22. Hukuk Dairesi 2016/21965 E. , 2019/19501 K.

[İctihat]

22. Hukuk Dairesi 2016/21965 E. , 2019/19501 K.

'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili; müvekkilinin 15/10/2003-17/03/2014 tarihleri arasında davalı işveren yanında matbaa ustası olarak aylık 1.670,00 TL ücret ile çalıştığını haksız ve nedensiz olarak iş akdinin feshedildiğini, Sosyal Güvenlik Kurumu primlerinin asgari ücret üzerinden yatırıldığını, kıdem ve ihbar tazminatının asgari ücret üzerinden hesaplama yapılarak müvekkiline ödendiğini, eksik ödenen kıdem ve ihbar tazminatı alacakları ile fazla mesai, hafta tatili, genel tatil ve ödenmeyen izin ücretlerinin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davanın reddini istemiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan delillere ve bilirkişi raporuna göre, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Karar davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının aşağıdaki bentlerin kapsamı dışındaki temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Taraflar arasında fazla çalışma alacağı bakımından usulüne uygun şekilde açılmış bir dava bulunup bulunmadığı konusunda uyuşmazlık bulunmaktadır.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 26. maddesine göre, mahkeme tarafların iddia, savunma ve talepleri ile bağlıdır. Kural olarak mahkemenin talepten fazlasına veya başka bir şeye hükmetmesi olanak dışıdır. Öğreti ve uygulamada taleple bağlılık olarak adlandırılan bu kural, sadece sonuç istem yönünden değil, sonuç istemi oluşturulan her bir alacak kalemi yönünden de uygulanır.
Aynı Yasanın 176 ve devamı maddelerinde ise ıslah müessesi düzenlenmiş olup, ıslah; taraflardan birinin usule ilişkin bir işlemini kısmen veya tamamen düzeltmesine olanak tanıyan bir yöntem olup; iddia ile savunmanın genişletilmesi yasağının istisnaların biridir. (HUMK. m.83; Prof.Dr.Baki Kuru, Hukuk Muhakemeleri Usulü, B.6.C.IV, İstanbul 2001, s.3965)
Kural olarak; dava açıldıktan sonra sebebinde, konusunda, delillerde ve diğer hususlarda usulüne ilişkin işlemlerin ıslah yoluyla düzeltilmesi mümkün olduğu gibi davanın konusunda da ıslah mümkündür.
Ne var ki; ıslahla kastedilen dava konusu edilen hususların genişletilmesi veya değiştirilmesidir. Dava konusu edilmeyen bir şeyin ıslah yoluyla davaya ithaline ve dava konusu haline getirilmesine yasal açıdan olanak bulunmamaktadır.( HGK'nun 26.09.2011 tarih, 2011/1-364 esas- 2011/453 karar sayılı ilamı)
Bu durumda, yargılaması devam eden bir dava içinde ıslah ile ikinci bir davanın açılması olanağı bulunmamaktadır. Davacı isterse dava dilekçesini tamamen ıslah ederek dava konusunu değiştirebilirse de yeni dava konusu, önceki dava konusunun yerine geçer ve yine tek bir dava söz konusu olur. Dolayısıyla ıslahla, dava konusu olmayan bir istemin dava kapsamına alınması mümkün değildir.
Somut uyuşmazlıkta, davacı dava dilekçesinde fazla çalışma alacaklarının ödenmediğini açıkça beyan etmiş, toplam 1.000,00 TL için dava açmış, mahkemece davacıya taleplerini açıklaması için 2 haftalık süre verilmiş davacı 16.09.2015 tarihli dilekçesinde taleplerini açıklamış ve taleplerinin eksik ödenen kıdem ve ihbar tazminatı, hafta tatili, yıllık izin ve ulusal bayram ve genel tatil alacağı olduğunu beyan etmiş ve ödemiş olduğu 1.000,00 TL harcın tamamını bu alacak kalemlerine dağıtmış, fazla çalışma alacağı yönünde beyanda bulunmamıştır. Davacı bu kez 25.03.2016 tarihinde sunmuş olduğu dilekçesinde, 16.09.2015 tarihli dilekçede maddi hata yaptığını ve alacak kalemelerininden ihbar tazminatını 50,00 TL eksik olarak göstererek fazla çalışma alacağı içinde 50,00 TL talep ettiğini beyan etmiş ve davasını ıslah etmiştir. Mahkemece söz konusu fazla çalışma alacağının dava ve ıslah tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesi isabetli olmamıştır. Zira fazla çalışma alacağına yönelik dava, ıslah dilekçesi ile talep edildiği için 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun, 119 vd. maddelerinde düzenlenen dava açma prosedürüne ilişkin usuli şartları taşımamaktadır. Bu sebeple, fazla çalışma alacağı yönünden usulüne uygun açılmış dava bulunmadığı halde mahkemece esas yönden kabulüne karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ:Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebeplerden BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 21/10/2019 gününde oybirliği ile karar verildi.