22. Hukuk Dairesi 2016/21988 E. , 2019/19615 K.

[İctihat]

22. Hukuk Dairesi 2016/21988 E. , 2019/19615 K.

'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi taraf vekillerince istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin davalı iş yerinde güvenlik görevlisi olarak çalıştığını, 15 yıl 3600 prim günü ile emeklilik hakkını kazanmasına az bir süre kaldığını, işverence baskıya maruz bırakıldığını, iş sözleşmesinin asılsız nedenlerle işverence feshedildiğini belirterek kıdem ve ihbar tazminatı ile yıllık izin, fazla çalışma, hafta tatili ve ulusal bayram genel tatil ücreti alacaklarını istemiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davacının iş sözleşmesinin haklı nedenle feshedildiğini, alacaklarının ödendiğini, taleplerin zamanaşımına uğradığını beyan ederek davanın reddini savunmuştur.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan delillere ve bilirkişi raporuna göre, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Karar süresi içinde tarafvekillerince temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının tüm, davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Taraflar arasında işçiye ödenen aylık ücretin miktarı konusunda uyuşmazlık bulunmaktadır.
4857 sayılı İş Kanunu'nda 32. maddenin ilk fıkrasında, genel anlamda ücret, bir kimseye bir iş karşılığında işveren veya üçüncü kişiler tarafından sağlanan ve para ile ödenen tutar olarak tanımlanmıştır.

Ücret kural olarak dönemsel (periyodik) bir ödemedir. Kanunun kabul ettiği sınırlar içinde tarafların sözleşme ile tespit ettiği belirli ve sabit aralıklı zaman dilimlerine, dönemlere uyularak ödenmelidir. Yukarıda değinilen Yasa maddesinde bu süre en çok bir ay olarak belirtilmiştir.
İş sözleşmesinin tarafları, asgarî ücretin altında kalmamak kaydıyla sözleşme özgürlüğü çerçevesinde ücretin miktarını serbestçe kararlaştırabilirler. İş sözleşmesinde ücretin miktarının açıkça belirtilmemiş olması, taraflar arasında iş sözleşmesinin bulunmadığı anlamına gelmez. Böyle bir durumda dahi ücret, Borçlar Kanunun 323. maddesinin ikinci fıkrasına göre tespit olunmalıdır. İş sözleşmesinde ücretin kararlaştırılmadığı hallerde ücretin miktarı, işçinin kişisel özellikleri, işyerindeki ya da meslekteki kıdemi, meslek unvanı, yapılan işin niteliği, iş sözleşmesinin türü, işyerinin özellikleri, emsal işçilere o işyerinde ya da başka işyerlerinde ödenen ücretler, örf ve adetler göz önünde tutularak belirlenir.
Çalışma yaşamında daha az vergi ya da sigorta pirimi ödenmesi amacıyla zaman zaman, iş sözleşmesi veya ücret bordrolarında gösterilen ücretlerin gerçeği yansıtmadığı görülmektedir. Bu durumda gerçek ücretin tespiti önem kazanır. İşçinin kıdemi, meslek unvanı, fiilen yaptığı iş, işyerinin özellikleri ve emsal işçilere ödenen ücretler gibi hususlar dikkate alındığında imzalı bordrolarda yer alan ücretin gerçeği yansıtmadığı şüphesi ortaya çıktığında, bu konuda tanık beyanları gözetilmeli ve işçinin meslekte geçirdiği süre, işyerinde çalıştığı tarihler, meslek unvanı ve fiilen yaptığı iş bildirilerek sendikalarla, ilgili işçi ve işveren kuruluşlarından özellikle ilgili meslek odasından emsal ücretin ne olabileceği araştırılmalı ve tüm deliller birlikte değerlendirilerek bir sonuca gidilmelidir.
Somut olayda, davacı dava dilekçesinde aylık ücretinin net 1.150.00 TL olduğunu ayrıca 315.00 TL sodexo kartıyla yemek ücreti ödendiğini beyan etmiş, Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda davacının aylık ücretinin asgari ücret olduğunun tespiti ile 158.44 TL proje primi ve 315.00 TL sodexo yemek kartı bedeli giydirilmiş ücret hesabında dikkate alınmıştır. Davacı rapora itiraz etmiştir. Davacı tanıklarından iş sözleşmesi 2012 yılında feshedilen ... fesih sırasında 1.050.00-1100.00 TL ücret aldıklarını beyan etmiş, proje şefi olan davalı tanığı ise davacının asgari ücretten biraz fazla aldığını belirtmiştir. Davacı vekili rapora itirazında, davacının ücret bordrosunda gösterilen proje işyeri priminin ve sodexo kartıyla yemek ücreti ödendiği halde bordroda yemek ücreti olarak gösterilen tutarın davacının asli ücreti olduğunu belirterek ayrıca 11 yıllık çalışan işçinin asgari ücretle çalıştığına dair yapılan tespitin kabul edilemez olduğunu beyanla hesaplamada asgari ücretin esas alınmasının hatalı olduğunu belirtmiştir. Dosyada bulunan banka kayıtlarında davacıya haziran 2014 ayı ücreti olarak 1.151.62 TL net ücret ödendiği anlaşılmaktadır. Bu nedenle asgari geçim indirimi düşülerek bordrodaki yemek ücreti ve proje başarı primi asıl ücrete dahil edilerek hesaplama yapılıp kıdem ve ihbar tazminatının hesabında ise 315.00 TL sodexo kart bedeli ayrıca ilave edilerek etkilenen tüm hesaplamalar yeniden yapılmalıdır. Mahkemece dosyada bulunan delillerin eksik inceleme ve değerlendirilmesiyle yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olmuştur.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgililere iadesine, 22.10.2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.