22. Hukuk Dairesi 2016/21737 E. , 2019/19579 K.

[İctihat]

22. Hukuk Dairesi 2016/21737 E. , 2019/19579 K.

'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı vekili, davacının davalıya ait işyerinde çay, temizlik, paketleme gibi işlerde ara eleman olarak çalıştığını, iş sözleşmesinin davalı işveren tarafından haklı bir neden olmadan feshedildiğini fazla çalışma, hafta tatili ile ulusal bayram ve genel tatil ücretlerinin ödenmediğini ileri sürerek kıdem ve ihbar tazminatı, yıllık izin ücreti ile birlikte bir kısım işçilik alacaklarının hüküm altına alınmasını talep etmiştir.
Davalı vekili, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece, toplanan deliller ve bilirkişi raporu doğrultusunda kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, ücret ve yıllık izin ücreti alacaklarının belirsiz alacak davası yolu ile istenemeyeceği gerekçesiyle usulden reddine, fazla çalışma, hafta tatili ile ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının ise kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir.
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 107. maddesine göre,
'(1) Davanın açıldığı tarihte alacağın miktarını yahut değerini tam ve kesin olarak belirleyebilmesinin kendisinden beklenemeyeceği veya bunun imkânsız olduğu hâllerde alacaklı, hukuki ilişkiyi ve asgari bir miktar ya da değeri belirtmek suretiyle belirsiz alacak davası açabilir.
(2) Karşı tarafın verdiği bilgi veya tahkikat sonucu alacağın miktarı veya değerinin tam ve kesin olarak belirlenebilmesinin mümkün olduğu anda davacı, iddianın genişletilmesi yasağına tabi olmaksızın davanın başında belirtmiş olduğu talebini artırabilir.
(3) Ayrıca, kısmi eda davasının açılabildiği hâllerde, tespit davası da açılabilir ve bu durumda hukuki yararın var olduğu kabul edilir.'
Şartları bulunmadığı halde dava dilekçesinde davanın belirsiz alacak davası olarak açıldığı durumda davacıya herhangi bir süre verilmeden hukuki yarar yokluğundan davanın reddi yoluna gidilir. Bu halde, belirsiz alacak davası açmakta hukuki yarar yokluğundan dava reddedilir, ek bir süre verilmez. Çünkü, dava açıldığında o sırada mevcut olmayan hukuki yarar, tamamlanacak bir hukuki yarar değildir.
6100 sayılı Kanunun 110. maddesinde düzenlenen, davacının aynı davalıya karşı birbirinden bağımsız birden fazla asli talebini aynı dava dilekçesinde ileri sürmesi olarak tanımlanan davaların yığılması (objektif dava birleşmesi) halinde, talep sayısı kadar dava bulunduğu kabul edildiğinden ve aynı Kanunun 297/2. maddesi uyarınca da her bir talep bakımından ayrı ayrı hüküm verilmesi gerektiğinden, bu durumda da dava dilekçesinde ileri sürülen taleplerin belirsiz alacak olup olmadığının her bir talep bakımından ayrı ayrı değerlendirilmesi gerekecektir.
Somut olayda, davacı tüm alacak talepleri yönünden belirsiz alacak davası açmış, Mahkemece kıdem ve ihbar tazminatı, yıllık izin ücreti ve ücret alacaklarının belirsiz alacak davası ile talep edilemeyeceği kanaatine varılarak, bu alacaklar yönünden davanın hukuki yarar yokluğu sebebiyle usulden reddine karar verilmiştir. Gerekçeli kararda ise, işin esasına girilerek feshe ve alacakların sübut bulup bulmadığına yönelik değerlendirme yapılmış, hangi bilirkişi raporuna itibar edildiği de belirtilerek davacının “5.971,83 TL net kıdem, 1.538,85 TL net ihbar, 5.655,30 TL net fazla çalışma, 2.348,44 TL net hafta tatili, 315,88 TL net UBGT ücreti, 1.457,29 TL ücret (2008/ Aralık ayı ,2012/Aralık, 2013/Ocak (14 gün) ) alacağının bulunduğu, 886,17 TL net izin ücreti alacağının 20.03.2013, 22.03.2013, 08.05.2013, 24.05.2013 tarihlerinde parça parca ödendiği, dava tarihinden sonra yapılan ödemenin 320,00 TL olup, davacının izin ücreti alacağının kalmadığı” ifade edilmiştir. Hukuk Muhakemeleri Kanununun 115. maddesine göre hukuki yarar yokluğu dava şartı olup, sonradan tamamlanamaz. Buna göre mahkeme davacının bu davanın açılmasında menfaatinin bulunmadığını tespit ettiği anda, davanın esası hakkında inceleme yapamaz; davayı dava şartı yokluğundan usulden reddetmekle yükümlüdür. Hal böyle olunca eldeki davada bir taraftan kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, yıllık izin ücreti ve ücret alacaklarının hukuki yarar yokluğundan usulden reddine dair hüküm kurulması, diğer taraftan gerekçede işin esasına yönelik değerlendirme yapılması yerinde görülmemiştir.
HMK.’nun 297. maddesinde de, verilecek hükümde tarafların iddia ve savunmalarının özetinin, anlaştıkları ve anlaşamadıkları hususların, çekişmeli vakıalar hakkında toplanan delillerin, delillerin tartışılması ve değerlendirilmesinin, sabit görülen vakıalarla bunlardan çıkarılan sonuç ve hukuki sebeplerin yer alması gerektiği açıkça vurgulanmıştır. Kararın gerekçesinde maddi olay saptanmalı, hukuki niteliği ve uygulanacak hukuki kurallar belirlenmeli, bu konuda gerekli inceleme ve delillerden söz edilmeli, hukuk kuralları somut olaya uygulanmalı ve sonunda hüküm kurulmalıdır. Maddi olgularla hüküm fıkrası arasındaki hukuki bağlantı da ancak bu şekilde kurulabilecek, ayrıca yasal unsurları taşıyan bu gerekçe sayesinde, kararların doğruluğunun denetlenebilmesi mümkün olacaktır. Somut olayda kararın gerekçesinde işin esasına yönelik deliller değerlendirilip tartışılarak bir sonuca varıldıktan sonra, talep edilen alacakların usulden reddi gerektiğinin belirtilmesi söz konusu yasal düzenlemeye de açıkça aykırıdır.
Temyiz edilen kararın belirtilen sebeplerle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan hükmün yukarıda açıklanan sebeplerden BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 22.10.2019 tarihinde oybirliği ile karar verildi.