22. Hukuk Dairesi 2016/25286 E. , 2019/22773 K.

[İctihat]

22. Hukuk Dairesi 2016/25286 E. , 2019/22773 K.

'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili davacının haftanın 6 günü 07.00-19.00 saatleri arasında dini bayramlar hariç tüm ulusal bayram genel tatil günlerinde çalıştığını, fazla çalışma ve ulusal bayram genel tatil alacaklarının ödenmediğini beyan ederek alacaklarının davalıdan tahsilini istemiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davacıya haketttiği alacakların bordroya yansıtılarak ödendiğini beyanla davanın reddini istemiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan deliller ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Karar davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Taraflar arasında işçiye ödenen aylık ücretin miktarı konusunda uyuşmazlık bulunmaktadır.
Çalışma yaşamında daha az vergi ya da sigorta primi ödenmesi amacıyla zaman zaman, iş sözleşmesi veya ücret bordrolarında gösterilen ücretlerin gerçeği yansıtmadığı görülmektedir. Bu durumda gerçek ücretin tespiti önem kazanır. İşçinin kıdemi, meslek unvanı, fiilen yaptığı iş, işyerinin özellikleri ve emsal işçilere ödenen ücretler gibi hususlar dikkate alındığında imzalı bordrolarda yer alan ücretin gerçeği yansıtmadığı şüphesi ortaya çıktığında, bu konuda tanık beyanları gözetilmeli ve işçinin meslekte geçirdiği süre, işyerinde çalıştığı tarihler, meslek unvanı ve fiilen yaptığı iş bildirilerek ilgili işçi ve işveren kuruluşlarından, ...’ten emsal ücretin ne olabileceği araştırılmalı ve tüm deliller birlikte değerlendirilerek bir sonuca gidilmelidir.
Somut olayda davacı kendisine 2014 yılında 2.300.00 TL net ücret ödendiğini iddia etmiş, davalı ise davacının iddiasının gerçeği yansıtmadığını, bordroların davacı tarafından ihtirazi kayıt konulmaksızın imzalandığını, imzalı bordrolararın aksinin yazılı delille ispatlanması gerektiğini savunmuştur.
Dosyada ... yapılan ücret araştırmasına göre 2010 kasım ayı itibariyle 1.107,00 TL brüt aylık ücret alabileceği (2014 tr 1.644.30 TL brüt), ... ... Sendikası ise 2014 yılında üyelerinin 2.550.00 TL ücret alabileceğini bildirmiştir. Davacı sendika üyesi değildir. Davacı tanıkları ise ücretin her ay değişmekle birlikte 2.200.00-2.300.00, 2.200.00-2.400.00 TL arasında olduğunu beyan etmişlerdir. Davacıya ücretiyle birlikte fazla mesai tahakkuku yapıldığı ve son iki ay yaklaşık 350,00’şer TL fazla mesai ücreti ödendiği tespit edilmiştir. Yapılan ücret araştırması yetersizdir. Tanıklar ise fazla mesai ile birlikte eline geçen ücreti beyan ettiklerinden emsal işyerlerinden ve taraflarca bildirilen işyerlerinden emsal işçi ücretleri tespit edilerek ücretin yeniden tespiti zorunludur. Eksik inceleme ile hüküm kurulması isabetsiz olmuştur.
3-Davacı işçinin fazla çalışma ücretine hak kazanıp kazanmadığı hususu taraflar arasında uyuşmazlık konusudur.
Fazla çalışma yaptığını iddia eden işçi bu iddiasını ispatla yükümlüdür. İşçinin imzasını taşıyan bordro sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliğindedir. Bir başka anlatımla bordronun sahteliği ileri sürülüp ispatlanmadıkça, imzalı bordroda görünen fazla çalışma alacağının ödendiği varsayılır.
Fazla çalışmanın ispatı konusunda iş yeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, iş yeri iç yazışmaları, delil niteliğindedir. Ancak, fazla çalışmanın bu tür yazılı belgelerle ispatlanamaması durumunda tarafların dinletmiş oldukları şahit beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada gözönüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla çalışma olup olmadığı araştırılmalıdır.
İşyerinde çalışma düzenini bilmeyen ve bilmesi mümkün olmayan tanıkların anlatımlarına değer verilemez.
İmzalı ücret bordrolarında fazla çalışma ücreti ödendiği anlaşılıyorsa, işçi tarafından gerçekte daha fazla çalışma yaptığının ileri sürülmesi mümkün değildir. Ancak, işçinin fazla çalışma alacağının daha fazla olduğu yönündeki ihtirazi kaydının bulunması halinde, bordroda görünenden daha fazla çalışmanın ispatı her türlü delille söz konusu olabilir. Buna karşın, bordroların imzalı ve ihtirazi kayıtsız olması durumunda dahi, işçinin geçerli bir yazılı belge ile bordroda yazılı olandan daha fazla çalışmayı yazılı delille ispatlaması gerekir. Bordrolarda tahakkuk bulunmasına rağmen bordroların imzasız olması halinde ise, varsa ilgili dönem banka ve tüm ödeme kayıtları celp edilmeli ve ödendiği tespit edilen miktarlar yapılan hesaplamadan mahsup edilmelidir.
Somut olayda fazla mesai tahakkuku bulunan imzalı bordroların hesaplamada dışlanması gerekirken bordrodaki ücretin gerçeği yansıtmadığı gerekçesiyle fark mesai ücreti yapılması isabetsiz olmuştur.
Mahkemece, hatalı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmiş olması bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Bu nedenlerle mahkeme kararının BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 10.12.2019 tarihinde oybirliği ile karar verildi.