22. Hukuk Dairesi 2016/16586 E. , 2019/14178 K.

[İctihat]

22. Hukuk Dairesi 2016/16586 E. , 2019/14178 K.

'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalılardan Sağlık Bakanlığı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin iş sözleşmesini haklı nedenle feshettiğini beyan ederek kıdem tazminatı ile fazla çalışma ücret alacağının tahsilini talep etmiştir.
Davalılar Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davacının iş sözleşmesini haklı neden olmaksızın feshettiğini beyan ederek davanın reddini savunmuştur.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, davacının fazla çalışma ücretlerinin ödenmemesi nedeniyle iş sözleşmesini haklı nedenle feshettiği kabul edilerek kıdem tazminatı ve fazla çalışma ücreti hüküm altına alınmıştır.
Temyiz:
Kararı davalı Sağlık Bakanlığı vekili temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere davalının aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine,
2-Taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacı tarafın iş akdini haklı nedenle feshedip etmediği konusundadır.
Davacı, davalı işyerinde acil bölümü sekreterliğinde sürekli bir şekilde ve tam gün nöbet esasına göre çalıştığını, aynı birimde görevli doktor ve hemşirelerin dinlenmeleri için yatak ve koltuk temin edildiği halde kendisine temin edilmediğini, çalışma koşullarının mevzuata aykırı olduğunu, bu durumu başhekimliğe bildirmesine rağmen taleplerinin dikkate alınmadığını, iş sözleşmesini haklı nedenle feshettiğini beyan etmiş, davalılar davacının iddialarının asılsız olduğunu, feshin haksız olduğunu beyan ederek davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, davacıya fazla çalışma yaptırılmasına rağmen ücretlerinin ödenmediği, davacı feshinin haklı olduğu değerlendirilerek kıdem tazminatı talebinin kabulüne karar verilmiştir.
Somut olayda; davacı davalı işverene hitaben 27.08.2013 tarihli ihtarnamesiyle, şifahen davalı işverenden talep ettiği çalışma koşullarına uygun şartların sağlanmasına, acil bölümünde nöbetçi olarak çalıştırılma koşullarının düzeltilmesine ilişkin talebine yönelik bir cevap verilmediği, üstlerinin 'ya çocuğun ya işin' gibi zor tercihlere yönlendirici davranışlarının bulunduğu, bu nedenlerle ve benzeri nedenlerle iş sözleşmesini haklı nedenle feshettiğini bildirdiği görülmüştür. Davacı fesih sebebi olarak iş şartlarının ağırlığını, bu durumu hastane yönetimine bildirmesine rağmen şartlarında iyileştirme yapılmadığını göstermiştir. Mahkemece, davacının fesih sebebi olarak gösterdiği iş şartlarının ağırlığı konusunda bir değerlendirme ve araştırma yapılmadan, fesih sebebi olarak gösterilmeyen fazla çalışma ücretlerinin ödenmemesi nedeniyle iş akdini haklı nedenle feshettiği kabul edilerek davacının kıdem tazminatının kabulüne karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
3- Taraflar arasında davacının fazla çalışma yapıp yapmadığı konusunda ihtilaf vardır.
Fazla çalışma yaptığını iddia eden işçi bu iddiasını ispatla yükümlüdür. Ücret bordrolarına ilişkin kurallar burada da geçerlidir. İşçinin imzasını taşıyan bordro sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliğindedir. Bir başka anlatımla bordronun sahteliği ileri sürülüp kanıtlanmadıkça, imzalı bordroda görünen fazla çalışma alacağının ödendiği varsayılır.
Fazla çalışmanın ispatı konusunda işyeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, işyeri iç yazışmaları delil niteliğindedir. Ancak, fazla çalışmanın yazılı belgelerle kanıtlanamaması durumunda tarafların, tanık beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada göz önüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla çalışma olup olmadığı araştırılmalıdır.
Yine işçilerin gece çalışmaları günde yedibuçuk saati geçemez (İş Kanunu, Md. 69/3). Bu durum günlük çalışmanın, dolayısıyla fazla çalışmanın sınırını oluşturur. Gece çalışmaları yönünden, haftalık kırkbeş saat olan yasal çalışma sınırı aşılmamış olsa da günde yedibuçuk saati aşan çalışmalar için fazla çalışma ücreti ödenmelidir. Dairemizin kararları da bu yöndedir. Ayrıca Postalar Halinde İşçi Çalıştırılarak Yürütülen İşlerde Çalışmalara İlişkin Özel Usul Ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in gece çalışma süresini düzenleyen 7/son maddesine göre postalar halinde işçi çalıştırılarak yürütülen işlerde, çalışma süresinin yarısından çoğu gece dönemine rastlayan bir postanın çalışması, gece çalışması sayılır.
Hukuk Genel Kurulu'nun 05.04.2006 gün 2006/9-107 esas, 2006/144 karar sayılı kararında yapılan çalışmanın niteliği, yapılan işin ve iş yerinin özelliğine göre 24 saatlik vardiyalarla çalışılan işyerlerinde, çalışanların uyku ve sair zorunlu ihtiyaçlarını karşılamak için geçen zaman dışında günde 14 saat çalışabileceği benimsenmiştir.
Mahkemece alınan bilirkişi raporuna göre, davacının acil servis sekreteri olarak 24 saat esasına dayalı, haftada 1 gün çalışıp, 3 gün dinlendiği, buna göre davacının 1 hafta 1 gün diğer hafta 2 gün çalıştığı, 24 saat nöbet tuttuğu günlerin 6 saatinin ara dinlenme süresi olduğu buna göre davacının fiilen 18 saat çalıştığı, 11 saati geçen günlük 7 saat fazla çalışma yaptığı değerlendirilerek fazla çalışma hesabı yapılmıştır. Ancak 24 saatlik vardiyalarla çalışılan işyerlerinde, çalışanların uyku ve sair zorunlu ihtiyaçlarını karşılamak için geçen zaman dışında günde 14 saat çalışabileceği gözetilmeksizin yapılan hesaplama hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı nedenlerle BOZULMASINA, 26.06.2019 gününde oybirliği ile karar verildi.