlem tesis edildiğini, davacının talebinin açıkca toplu iş sözleşmesine aykırı olduğunu, davacının üyesi olduğu sendika tarafından kabul edilen bir hükmün, sendika üyesi tarafından kabul edilmemesinin düşünülemeyeceğini, toplu iş sözleşmelerinin tarafları bakımından bağlayıcı nitelik taşıdıklarını, toplu iş sözleşmesi ile işçi ve işveren tarafların karşılıklı olarak aralarındaki ilişkiyi düzenleyebilecek özerk bir alan yaratıldığını, sözleşmenin sözleşmeden yararlanacak işçiler arasında faydalanacak hükümler bakımından farklılıklar oluşturabileceğini, istenen faizin de yasaya uygun olmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, davanın reddine karar verilmiştir.
Temyiz başvurusu :
Kararı davacı vekili temyiz etmiştir.
Gerekçe:
Taraflar arasındaki uyuşmazlık; sendika üyeliği sonrası toplu iş sözleşmesi hükümlerinden yararlandırılırken hesaplamalarda yeni dönem toplu iş sözleşmesinin esas alınması ve sendika üyelik tarihi itibariyle derece ve kademe intibakının yapılmasına rağmen, geriye dönük ödeme yapılıp yapılmayacağı konusundadır.
Davalı işyeri IV. dönem Toplu İş Sözleşmesinin geçici 3. maddesinde “Başka kamu kurumlarından kanunla devredilen işçiler ile idarenin başka bir işkolundaki işyerinden işkolu değişen işçilerin bu sözleşmeden doğan her türlü hak ve menfaatlerinin hesaplanmasında devredildiği işyerinde veya işkolundaki geçen çalışma süresi bu işyerinde geçmiş gibi dikkate alınır (yıllık ücretli izin hakkı, kıdem ve ihbar tazminatının hesaplanmasında dikkate alınan çalışma süresi, pozisyon değişikliği sınavında aranan çalışma süreleri v.b). Ancak, yapılacak intibak nedeniyle bu toplu iş sözleşmesinin yürürlük tarihinden geriye doğru herhangi bir fark ödemesi yapılmayacaktır.” hükmü yer almaktadır.
Somut olayda, davacı ...-İş Sendikasına üye olduğunu, davalı işyerince toplu iş sözleşmesi hükümleri doğrultusunda daimi kadroya geçmeden önce çalıştığı döneme ilişkin olarak intibakının yapıldığını, ancak geriye dönük olarak fark ücretleri ile ilgili ödemelerin yapılmadığını, 15.11.2010-01.03.2013 tarihleri arası için geriye doğru üyelik tarihinden itibaren olan fark alacaklarının ödenmesini talep etmiştir.
Mahkemece davalının savunması doğrultusunda; 'dava konusu talebin 01.03.2013- 28.02.2015 yürürlük süreli ... ne göre değerlendirilmesinin zorunlu olduğu, bu sözleşmenin geçici 3. maddesi ile daha önceden yapılan yanlış intibakların düzeltildiği ancak son cümlesinde ''yapılacak intibak nedeni ile ... in yürürlülük tarihinden geriye doğru herhangi bir fark ödemesi yapılamayacağı'' hükmünün getirildiği, ... lerin tarafları bakımından bağlayıcı nitelik taşıdığı, üyesi olan davacı adına vekaleten sendika tarafından imzalanan sözleşmenin bir kısım maddelerinin davacıyı bağlamayacağının iddia edilemeyeği, serbest irade ile imzalanan ... den sonra işçi aleyhine olan maddenin eşitlik ilkesine aykırı olduğunu iddia etmenin iyi niyet hükümleri ile bağdaşmayacağı, geçici 3. madde hükmünün son derece açık olduğu, işçilerin ... de yer alan farklı intibak hükümleri nedeni ile farklı intibaka tabi tutulmalarının eşitlik ilkesine aykırılık teşkil etmeyeceği, bu nedenle davalı tarafından yapılan intibak işlemi ve devamındaki ücret ve işçilik hakları ödemelerinin ... e ve yasaya uygun olduğu' gerekçeleri ile davacının taleplerinin reddine karar verilmiştir.
Davalı işyerinde imzalanan ve dava konusu alacakları kapsayan dönemde yani II. ve III. dönem Toplu İş Sözleşmesinin 98. ve 99. madde hükümlerinde kademe ilerlemesi ve derece terfine ilişkin düzenlemeler mevcuttur. Buna göre “ Kademe ilerlemesi' başlıklı 98. maddesinin birinci bendinde 'En az bir yıl iş sözleşmesi ilişkisi bulunmak, bulunduğu kademede en az bir yıl çalışmak, bulunduğu derecede ilerleyeceği kademe bulunmak, değerlendirme fişinde kişisel davranış bakımından en az 7 puan ve toplam 60 puan almak şartıyla her yıl Şubat ayı içerisinde işçilere bir kademe ilerlemesi yapılır ve izleyen Mart ayı başından itibaren uygulanır.' Yine “derece terfii' başlıklı 99. Maddesinde, 'işçilerin çok dereceli pozisyonlarda, alt derecelerden üst dereceye terfi edebilmeleri için; a) bulundukları derecede 2 yıl çalışmış olmaları, b) kademe ilerlemesine hak kazanmaları, c) bir önceki kademe ilerlemesi yapmış olması ve son yıla ait değerlendirme fişinde de en az 70 puan almış olması, d) terfi edebileceği üst derece olması şarttır. Derece terfii kademe ilerlemesi yapıldıktan sonra ve kademe ilerlemesine hak kazandığı dönemlerde yaptırılır. Derece terfi ile işçi ancak bir üst dereceye yükselebilir. Derece terfiine hak kazanan işçi, kademe ilerlemesi yapıldıktan sonra bulunacak gündeliğine, bulunduğu derece ile yükseleceği derecenin birinci kademe gündelikleri arasındaki fark ilave edilmek suretiyle bulunacak rakam, yükseltilebileceği derecenin kademeleri arasında mevcutsa bu kademeye, değilse bu rakama en yakın lehte kademeye intibak ettirilir. Derece terfiine esas tarihler ve derece terfiine esas teşkil eden kademeye 98. maddeye göre tespit edilen 1 mart günü esas teşkil eder.'hükmü yer almıştır.
01.03.2013 -28.02.2015 yürürlük süreli 4. dönem Toplu İş Sözleşmesinin geçici 3. maddesinde başka kamu kurumlarında kanunla devredilen işçilerin bu sözleşmeden doğan her türlü hak ve menfaatlerinin hesaplanmasında, devredildiği işyerinde geçen çalışma süresi bu işyerinde geçmiş gibi dikkate alınacağı düzenlemesi ile önceki durumu düzelttiği, ancak bu kez de yapılacak intibak sebebiyle bu toplu iş sözleşmesinin yürürlük tarihinden geriye doğru herhangi bir fark ödemesi yapılmayacağı düzenlemesi ile davacının geriye doğru hak taleplerinin önüne geçmek için yeni bir düzenleme yapıldığı anlaşılmaktadır. IV. dönem Toplu İş Sözleşmesinde başlangıç tarihinden sonra intibakları yapılmış ve davacının ücretinin de buna göre belirlendiği görülmüştür. Bu sebeple Mahkemece, davacının, dava konusu alacaklarının başlangıcı tarihi açısından Toplu İş Sözleşmesinin 98. ve 99. maddeleri dikkate alınarak kademe ilerlemesi ile derece terfiine esas teşkil eden dönemlerden itibaren hesaplanması gerekmektedir. Mahkemece yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 09/07/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.