22. Hukuk Dairesi 2016/17533 E. , 2019/14707 K.

[İctihat]

22. Hukuk Dairesi 2016/17533 E. , 2019/14707 K.

'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalılar vekilleri tarafından istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili; müvekkilinin iş sözleşmesini haklı nedenle feshettiğini ileri sürerek kıdem tazminatı ile ödenmediğini iddia ettiği bir kısım işçilik alacaklarının davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı ... vekili; husumet itirazında bulunmuş, davacının kıdem tazminatı hakkının bulunmadığını, yıllık izinlerini kullandığını, fazla çalışma ücretlerinin ise ödendiğini beyanla davanın reddini savunmuştur.
Diğer davalı, usulüne uygun çağrı kağıdı tebliğine rağmen cevap vermemiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece yapılan yargılamaya ve bilirkişi raporuna göre, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı , her iki davalı vekili temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle temyiz nedenlerine göre, davalıların aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine,
2-Taraflar arasında davacının fazla çalışma ücret alacağının bulunup bulunmadığı noktasında uyuşmazlık bulunmaktadır.
Fazla çalışma yaptığını iddia eden işçi bu iddiasını ispatla yükümlüdür. İşçinin imzasını taşıyan bordro sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliğindedir. Bir başka anlatımla bordronun sahteliği ileri sürülüp ispatlanmadıkça, imzalı bordroda görünen fazla çalışma alacağının ödendiği varsayılır.
Fazla çalışmanın ispatı konusunda iş yeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, iş yeri iç yazışmaları, delil niteliğindedir. Ancak, fazla çalışmanın bu tür yazılı belgelerle ispatlanamaması durumunda tarafların dinletmiş oldukları şahit beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada gözönüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla çalışma olup olmadığı araştırılmalıdır.
İmzalı ücret bordrolarında fazla çalışma ücreti ödendiği anlaşılıyorsa, işçi tarafından gerçekte daha fazla çalışma yaptığının ileri sürülmesi mümkün değildir. Ancak, işçinin fazla çalışma alacağının daha fazla olduğu yönündeki ihtirazi kaydının bulunması halinde, bordroda görünenden daha fazla çalışmanın ispatı her türlü delille söz konusu olabilir. Buna karşın, bordroların imzalı ve ihtirazi kayıtsız olması durumunda dahi, işçinin geçerli bir yazılı belge ile bordroda yazılı olandan daha fazla çalışmayı yazılı delille ispatlaması gerekir. Bordrolarda tahakkuk bulunmasına rağmen bordroların imzasız olması halinde ise, varsa ilgili dönem banka ve tüm ödeme kayıtları celp edilmeli ve ödendiği tespit edilen miktarlar yapılan hesaplamadan mahsup edilmelidir.
Fazla çalışmanın yazılı delil ya da tanıkla ispatı imkan dahilindedir. İşyerinde çalışma düzenini bilmeyen ve bilmesi mümkün olmayan tanıkların anlatımlarına değer verilemez.
Somut olayda, hükme esas alınan bilirkişi raporunda tanık anlatımlarına göre davacı gibi toplu taşıma aracı kullanan işçilerin birer gün ara vererek çalıştıkları, bu çalışma düzeni kapsamında birinci bölümde saat 13.00 /13.30'da işyerinde hazır bulundukları, bir önceki sürücüden belirtilen saatlerde aracı teslim aldıkları, saat 22.00 /22.30'a kadar sefer yaptıkları, yarım saat süreyle aracın temizliğini yaptıktan sonra saat 22.30/ 23.00 sularında işi bıraktıkları; ikinci bölümde ise saat 06.30/ 07.00'de sefere başlamak üzere yarım saat önceden yani saat 06.00 /06.30'da servisle alınarak işyerinde hazır bulundukları, saat 13.00/13.30'a kadar çalışarak ertesi gün 13.00 /13.30'a kadar ara verdikleri, sefer yerleri ve sürelerine göre başlangıç ve bitiş saatleri arasında yarım saatlik fark olduğu, göreve saat 06.00'da başlanması halinde saat 13.00'te, saat 06.30'da başlanması halinde saat 13.30'da, saat 13.00'te başlanması halinde saat 22.00'de, saat 13.30'da başlanması halinde ise saat 22.30'da seferlerin sona erdiği, seferden sonra ise yukarıda belirtildiği gibi yarım saatlik süre zarfında araç temizliği ile uğraşıldığı tespit edilmiş, mahkemece bu rapor doğrultusunda davacının ilk hafta 4 gün 15,5 saat ; ikinci hafta 3 gün 15,5 saat olmak üzere iki haftalık sürede ortalama 54,25 saat çalışma yaparak ortalama 9,25 saat fazla çalışma yaptığı kabul edilmiştir.
Dosya kapsamına, dinlenen tanık anlatımlarına ve yapılan işin niteliğine göre, mahkemenin davacının işyerindeki bu çalışma sistemi dahilinde çalıştığının kabulü isabetlidir. Ancak kabule göre, davacının 13.00/13.30 - 22.00/ 22.30 saatleri arasında 9 saat, 06.30/ 07.00 - 13.00/ 13.30 saatleri arasında 6,5 saat olmak üzere günlük toplam 15,5 saat çalıştığı, ertesi gün ara verdiği, 3. gün tekrar aynı şekilde çalışmaya devam ettiği belirtilerek bu değerlendirmeye göre fazla çalışma ücret alacağının hesaplanması hatalı olmuştur. Zira, davacının birinci gün 13.00/13.30 - 22.00/ 22.30 saatleri arasında 1 saat ara dinlenme tenzili ile 8 saat çalıştığı, ikinci gün 06.30/ 07.00 - 13.00/ 13.30 saatleri arasında ise yarım saat ara dinlenme ile 6 saat çalıştığı, üçüncü gün ise çalışmaya ara verdiği, dördüncü gün saat 13.00/13.30'da tekrar iş başı yaptığı ve çalışmasının bu şekilde devam ettiği anlaşılmaktadır. Mahkemece fazla çalışmanın belirlenmesinde 4857 sayılı İş Kanunu'nun 68. maddesi uyarınca ara dinlenme süreleri dikkate alınmaksızın ve hatalı değerlendirmeye dayalı bilirkişi raporu hükme esas alınarak karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
Sonuç: Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgililere iadesine, 02.07.2019 gününde oybirliği ile karar verildi.