22. Hukuk Dairesi 2017/23652 E. , 2019/15531 K.

[İctihat]

22. Hukuk Dairesi 2017/23652 E. , 2019/15531 K.

'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalılar vekilleri tarafından istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin 13.08.2014 tarihli ... 5. Noterliğinin 6105 yevmiye numaralı ihtarnamesi ile iş akdini haklı nedenle fesih ettiğini belirterek kıdem tazminatı ile ödenmediğini iddia ettiği ulusal bayram genel tatil ve hafta tatili ücret alacaklarının davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalılar Cevabının Özeti:
Davalı ... Bakanlığı vekili; davacı ile davalı müvekkili arasında akdedilen bir hizmet sözleşmesi olmadığını, davacının ... Müteahhitlik Yemekçilik Temizlik Gıda Petrol Ür. Otomasyon Tarım San. ve Tic. Ltd. Şti'nin işçisi olarak çalıştığını, daha önce de diğer ihale alan şirketlerin işçisi olarak çalıştığını bu nedenlerle davanın husumet yönünden reddi gerektiğini savunarak açılan davanın reddini istemiştir.
Davalı şirket vekili; 13.08.2014 tarihinde davacının sözlü olarak artık işe gelmeyeceğini beyan ederek istifa ettiğini, devam eden günlerde işe gelmediğini, davalı müvekkili tarafından 16.08.2014 tarihinde davacının çıkışının yapıldığını, davacının herhangi bir tazminat hakkı ve ücret alacağı bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve bilirkişi raporuna göre davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı davalılar vekilleri temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalılar vekillerinin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Taraflar arasında davacının hafta tatilinde çalışıp çalışmadığı hususunda uyuşmazlık bulunmaktadır.
Fazla çalışma yaptığını iddia eden işçi bu iddiasını ispatla yükümlüdür. İşçinin imzasını taşıyan bordro sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliğindedir. Bir başka anlatımla bordronun sahteliği ileri sürülüp ispatlanmadıkça, imzalı bordroda görünen fazla çalışma alacağının ödendiği varsayılır.
Fazla çalışmanın ispatı konusunda iş yeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, iş yeri iç yazışmaları, delil niteliğindedir. Ancak, fazla çalışmanın bu tür yazılı belgelerle ispatlanamaması durumunda tarafların dinletmiş oldukları şahit beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada gözönüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla çalışma olup olmadığı araştırılmalıdır.
İmzalı ücret bordrolarında fazla çalışma ücreti ödendiği anlaşılıyorsa, işçi tarafından gerçekte daha fazla çalışma yaptığının ileri sürülmesi mümkün değildir. Ancak, işçinin fazla çalışma alacağının daha fazla olduğu yönündeki ihtirazi kaydının bulunması halinde, bordroda görünenden daha fazla çalışmanın ispatı her türlü delille söz konusu olabilir. Buna karşın, bordroların imzalı ve ihtirazi kayıtsız olması durumunda dahi, işçinin geçerli bir yazılı belge ile bordroda yazılı olandan daha fazla çalışmayı yazılı delille ispatlaması gerekir. Bordrolarda tahakkuk bulunmasına rağmen bordroların imzasız olması halinde ise, varsa ilgili dönem banka ve tüm ödeme kayıtları celp edilmeli ve ödendiği tespit edilen miktarlar yapılan hesaplamadan mahsup edilmelidir.
Fazla çalışmanın yazılı delil ya da tanıkla ispatı imkan dahilindedir. İşyerinde çalışma düzenini bilmeyen ve bilmesi mümkün olmayan tanıkların anlatımlarına değer verilemez.
Aynı ilkeler, hafta tatili çalışması için de geçerlidir.
Somut olayda, davacı işçi, ayda 2 hafta hafta tatilini kullanabildiğini ileri sürmüş ve mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporu doğrultusunda tanık beyanlarına göre davacının ayda 2 hafta tatilinde çalıştığı kabul edilmiş ise de dosya içeriğine göre dinlenen davacı tanıklarından ... davacıyla ... ... Devlet Hastanesinde 10 yıl kadar birlikte çalıştıklarını, haftada bir gün izin kullanıldığını, davacının da kendi çalıştığı dönemde genelde izin kullandığını bildiğini, eşi olduğunu beyan eden ve davalı iş yerinde çalışması olmadığı anlaşılan ... ise davacının haftada bir gün izni olduğunu, fakat izinli olduğu günlerde de çağrıldığını beyan etmesi karşısında davacının hafta tatili çalışması ispatlanamamış olup hafta tatili alacağının reddi gerekirken bu alacak istemi yönünden davacı iddiası doğrultusunda yazılı şekilde karar verilmesi hatalıdır.
3- Taraflar arasında işçiye ödenen aylık ücretin miktarı konusunda uyuşmazlık bulunmaktadır.
Çalışma hayatında daha az vergi ya da sigorta primi ödenmesi amacıyla zaman zaman, iş sözleşmesi veya ücret bordrolarında gösterilen ücretlerin gerçeği yansıtmadığı görülmektedir. Bu durumda gerçek ücretin tespiti önem kazanır. İşçinin kıdemi, meslek unvanı, fiilen yaptığı iş, işyerinin özellikleri ve emsal işçilere ödenen ücretler gibi hususlar dikkate alındığında imzalı bordrolarda yer alan ücretin gerçeği yansıtmadığı şüphesi ortaya çıktığında, bu konuda tanık beyanları gözetilmeli ve işçinin meslekte geçirdiği süre, işyerinde çalıştığı tarihler, meslek unvanı ve fiilen yaptığı iş bildirilerek, ilgili işçi ve işveren kuruluşları ile Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığı internet sitesinde bulunan “Kazanç bilgisi sorgulama” ekranından emsal ücretin ne olabileceği araştırılmalı ve tüm deliller birlikte değerlendirilerek bir sonuca gidilmelidir.
Temyize konu davada, davacı, ayda net 1.643,00 TL ücretle çalıştığını asgari ücret tutarı üzerinin elden verildiğini iddia etmiş, davalı taraf davacının bordrolarda yer aldığı gibi asgari ücret seviyesinde çalıştığını belirtmiş, davacı tanıklarından ..., işverenle husumetli olup davacının kendisi ayrılmadan önce 1.500,00 TL aylıkla çalıştığını ve kendisinin 3 Mart 2014'te işten ayrıldığını, davacının eşi ise eşinin işten ayrılmadan önce 1.700,00 TL maaş aldığını, asgari ücret kadarının banka kanalıyla, geri kalanın ise elden ödendiğini beyan etmiştir. Davacının 2 tanığından birinin husumetli olduğu diğerinin ise davacının eşi olduğu gözetildiğinde emsal ücret araştırması yapılmadan davacının net 1643,00 TL’den asgari geçim indiriminin mahsubu ile net 1.522,51 TL ücretle çalıştığının kabulü yerinde olmamıştır. Bu nedenle ilgili işçi ve işveren kuruluşlarından ve meslek odası başkanlığından ve Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığı internet sitesinde bulunan “Kazanç bilgisi sorgulama” ekranından davacının iş yerindeki kıdemi, meslek ünvanı, iş yerinde çalıştığı tarihler gibi bilgiler de bildirilerek emsal işçi ücretinin ne olabileceği araştırılmalı ve tüm deliller birlikte değerlendirilerek ücret belirlenip bilirkişiden ek rapor alınarak davacının hak ettiği işçilik alacakları belirlenen ücrete göre hesaplatılarak sonuca gidilmelidir. Eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmiş olması hatalı olup bozma nedenidir.
4-Davalı Bakanlığın Harçlar Kanunu'nun 13/j. maddesi uyarınca harçtan muaf olduğu dikkate alınmaksızın mahkemece davalı Bakanlık aleyhine harca hükmedilmesi de ayrıca hatalı olup bozma sebebidir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde davalı ... Müteahhitlik Yemekçilik Temizlik Gıda Petrol Ür. Otomasyon Tarım San. ve Tic. Ltd. Şti'ye iadesine, 09.09.2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.