22. Hukuk Dairesi 2019/6853 E. , 2019/17811 K.

[İctihat]

22. Hukuk Dairesi 2019/6853 E. , 2019/17811 K.

'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi taraf vekillerince istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının 06.01.1999 tarihinden beri davalıya ait işyerinde çalıştığını, davacının 2009 yılında ...Sendikasına üye olduğunu, ...Sendikasının toplu iş sözleşmesi yetkisi aldıktan sonra işyerinde üye işçilere uygulanmak üzere işverenle müzakerelere başladığını ancak olumlu sonuç alınamadığını, bunun üzerine Toplu İş Sözleşmesi Taslağının Yüksek Hakem Kuruluna intikal ettirildiğini, Yüksek Hakem Kurulu Başkanlığınca 26.01.2010 tarihli 2009/234 E - 2010/17 K. Sayılı kararla oluşturulan ve 01.08.2009 - 31.07.2011 tarihleri arasında 2 yıl yürürlük süreli Toplu İş Sözleşmesinin karara bağlandığını, anılan toplu iş sözleşmesinin 22. Maddesinde ücret zamlarının düzenlendiğini ancak yapılan zamların 01.08.2009-31.07.2011 tarihleri arasında 2 yıl süre ile uygulanmadığını, dolayısıyla bu dönemde ödenen ücretlerin fazla mesai ücretleri ve toplu iş sözleşmesinin 23. Maddesinde yer alan 2 ikramiyenin noksan ödendiğini, 31.07.2011 - 01.07.2013 tarihleri arasında yeni bir toplu iş sözleşmesi yapılamadığını, Yüksek Hakem Kurulunun 26.01.2010 tarihinde karara bağladığı toplu iş sözleşmesi Hükümlerinin iş şartı olarak devam ettiğini, bu dönem içinde ödenmesi gereken 2 ikramiyenin ödenmediğini, davacının ...Sendikasından sonra ...Sendikasına üye olduğunu, ...Sendikası ile davalı arasında 01.07.2013 tarihinde 01.08.2013 - 31.07.2015 tarihleri arasında geçerli olmak üzere toplu iş sözleşmesi akdedildiğini, ...Sendikası ile 01.07.2013 tarihinde imzalanan toplu iş sözleşmesi 29.Maddesinde ücret zamlarının düzenlendiği ancak bu zamların uygulanmadığını, toplu iş sözleşmesinin 30. Maddesinde Sendika üyesi işçilere toplu iş sözleşmesinin 1.Yılında 50 günlük, 2. Yılında da 50 günlük ikramiye ödenmesinin kabul edildiğini, davalının işyerinde uygulanan İki T toplu iş sözleşmesi döneminde de kabul edilen ücret zamlarının ücretlere yansıtılmadığını ve fazla mesai ücretlerine ve ikramiyelere de yansıtılmadığını, bu alacak kalemlerinin noksan olarak ödendiğini ileri sürerek ödenmeyen toplu iş sözleşmesi ücret zammı alacağı, noksan ödenen ikramiye alacağı, noksan ödenen fazla çalışma ücret alacağı taleplerinde bulunmuştur.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davacının 01.08.2011-01.08.2013 tarihleri arası sendikalı olmadığı için TİS hükümlerinden faydalanma hakkının olmadığını, davacının bazı taleplerinin zamanaşımına uğradığını bu nedenle zamanaşımı defiinde bulunduklarını, davacının toplu iş sözleşmesinden önce almakta olduğu çıplak ücret üzerine sözleşmede belirlenen oranda her altı ayda bir artırılmak suretiyle belirlenen ücretlerinin hesaplanarak ödendiğini, davacının toplu iş sözleşmesinden kaynaklanan bir ücret alacağının olmadığını, sözleşmede belirtilen ikramiyelerin zamanında ödendiğini, davacıya yaptığı tüm fazla çalışmaların karşılığı olan ücretlerin maaş bordrolarının içinde ödendiğini belirterek açılan davanın reddini savunmuştur.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan deliller ve bilirkişi raporu doğrultusunda davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Karar, süresi içerisinde taraf vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre tarafların aşağıdaki bentlerin kapsamı dışındaki temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2- Taraflar arasında toplu iş sözleşmesinden kaynaklanan ücret zamlarının uygulanıp uygulanmadığı konusunda uyuşmazlık bulunmaktadır.
Davacı, ...Sendikası ile davalı arasında 01.07.2013 tarihinde 01.08.2013 - 31.07.2015 tarihleri arasında geçerli olmak üzere toplu iş sözleşmesi akdedildiğini ancak toplu iş sözleşmesinden kaynaklanan ücret zamlarının ödenmediğini iddia etmiştir.
...Sendikası ile 01.07.2013 tarihinde imzalanan Toplu İş Sözleşmesinin 29.Maddesinde ücret zamlarının düzenlendiği ve bu düzenlemeye göre; 1. Yıl İlk 6 ay için işçilerin 31.07.2013 tarihinde almakta oldukları günlük çıplak ücrete 01.08.2009 tarihinden itibaren %10, 2. 6 ay için işçilerin 31.01.2014 tarihinde almakta oldukları günlük çıplak ücrete 01.02.2014 tarihinden itibaren %8, 2. Yıl ilk 6 ay için işçilerin 31.07.2014 tarihi itibariyle almakta oldukları çıplak ücretine 01.08.2009 tarihinden itibaren %8, 2. 6 ay için işçilerin 31.01.2015 tarihi itibariyle almakta oldukları günlük çıplak ücretlerine 01.02.2015 tarihinden itibaren %8 oranlarında zam yapılacağı belirlenmiştir. Davacı ücret zamlarının tam olarak ödenmediğini iddia etmiştir. Mahkemece yargılama sırasında alınan bilirkişi raporuna göre hüküm kurulmuş olup davalı işverenin rapora karşı somut itirazlarının karşılanmadığı anlaşılmaktadır. Şöyle ki, davalı itirazında, 15.07.2013 tarihinde davacının maaşına %10 oranında zam uygulanmış olmasına rağmen, bilirkişi raporunda 31.07.2013 tarihindeki bu zamlı ücrete tekrar 01.08.2013 tarihinden itibaren %10 oranında zam uygulandığını, böylece zamlı ücrete tekrar zam uygulandığını ve bunun hatalı olduğunu ileri sürmüştür. Davalı işverenin bu somut itirazları karşılanmadan karar verilmiş olması hatalıdır.
Buna göre, davacının bordroları ve dosyadaki tüm belgeler dikkate alınarak gerekirse yeniden uzman bir bilirkişiden rapor alınarak yapılan hesaplamaya göre hüküm kurulması dosya içeriğine uygun olacaktır.
3- Diğer yandan davacı 16.05.2009 tarihinde ...sendikasına üye olmuştur. Davacının ...sendikasına üyeliği ile ilgili kayıt olmamakla birlikte, hükme esas alınan bilirkişi raporunda 01.08.2013 tarihinden sonraki döneme ilişkin ücret bordrolarında sendika aidatı kesintisi olması nedeniyle bu dönemde ...sendikası üyesi olduğu kabul edilmiştir. Mahkemenin bu kabulü yerindedir.
...Sendikası davalı işyeri ile 01.08.2009-31.07.2011 tarihleri arası, ...sendikası ise 01.08.2013-31.07.2015 tarihleri arası toplu iş sözleşmesi imzalamıştır. Hükme esas alınan bilirkişi raporunda, davacı 01.08.2011-31.07.2013 tarihleri arası sendikalı olmadığından bu dönem için herhangi bir TİS ten faydalandırılmamış olup, bu değerlendirme hatalı olmuştur. Bu dönemde yürürlükte bulunan 2822 sayılı TİSGLK’nunun 6.maddesi; “Toplu iş sözleşmesinde aksi belirtilmedikçe hizmet akitleri toplu iş sözleşmesine aykırı olamaz. Hizmet akitlerinin toplu iş sözleşmesine aykırı hükümlerinin yerini toplu iş sözleşmesindeki hükümler alır. Hizmet akdinde düzenlenmeyen hususlarda toplu iş sözleşmesindeki hükümler uygulanır. Toplu iş sözleşmesinde hizmet akitlerine aykırı hükümlerin bulunması halinde hizmet akdinin işçi lehindeki hükümleri geçerlidir. Her ne sebeple olursa olsun sona eren Toplu İş Sözleşmesinin hizmet akdine ilişkin hükümleri yenisi yürürlüğe girinceye kadar hizmet akdi hükmü olarak devam eder.” 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanununun 36.maddesinde de aynı düzenleme yer almıştır.
Bu düzenlemeye göre, davacı ...Sendikası ile bağıtlanan bir önceki dönem TİS hükümleri, TİS'in artçı etkisi nedeniyle hizmet akdi hükmü olarak devam ettiğinden bu TİS döneminde, sadece akçalı alacaklardan (ikramiye gibi) yararlanması gerekeceğinden davacının ikramiye alacağı buna göre hesaplanması gerekmektedir.
Sonuç itibariyle; davacının taraf sendikaların üyesi olarak 01.08.2009-31.07.2011 ve 01.08.2013-31.07.2015 yürürlük süreli toplu iş sözleşmesi hükümlerinden yararlanma hakkına sahip bulunduğu, 01.08.2009-31.07.2011 yürürlük süreli TİS hükümlerinin, 2822/md.6 (6356/md.36/2) hükmü kapsamında artçı etkisi gözetilerek hizmet akdi hükmü niteliğinde 01.08.2013 tarihine kadar devam ettiği kabul edilmelidir. Hesaplama yapılırken ücret zamlarının artçı etki olarak devam ettirilmediği davacının talebi doğrultusunda sadece akçalı menfaatlerden (giyim yardımı, gıda yardımı, yemek yardımı, ikramiye, ilave tediye vs. gibi) yararlandırılması gerektiği gözden kaçılırılmamalıdır.
Hükmün bu nedenlerle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edenlerden davacı tarafa iadesine, 01.10.2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.