22. Hukuk Dairesi 2017/25766 E. , 2019/22275 K.

[İctihat]

22. Hukuk Dairesi 2017/25766 E. , 2019/22275 K.

'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı vekili, davacının davalıya ait işyerinde çalıştığını, iş sözleşmesinin davalı işveren tarafından haklı bir neden olmadan feshedildiğini ileri sürerek kıdem tazminatı, ihbar tazminatı ve fazla çalışma ücreti ile bir kısım işçilik alacaklarının hüküm altına alınmasını talep etmiştir.
Davalı vekili, puantaj kayıtlarına göre davacının fazla çalışma ücretine hak kazanmadığını, iş sözleşmesine göre fazla çalışma ücretinin asıl ücrete dahil olduğunu savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece, toplanan deliller ve bilirkişi raporu doğrultusunda davanın davacının fazla çalışma ücreti alacağının kısmen kabulüne, diğer taleplerinin ise reddine karar verilmiştir.
Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir.
Taraflar arasında davacının fazla çalışma ücretine hak kazanıp kazanmadığı uyuşmazlık konusudur.
Fazla çalışma yaptığını iddia eden işçi bu iddiasını ispatla yükümlüdür. İşçinin imzasını taşıyan bordro sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliğindedir. Bir başka anlatımla bordronun sahteliği ileri sürülüp ispatlanmadıkça, imzalı bordroda görünen fazla çalışma alacağının ödendiği varsayılır.
Fazla çalışmanın ispatı konusunda iş yeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, iş yeri iç yazışmaları, delil niteliğindedir. Ancak, fazla çalışmanın bu tür yazılı belgelerle ispatlanamaması durumunda tarafların dinletmiş oldukları şahit beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada gözönüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla çalışma olup olmadığı araştırılmalıdır.
İşyerinde çalışma düzenini bilmeyen ve bilmesi mümkün olmayan tanıkların anlatımlarına değer verilemez.
İmzalı ücret bordrolarında fazla çalışma ücreti ödendiği anlaşılıyorsa, işçi tarafından gerçekte daha fazla çalışma yaptığının ileri sürülmesi mümkün değildir. Ancak, işçinin fazla çalışma alacağının daha fazla olduğu yönündeki ihtirazi kaydının bulunması halinde, bordroda görünenden daha fazla çalışmanın ispatı her türlü delille söz konusu olabilir. Buna karşın, bordroların imzalı ve ihtirazi kayıtsız olması durumunda dahi, işçinin geçerli bir yazılı belge ile bordroda yazılı olandan daha fazla çalışmayı yazılı delille ispatlaması gerekir. Bordrolarda tahakkuk bulunmasına rağmen bordroların imzasız olması halinde ise, varsa ilgili dönem banka ve tüm ödeme kayıtları celp edilmeli ve ödendiği tespit edilen miktarlar yapılan hesaplamadan mahsup edilmelidir.
Fazla çalışmaların aylık ücret içinde ödendiğinin öngörülmesi ve buna uygun ödeme yapılması halinde, yıllık 270 saatlik fazla çalışma süresinin ispatlanan fazla çalışmalardan indirilmesi gerekir.
Somut uyuşmazlıkta, gerekçeli kararda “Fazla mesai ücreti dışında tanık anlatımlarına, işyeri şartlarına ve davacının yaptığı işin niteliğine ve bilirkişi raporuna göre davacının çalışma süresi boyunca hak kazandığı ve ödenmeyen başkaca işçilik hak ve alacaklarının bulunmadığı kanaatine varılmıştır.” denilmek suretiyle fazla çalışma ücreti dışındaki alacakların reddedildiği açıklanmış, ancak fazla çalışma ücreti talebinin hangi deliller ile ispat edildiği, davacının haftada kaç saat fazla çalışma yaptığı, sonuç olarak fazla çalışma ücreti talebinin hangi hukuki gerekçeler ile kabul edildiği ifade edilmemiştir. Mahkemece verilen kararın, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 297. maddesinde tarif edilen şekilde yeterli gerekçe içermediği açık olup, kararın öncelikle bu sebeple bozulması gerekmiştir.
Ayrıca hükme esas alınan bilirkişi raporunda, dosyada mevcut puantaj kayıtları dikkate alınmadan tanık anlatımları doğrultusunda davacının fazla çalışma iddiasını ispat ettiği, böylece haftada 3 saat fazla çalışma yaptığı sonucuna varılmıştır. Yukarıda açıklanan ilke ve esaslara göre, puantaj kayıtları yerine tanık anlatımlarına itibar edilmesi hatalı ise de, yargılama sırasında dinlenen davalı tanıklarının anlatımlarına göre de davacının haftada 3 saat fazla çalışma yaptığı sabittir. Hal böyle iken, davacının haftada 3 saat fazla çalışma yaptığına yönelik kabul şekli sonucu itibariyle yerindedir.
Diğer taraftan, her ne kadar bilirkişi raporunda fazla çalışma ücretinin asıl ücrete dahil olduğuna ilişkin sözleşme hükmü bulunmadığı ifade edilmiş ise de, dosyada ilki 26/07/2007, diğeri 01/09/2008 tarihli iki adet iş sözleşmesi bulunduğu, ikinci iş sözleşmesindeki hükmün gözden kaçırıldığı anlaşılmaktadır. Dairemiz uygulamasına göre, fazla çalışma ücretinin asıl ücrete dahil olduğuna dair sözleşme hükümlerine, yıllık 270 saat ile sınırlı olmak üzere değer verilmektedir. Bu bakımdan, bilirkişi tarafından dosyadaki ikinci iş sözleşmesi dikkate alınmadan değerlendirme yapılması yerinde değildir. Ancak, 01/09/2008 tarihli iş sözleşmesi incelendiğinde, sözleşmenin matbu olarak düzenlendiği, son sayfası dışındaki sayfalarda işçinin imzasının veya parafının bulunmadığı görülmektedir. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 31. maddesine göre davacı asil çağrılmalı, sözleşmenin ilgili sayfalarında imzası veya parafı bulunmaması konusunda beyanı alınmalı, davacının beyanına göre ilgili sözleşmedeki hükme itibar edilip edilmeyeceği belirlenmelidir. Mahkemece, açıklanan ilke ve esaslara uyulmadan yetersiz gerekçe ve eksik inceleme ile karar verilmesi hatalı olup, kararın bu sebeple bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan hükmün yukarıda açıklanan sebeplerden BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 03.12.2019 tarihinde oybirliği ile karar verildi.