22. Hukuk Dairesi 2016/14183 E. , 2019/12880 K.

[İctihat]

22. Hukuk Dairesi 2016/14183 E. , 2019/12880 K.

'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davacı ve davalılardan İpekyolu Belediye Başkanlığı vekilleri tarafından istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı vekili, müvekkilinin iş kolu değişikliğinden dolayı ... İş Sendikasından istifa ederek... Sendikasına üye olduğunu, ...Sendikasına üyeliğinden sonra derece ve kademesinin yeni işe başlamış gibi 1. derece ve 1. kademeden başlatıldığını, davalının 01.03.2013 tarihi itibarıyla davacının gerçek derece ve kademesine göre yevmiyesini hesaplayıp bu tarihten itibaren gerçek derece ve yevmiyesine göre yevmiyelerini ödediğini, ancak...Sendikasına üyelik tarihi ile 01.03.2013 tarihleri arasında geçen süre içinde uygulanması gereken toplu iş sözleşmesi hükümlerinin uygulanmaması sebebiyle oluşan maaş farkı, yasal ilave tediye, akdi ilave tediye ve yıpranma primi fark alacaklarının davalıdan tahsilini talep etmiştir.
Davalılar, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, toplanan deliller ve bilirkişi raporu doğrultusunda, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Karar, davacı ve davalı İpekyolu Belediye Başkanlığı vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
1-Maddi olay tarihinde yürürlükte bulunan mülga 2822 sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanunu'nun 9. maddesine göre “Toplu iş sözleşmesinden taraf işçi sendikasının üyeleri yararlanırlar. Toplu iş sözleşmesinin imzalanması tarihinde taraf sendikaya üye olanlar yürürlük tarihinden, imza tarihinden sonra üye olanlar ise üyeliklerinin taraf işçi sendikasınca işverene bildirildiği tarihten itibaren yararlanırlar. Toplu iş sözleşmesinin imzası sırasında taraf işçi sendikasına üye bulunmayanlar, sonradan işyerine girip de üye olmayanlar veya imza tarihinde taraf işçi sendikasına üye bulunup da ayrılanlar veya çıkarılanların toplu iş sözleşmesinden yararlanabilmeleri, toplu iş sözleşmesinin tarafı işçi sendikasına dayanışma aidatı ödemelerine bağlıdır. Bu hususta işçi sendikasının muvafakatı aranmaz. Dayanışma aidatı ödemek suretiyle toplu iş sözleşmesinden yararlanma talep tarihinden geçerlidir.”
Somut olayda, davacı 01.03.2013 tarihinde yürürlüğe giren toplu iş sözleşmesi ile getirilen hükümlerin kendisine ...Sendikasına üye olduğu tarihten itibaren uygulanmayıp, 01.03.2013 tarihinden itibaren uygulanması nedeni ile sendikaya üye olunan tarihten itibaren toplu iş sözleşmesine göre yapılan işin niteliğine uygun olarak sözleşme hükümlerine göre derece ve kademe ve terfi uygulanması ve ücret belirlenmesi gerektiğini belirtilerek eksik ödenen ücret, kanuni ve akdi ikramiyeler ile yıpranma prim farklarında oluşan alacaklarını talep etmiş, davalı 01.03.2013-28.02.2015 yürürlük tarihli toplu iş sözleşmesinin ilgili geçici 2. ve 3. maddeleri uyarınca davacının 01.03.2013 öncesi fark alacak talep edemeyeceğini savunmuştur. Mahkemece davacının sendikaya üyelik tarihi itibari ile 01.03.2013 tarihinden önce işyerinde yürürlükte olan toplu iş sözleşmesi hükümlerinden yararlanabileceği değerlendirilerek dava konusu alacakların kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Her ne kadar Mahkemece davacının 01.03.2013 öncesi toplu iş sözleşmesi hükümlerinden faydalanması gerektiği kabulünde isabetsizlik bulunmasa da yukarıda belirtilen kanun hükmü uyarınca iş sözleşmesinin imza tarihinden sonra toplu iş sözleşmesine taraf sendikaya üye olunması halinde toplu iş sözleşmesinden üyeliğinin işverene bildirildiği tarihten itibaren faydalanılabileceği gözetilmeksizin ve davacının ilgili sendikaya üyeliğinin davalıya bildirildiği tarih tespit edilmeden dava konusu alacakların hesaplanması hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
2-Somut olayda, Mahkemece, hüküm altına alınan yıpranma payı alacağından indirim yapılmıştır. Dosya kapsamına uygun indirim yapılmasına ilişkin Dairemizin istikrar kazanan uygulaması fazla çalışmaların takdiri delil niteliğindeki tanık beyanlarına dayanması, uzun bir süre için hesaplanması ve miktarın yüksek çıkması yönünde gelişmiştir. Dava konusu yıpranma primi alacağının işyerinde uygulanmakta olan toplu iş sözleşmeleri uyarınca ve bu toplu iş sözleşmelerinden faydalanan işçilere ödeneceği kararlaştırıldığı halde mahkemece bu alacaktan indirim yapılması isabetli olmamıştır.
3-6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun “Tarafta iradî değişiklik” başlıklı 124. maddesine göre, bir davada taraf değişikliği, ancak karşı tarafın açık rızası ile mümkündür. Bu konuda kanunlarda yer alan özel hükümler saklıdır. Ancak, maddi bir hatadan kaynaklanan veya dürüstlük kuralına aykırı olmayan taraf değişikliği talebi, karşı tarafın rızası aranmaksızın hâkim tarafından kabul edilir. Dava dilekçesinde tarafın yanlış veya eksik gösterilmesi kabul edilebilir bir yanılgıya dayanıyorsa, hâkim karşı tarafın rızasını aramaksızın taraf değişikliği talebini kabul edebilir. Bu durumda hâkim, davanın tarafı olmaktan çıkarılan ve aleyhine dava açılmasına sebebiyet vermeyen kişi lehine yargılama giderlerine hükmeder.
Somut olayda, davacı dava açarken komisyon kararına istinaden Van Büyükşehir Belediyesini davalı olarak göstermiş; ancak daha sonra İlçe Büyükşehir Belediyesine devredildiğini anlamıştır. Bu hususun kabul edilebilir bir yanılma olduğu anlaşıldığından Mahkemece davalı ... Belediyesi lehine vekalet ücretine hükmedilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerle BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgililere iadesine, 13/06/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.