22. Hukuk Dairesi 2018/2807 E. , 2018/9896 K.

[İctihat]

22. Hukuk Dairesi 2018/2807 E. , 2018/9896 K.

'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ : ... 9. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : İŞE İADE

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalılardan ... vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı, Sosyal Güvenlik Kurumu kayıtlarında temizlik şirketi elemanı olarak gösterilmişse de hiçbir zaman bu şirkette çalışmadığını, temizlik işi yapmadığını, davalı üniversite bünyesinde çalıştığını, davalılar arasında muvazaalı ilişki bulunduğunu belirterek üniversite bünyesinde işe iadesine karar verilmesini istemiştir. Mahkemede aksi kanaat oluşursa şirket bünyesinde işe iadesini talep etmiştir.
Davalılar Cevabının Özeti:
Davalı ... Bilim ve Teknoloji Üniversitesi vekili, davacının ihale ile iş alan firmaların çalışanı olduğunu, ... şirketi ile yaptıkları ihale sözleşmesinin 31.12.2014 tarihinde sona erdiğini, davacının daha sonra diğer şirketlerde çalıştığını, üniversite yönünden davanın husumetten reddi gerektiğini savunmuştur.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
İlk derece mahkemesi tarafından yapılan yargılama sonucunda, davacının inşaat teknikeri olarak çalıştığının tanıklarcada doğrulandığı, ancak temizlik işi konusunda imzalanan hizmet alım sözleşmeleri kapsamında çalıştırıldığı ve bu şirketler üzerinden temizlik işçisi gibi bildirildiği, davalı, dahili davalı şirketler ile üniversite arasındaki ilişkinin muvazaalı olduğu, davacının üniversitenin asıl işi kapsamında çalıştığı, baştan itibaren üniversitenin işçisi olduğu belirtilerek üniversite bünyesinde işe iadesine, son alt işveren dahili davalılar ...ve ... Danışmanlık Ltd Şti yönünden davanın reddine, ... İnş Tem. ... Mad. San. Tic. Ltd Şti yönünden davadan vazgeçildiğinden davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiştir.
İstinaf Başvurusu :
İlk Derece Mahkemesi kararına karşı davalı Üniversite istinaf isteminde bulunmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti :
Davalı Üniversite ve şirketler arasındaki muvazaalı ilişkinin tartışmasız olduğu, bu sebeple işe iade ve diğer davalılar yönünden kurulan hükmün yerinde olduğu belirtilerek istinaf isteminin esastan reddine karar verilmiştir.
Temyiz Başvurusu:
Kararı davalılardan ... Bilim ve Teknoloji Üniversitesi vekili temyiz etmiştir.
Gerekçe:
Dosya içeriğine göre, feshin geçersiz olduğu tespit edilerek davalılar arasındaki ilişkinin muvazaalı olduğunun kabulü ve davacının davalı ... Bilim ve Teknoloji Üniversitesi'ne ait işyerinde işe iadesine karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmamaktadır.
Uyuşmazlık; dahili davalı en son alt işverenler ...ve ... Danışmanlık Ltd Şti 'nin işe iadenin mali sonuçlarından diğer davalı ile birlikte sorumlu olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
Muvazaa Borçlar Kanununda düzenlenmiş olup, tarafların üçüncü kişileri aldatmak amacıyla ve kendi gerçek iradelerine uymayan ve aralarında hüküm ve sonuç meydana getirmesini arzu etmedikleri, görünüşte bir anlaşma olarak tanımlanabilir. Üçüncü kişileri aldatmak kastı vardır ve sözleşmedeki gerçek amaç gizlenmektedir. Muvazaanın ispatı genel ispat kurallarına tabidir. İşverenler arasında muvazaalı biçimde asıl işveren alt işveren ilişkisi kurulmasının önüne geçilmek istenmiş ve 4857 sayılı İş Kanunu'nun 2/7 maddesinde bu konuda bazı muvazaa kriterlerine yer verilmiştir. Bu kriterler, asıl işveren işçilerinin alt işveren tarafından işe alınarak çalıştırılmaya devam ettirilmesi sureti ile haklarının kısıtlanması veya daha önce o işyerinde çalıştırılan kimse ile alt işveren ilişkisinin kurulması olarak belirtilmiştir. Asıl işveren ve alt işveren arasındaki sözleşmenin muvazaalı olması halinde, alt işveren işçisi, aynı madde uyarınca başlangıçtan itibaren asıl işveren işçileri sayılacaktır. Böyle bir durumda işe iade isteyen alt işveren işçisinin asıl işveren işyerine işe iadesine karar verilmesi gerekir. Zira alt işveren gerçekte işveren değildir ve işveren sıfatı bulunmamaktadır.
Kanuna aykırı olduğu için geçersiz olan asıl işveren-alt işveren ilişkisinde davacı işçinin işverenin kim olduğu konusunda yanılması olağan karşılanmalıdır. Bu sebeple kanuna aykırı ilişki içine giren ve işçinin yanılmasına sebebiyet veren şirket feshin geçersizliğine bağlı sonuçlardan sorumlu tutulmalıdır.
Somut uyuşmazlıkta; davalılar arasındaki ilişkinin muvazaalı olduğunun kabulü ve davacının, ... Bilim ve Teknoloji Üniversitesi'ne ait işyerinde işe iadesine karar verilmesinden ...- ... Danş. İnş. San. Tic. Ltd, şti (HBT Kurumsal hizmetler san ve tic ltd şti) 'nin işe iadenin mali sonuçlarından, davalı Üniversite ile müştereken sorumlu tutulması gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi hatalıdır.
Belirtilen sebeplerle, 4857 sayılı Kanun’un 20. maddesinin 3. fıkrası uyarınca, hükmün bozulmak suretiyle ortadan kaldırılması ve aşağıdaki gibi karar verilmesi gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda belirtilen sebeplerle;
1-1-... Bölge Adliye Mahkemesi 9.Hukuk Dairesi'nin 2017/2235 esas ve 2017/1614 karar sayılı kararı ile İlk Derece Mahkemesinin 05.07.2017 tarih 2016/96 esas ve 2017/621 karar sayılı kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2-Davalı ... İnşaat Temizlik ... Med. San. ve Tic. Ltd. Şti'ye karşı açılan davanın açılmamış sayılmasına,
3-İşverence yapılan FESHİN GEÇERSİZLİĞİNE; davacının, davalı ... Bilim ve Teknoloji Üniversitesi nezdindeki İŞİNE İADESİNE,
4-Davacının kanunî sürede işe başvurmasına rağmen, işverenin süresi içinde işe başlatmaması halinde ödenmesi gereken ve davalılar-...- ... Danş. İnş. San. Tic. Ltd, şti (HBT Kurumsal hizmetler san ve tic ltd şti) ve ... Bilim ve Teknoloji Üniversitesi'nin müştereken ve müteselsilen sorumlu oldukları tazminat miktarının işçinin 4 aylık ücreti olarak belirlenmesine,
5-Davacının işe iade için işverene süresi içinde başvurması halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar doğmuş bulunan en çok 4 aylık ücret ve diğer haklarının davalılar-...- ... Danş. İnş. San. Tic. Ltd, şti (HBT Kurumsal hizmetler san ve tic ltd şti) ve ... Bilim ve Teknoloji Üniversitesi'nden müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya ödenmesi gerektiğinin belirlenmesine,
6-Karar tarihi itibariyle alınması gerekli olan 35,90 TL karar ve ilam harcından, peşin alınan 29,20 TL harcın mahsubu ile bakiye 6,70 TL karar ve ilam harcının davalı Üniversite harçtan muaf olduğundan davalılar ...- ... Danş. İnş. San. Tic. Ltd, şti (HBT Kurumsal hizmetler san ve tic ltd şti) den tahsili ile hazineye irad kaydına, davacı tarafından peşin yatırılan 58,50 TL harcın davalılar ...- ... Danş. İnş. San. Tic. Ltd, şti (HBT Kurumsal hizmetler san ve tic ltd şti)den alınarak davacıya verilmesine,
7-Davacı vekille temsil edildiğinden, karar tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'ne göre belirlenen 2,180,00 TL avukatlık ücretinin davalılar-...- ... Danş. İnş. San. Tic. Ltd, şti (HBT Kurumsal hizmetler san ve tic ltd şti) ve ... Bilim ve Teknoloji Üniversitesi'nden müştereken alınarak davacıya verilmesine,
8-Davacı tarafından yapılan harç dışındaki 173,50 TL yargılama giderinin davalılar-...- ... Danş. İnş. San. Tic. Ltd, şti (HBT Kurumsal hizmetler san ve tic ltd şti) ve ... Bilim ve Teknoloji Üniversitesi'nden müştereken alınarak davacıya verilmesine,bu davalıların yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
9-Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, karardan bir örneğin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
10-Taraflarca yatırılan gider avanslarından varsa kullanılmayan bakiyelerinin ilgili tarafa iadesine, 26/04/2018 gününde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.