22. Hukuk Dairesi 2016/11947 E. , 2019/9500 K.

[İctihat]

22. Hukuk Dairesi 2016/11947 E. , 2019/9500 K.

'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ:İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ: ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı vekili ile ihbar olunanlardan ...Temizlik Bilgisayar Yemek Gıda Organizasyon Turizm Sanayi Ticaret Limited Şirketi vekili tarafından istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı, kıdem tazminatı ile bir kısım işçilik alacaklarının tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı Bakanlık, davanın reddini talep etmiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, yapılan yargılama sonucunda yazılı gerekçeyle davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine karar verilmiştir.
Temyiz:
Karar, davalı Bakanlık ve ihbar olunan ... Temizlik Bilgisayar Yemek Gıda Organizasyon Turizm Sanayi Ticaret Ltd. Şti. tarafından temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
İhbar Olunan Temyizi Yönünden;
İhbar olunan ... Temizlik Bilgisayar Yemek Gıda Organizasyon Turizm Sanayi Ticaret Ltd. Şti. davada fer’i müdahil olarak yer almadığı gibi aleyhine mahkemece hüküm kurulmamış olup temyiz hakkı olmadığının anlaşılmasına göre, ihbar olunanın temyiz isteminin REDDİNE, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ihbar olunana iadesine,
Davalının Temyizi Yönünden;
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Davacının yıllık izin ücreti alacağı olup olmadığı konusunda da taraflar arasında uyuşmazlık bulunmaktadır.
4857 sayılı İş Kanununun 59. maddesinde, iş sözleşmesinin, herhangi bir nedenle sona ermesi halinde, işçiye kullandırılmayan yıllık izin sürelerine ait ücretlerin son ücret üzerinden ödeneceği hükme bağlanmıştır. Yıllık izin hakkının ücrete dönüşmesi için iş sözleşmesinin feshi şarttır. Bu noktada ilişkinin sona erme şeklinin ve haklı olup olmadığının önemi bulunmamaktadır.Yıllık izinlerin kullandırıldığı noktasında ispat yükü işverene aittir. İşveren yıllık izinlerin kullandırıldığını imzalı izin defteri veya eşdeğer bir belge ile kanıtlamalıdır. Bu konuda ispat yükü üzerinde olan işveren, işçiye yemin teklif edebilir.
Sözleşmenin feshi halinde kullanılmayan yıllık izin sürelerine ait ücret işçinin kendisine veya hak sahiplerine ödenir. Böylece, iş sözleşmesinin feshinde kullanılmayan yıllık ücretli izin hakkı izin alacağına dönüşür. Bu nedenle zamanaşımı da, iş sözleşmesinin feshinden itibaren işlemeye başlar.Yıllık izin hakkı anayasal temeli olan bir dinlenme hakkı olup, işçinin iş sözleşmesinin devamı sırasında ücrete dönüşmez ve bu haktan vazgeçilemez. İşçinin iş sözleşmesinin devamı süresinde kullanmadığı yıllık izinlere ait ücreti istemesi mümkün değildir. Bu nedenle, işçinin iş sözleşmesinin devamı sırasında izin hakkının bulunduğunun tespitini istemesinde hukuki menfaati vardır.
Somut uyuşmazlıkta, hükme esas alınan bilirkişi raporunda davalı işyerinde 12 yılı aşkın çalışması olduğu tespit edilen davacının tüm çalışma süresi boyunca hak ettiği yıllık ücretli izin süresinin 186 gün olduğu belirlenmiş ve davacının hiç izin kullanmadığı kabul edilerek karar verilmiştir. Davacı taraf dava dilekçesinde, 2010 yılına kadar senelik izninin hiç kullandırılmadığını, 2010 yılından itibaren yalnızca yılda 5 gün yıllık izin kullandırıldığını, yıllık izine ilişkin ücretinin de ödenmediğini beyan etmiştir. Ancak, mahkemece davacının bu beyanının dikkate alınmadığı görülmektedir. Bu nedenle, davacının beyanına göre 2010 yılından itibaren kullandığını belirttiği izinlerin mahsubu gerekmektedir. Diğer yandan, davacının uzun yıllar (12 yıl boyunca) sadece 2010 yılından itibaren yılda 5 gün izin kullanarak çalışması hayatın olağan akışına aykırı olduğundan, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 31. maddesi uyarınca hakimin davayı aydınlatma ödevi çerçevesinde; Mahkemece, davacı asil çağrılarak çalışma süresi boyunca yıllık izinlerle ilgili beyanının alınmasından sonra sonucuna ve tüm dosya kapsamına göre değerlendirme yapılarak bir karar verilmelidir.
3-Davalı Bakanlık harçtan muaf olmasına rağmen, temyize konu kararın hüküm kısmında harçlardan davalı Bakanlığının sorumlu tutulmuş olması hatalı olup bir diğer bozma nedenidir.
SONUÇ:Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerle BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ihbar olunanlardan ... Temizlik Bilgisayar Yemek Gıda Organizasyon Turizm Sanayi Ticaret Limited Şirketi'ne iadesine, 24.04.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.