22. Hukuk Dairesi 2016/26658 E. , 2019/24566 K.

[İctihat]

22. Hukuk Dairesi 2016/26658 E. , 2019/24566 K.

'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi taraflar vekillerince istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili dava dilekçesinde, davacının 31.10.2007-30.09.2014 tarihleri arasında davalı şirkete ait market işletmesinde çalıştığını, İş Kanununda düzenlenen haftalık çalışma süresi olan 45 saatin üzerinde çalışma gerçekleştirildiğini, bu durumun İş Müfettişince tespit edildiğini, bu tespitlere göre 01.07.2011-01.01.2013 tarihleri arasında davalı işyerinde haftalık 6 saat, dini bayramlar ve yılbaşı öncesinde 3 gün ve bayramların ikinci ve üçüncü günlerinde günlük üçer saat fazla çalışma yapıldığının tespit edildiğini, çalışanlara her ay aynı maaş ödenmesine rağmen bordolarda çeşitli düzenlemeler yapılarak fazla çalışma ücretlerinin ödenmiş gibi gösterildiğini ancak bordroların gerçeği yansıtmadığını ileri sürerek ödenmeyen fazla çalışma ücreti alacağının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davacı İsteminin Özeti:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; dava konusu alacağın zamanaşımına uğradığını, davacının bordolarda gösterildiği kadar fazla çalışma yaptığını ve karşılığını aldığını, ücret bordrolarının herhangi bir ihtirazı kayıt dermeyan edilmeden davacı tarafından imzalandığını, davacının tüm alacak ve haklarını aldığına dair müvekkili şirketi ibra ettiğini, tahakkuk ettirilen idari para cezasının ... 2. Sulh Ceza Mahkemesi'nin 10.02.2015 tarih ve 2015/170 sayılı kararı ile kaldırıldığını beyanla davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, yapılan yargılama sonucunda toplanan deliller ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz :
Kararı taraf vekilleri yasal süresi içerisinde temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara, belgeler, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre davalının tüm, davacının ise aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Taraflar arasında davacının fazla çalışma yapıp yapmadığı yapılmış ise işverence karşılığının ödenip ödenmediği konusunda uyuşmazlık bulunmaktadır.
4857 sayılı İş Kanununun 92/son maddesinin davada irdelenmesi gerekmektedir. Anılan hüküm uyarınca iş müfettişleri tarafından tutulan tutanaklar aksi kanıtlanıncaya kadar geçerlidir, diğer bir anlatımla; yetkili kişilerce düzenlenen ve tarafların ihtirazi kayıt koymaksızın imzaladığı tutanaklar aksi kanıtlanıncaya kadar geçerli olup, aksi ancak yazılı delille kanıtlanabilir. (Hukuk Genel Kurulu 14.11.1979 gün ve 1014 esas, 1364 karar). Maddede ifade edilen tutanaklar; müfettiş tarafından belgelere dayalı olarak düzenlenmiş olanlar ile belgeye dayalı olmamakla birlikte düzenlenmesinde hazır bulunan işveren, işçi veya üçüncü kişi beyanları uyarınca düzenlenerek doğruluğu ilgili kişilerin imzaları ile tasdik edilen ve imza inkarına konu olmayan tutanaklardır. İş müfettişi tarafından yapılan incelemelere dayalı tutanakların değerlendirildiği ve varılan sonucun yazıya geçirildiği müfettiş raporlarının sadece müfettiş tarafından düzenlenmiş olmaları 4857 sayılı İş Kanununun 92/son maddesi kapsamında kabulleri için yeterli değildir. İş müfettişi raporlarının, rapora dayanak alınan tutanaklar ile birlikte değerlendirilmesi ve ekli tutanakların anılan Kanun kapsamında aksi sabit oluncaya kadar geçerli belge olduğunun kabulü, 4857 sayılı İş Kanununun 92/son maddesinin açık hükmü karşısında zorunludur. ( Hukuk Genel Kurulu 2009/9-2 esas 2009/48 karar sayılı 04.02.2009 tarihli kararı )
Davacı davalı işyerinde haftalık 6 saat fazla mesai yapıldığını, ayrıca dini bayramlarda ve yılbaşı öncesi 3 gün boyunca ve yine bayramların ikinci ve üçüncü gününde fazladan günlük 3 saat fazla çalıştığını bu durumun iş müfettişlerince yapılan teftişte de tespit edildiğini belirtmiştir. Dosya kapsamında dinlenilen taraf tanıkları aynı mahiyette anlatımlarda bulunmuşlar ve davacının iki vardiyalı çalışma sisteminde; birinci vardiyada 08:30-19:00 arası, ikinci vardiyada 11:30-21:30 saatleri arasında çalıştığını, dini bayramlardan önceki 2 veya 3 gün ise full diye tabir ettikleri ve saat 08:30-21:30-22:00 arası gerçekleştirilen çalışma sistemine göre çalıştığını ifade etmişlerdir. Davalı tanıklarının beyanlarından dahi, davacının davalı işyerinde yasal çalışma saatlerinin üzerinde çalıştığı anlaşılmaktadır. Davalı taraf her ne kadar delil olarak ... 2. Sulh Ceza Hakimliği’nin 2015/170 D.iş sayılı dosyasın dayanmış ise de kararın incelenmesinde, itirazın idari para cezasına ilişkin olduğu, iş müfettişi raporunun iptaline dair herhangi bir hüküm bulunmadığı anlaşılmaktadır. Kaldı ki davalının iş müfettiş raporuna karşı, hükümden düşürmek veya iptal ettirmek için yetkili İş Mahkemesi’nde dava açması gerekmektedir.
Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda ise, imzalı ücret bordrolarında fazla mesai tahakkuku bulunan ayların dışlandığı belirtilmiş ise de, dosya kapsamına göre bilirkişi raporundaki tespitin isabetli olmayıp kabule yeterli olmadığı görülmektedir. Nitekim davacı ve arkadaşlarının şikayeti üzerine iş müfettişi tarafından yapılan inceleme sırasında düzenlenen belgelerde, fazla mesai sürelerinin tespit edildiği görülmektedir. Davalı, iş müfettişi raporunun aksini yöntemince ispatlayamadığı gibi, davalı tanık beyanları dahi teftiş raporunda belirtilen haftalık fazla çalışma saatlerini doğrulanmaktadır. İş müfettişinin işyerinde yapılan teftiş neticesi işin niteliğine uygun bulunan tespitlerine itibar edilmelidir. Bu durumda, davacının fazla mesai alacağının, çalışma şekline ve çalışma düzenine uygun bulunan iş müfettişi raporunda yer alan tespit dönemi ile sınırlı olarak ve raporadaki tespitler esas alınarak hesaplanıp belirlenmesi, ücret bordrolarında tahakkuku yapılan fazla mesai ücretine ilişkin ödemelerin ise mahsup edilmesi gerekmektedir. Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular göz ardı edilerek yanılgılı değerlendirmeyle yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olmuştur. Karar bu nedenlerle bozmayı gerektirmektedir.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenle BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek olması halinde ilgililere iadesine, 26.12.2019 tarihinde oybirliği ile karar verildi.