22. Hukuk Dairesi 2016/14172 E. , 2019/12484 K.

[İctihat]

22. Hukuk Dairesi 2016/14172 E. , 2019/12484 K.

'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalılar vekilleri tarafından istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, güvenlik görevlisi olarak çalışan müvekkilinin yıllık izinlerini kullanmak istemesine karşın eksik kullandırıldığını, görevi olmadığı halde hasta bakıcı ve hemşirenin yapması gereken işlerin yaptırıldığını, iş sözleşmesini haklı nedenle feshettiğini ileri sürerek kıdem ve ihbar tazminatı ile yıllık izin ücreti alacağının tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı kurum vekili, ihale makamı olarak işçilik alacaklarından sorumlu olmadıklarını savunarak davanın reddini istemiştir.
Davalı şirket vekili iddiaların yerinde olmadığını, iş sözleşmesinin devamsızlık sebebi ile haklı nedenle feshedildiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan deliller ve bilirkişi raporu doğrultusunda, davacının izinlerinin eksik kullandırılması sebebi ile iş sözleşmesini haklı nedenle feshettiği gerekçesi ile kıdem tazminatı ve yıllık izin ücreti alacağının kabulüne, ihbar tazminatının ise reddine karar verilmiştir.
Temyiz:
Karar, davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere göre davalıların aşağıdaki bentlerin kapsamı dışındaki temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2- 5188 Sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanunun 16. maddesinde “Özel güvenlik personeli, Kanunda belirtilen koruma ve güvenlik hizmetleri dışında başka bir işte çalıştırılamaz “ hükmü yer almaktadır.
Somut olayda; güvenlik görevlisi olarak çalışan davacı iş sözleşmesini 05.05.2014 tarihli ihtarname ile izinlerinin eksik kullandırılmasını, görevi olmadığı halde hasta bakıcı ve hemşirenin yapması gereken işleri yapmasını sedye ile hasta taşıma, morga ceset taşıma gibi işleri yapmak istememeleri üzerine iş sözleşmesinin sona erdirileceğine ilişkin baskı ve zorlama ile karşılaştıklarını belirterek feshetmiştir. Dinlenen davacı ve davalı tanıkları güvenlik görevlilerinin görevi olmadığı halde ihtarnamede belirtilen işleri yaptıklarını beyan ederek ihtarname içeriğini doğrulamıştır. Her ne kadar Mahkemece davacının asli vazifesi olan güvenlik işi dışında, hastanade sedye taşıma, hasta fişi verilmesi gibi işlerin verildiği hususunun kabul edildiği ancak, söz konusu işlerin, iş sözleşmesinin devamı boyunca yapıldığı ve bir işyeri uygulaması haline geldiği, uzun yıllar bu işleri yapan davacının, 7 yıllık çalışmadan sonra bu hususları fesih nedeni olarak ileri sürmesinin hakkın kötüye kullanılması olarak işçi açısından haklı nedenle fesih hakkı vermediği, izinlerini eksik kullanması sebebi davacının iş sözleşmesini haklı nedenle feshettiği kabul edilmiş ise de mahkeme gerekçesi isabetli olmamıştır. Davacıya görevi olmayan işlerin yaptırılması işyeri uygulaması olarak kabul edilemez. İş sözleşmesinin güvenlik görevlisi olarak çalışan davacının görevi olmayan işlerin yaptırılması sebebi ile haklı nedenle feshettiği dikkate alındığında mahkeme gerekçesi isabetsiz ise de; iş sözleşmesinin davacı işçi tarafından haklı nedenle feshedildiği kabul edildiğinden bozma sebebi yapılmamıştır.
3- Taraflar arasında davacının yıllık izin ücreti alacağı konusunda uyuşmazlık bulunmaktadır.
4857 sayılı İş Kanunu'nun 59. maddesinde, iş sözleşmesinin herhangi bir sebeple sona ermesi halinde, işçiye kullandırılmayan yıllık izin sürelerine ait ücretlerin son ücret üzerinden ödeneceği hükme bağlanmıştır. Yıllık izin hakkının ücrete dönüşmesi için iş sözleşmesinin feshi şarttır. Bu noktada sözleşmenin sona erme şeklinin ve haklı olup olmadığının önemi bulunmamaktadır.
Yıllık izinlerin kullandırıldığı noktasında ispat yükü, işverene aittir. İşveren yıllık izinlerin kullandırıldığını imzalı izin defteri veya eşdeğer bir belge ile ispatlamalıdır. Bu konuda ispat yükü üzerinde olan işveren, işçiye yemin teklif edebilir.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 31. maddesinde, hakimin davayı aydınlatma ödevi düzenlenmiş olup madde uyarınca, hakim uyuşmazlığın aydınlatılmasının zorunlu kıldığı durumlarda, maddi veya hukuki açıdan belirsiz yahut çelişkili gördüğü hususlar hakkında, taraflara açıklama yaptırabileceği, soru sorabileceği ve delil gösterilmesini isteyebileceği düzenlenmiştir.
Somut olayda, hükme esas alınan bilirkişi raporunda; davacının güvenlik görevlisi olarak hizmet alım sözleşmesi yapılan şirketler nezdinde 01.01.2007- 05.05.2014 tarihleri arasında 7 yıl 4 ay 5 gün çalıştığı ve 110 gün izin hakkı bulunduğu, 10 gün izin kullandığı kabul edilerek bakiye 100 gün üzerinden hesaplanan yıllık izin ücreti alacağı mahkemece hüküm altına alınmıştır. Davacının uzun yıllar boyunca izin kullanmaması hayatın olağan akışına aykırıdır. 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu 31. maddesi uyarınca hakimin davayı aydınlatma ödevi kapsamında davacının 7 yıl boyunca izin kullanıp kullanmadığı hususu açıklattırılarak davacı beyanı ile birlikte tüm deliller birlikte değerlendirilmek suretiyle karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ:
Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepden BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edenlerden ... Grup Güvenlik Koruma ve Eğitim Hizmetleri San. ve Tic. Ltd. Şti.'ye iadesine, 10.06.2019 gününde oybirliği ile karar verildi.