22. Hukuk Dairesi 2019/979 E. , 2019/11278 K.

[İctihat]

22. Hukuk Dairesi 2019/979 E. , 2019/11278 K.

'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : MENFİ TESPİT

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, süresi içinde duruşmalı olarak temyizen incelenmesi davalı ... tarafından istenilmesi üzerine dosya incelenerek işin duruşmaya tabi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 20/11/2018 Salı günü tayin edilerek taraflara çağrı kağıdı gönderilmişti. Duruşma günü davalı ... geldi. Karşı taraf adına gelen olmadı. Duruşmaya başlanarak hazır bulunan davalının sözlü açıklaması dinlendikten sonra duruşmaya son verilerek Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor sunuldu, dosya incelendi ve eksikliğin giderilmesi için mahkemesine geri çevrildi. Eksiklik giderildikten sonra dosya yeniden Dairemize gelmekle, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı vekili, müvekkili işçinin davalıya ait eczane işyerinde çalıştığını, davalı işverenin müvekkilinden her biri 60.000,00 TL bedelli üç adet çeki tehdit, şantaj ve baskı ile aldığını, müvekkilinin çeklerden kaynaklı bir borcu olmadığını ileri sürerek, çeklerin iptali ile müvekkilinin bu çeklerden kaynaklı davalı işverene borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili, davacı işçinin, müvekkili işverene ait işyerinde çalışırken izinsiz şekilde kasadan müteakip defalar para aldığını ve müvekkilinden borç para da aldığını, çeklerin bu sebepten düzenlendiğini, davacının serbest iradesiyle bu çekleri verdiğini ileri sürerek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, toplanan delillere dayanılarak, çeklerin manevi cebir uygulanarak davacıdan alındığı gerekçesiyle, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararı, davalı temyiz etmiştir.
Dava menfi tespit davası olup, taraflar arasında davacının çeklerden kaynaklı davalıya borçlu olup olmadığı noktasında uyuşmazlık bulunmaktadır.
Somut olayda, Mahkemece, dava konusu çeklerin manevi cebir uygulanarak alındığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir. Ne var ki, soyut ve görgüye dayalı bilgisi olmayan tanık beyanlarına itibar edilemeyeceği dikkate alındığında, dosya kapsamında bu kabulü destekler nitelikte itibarı kabil bir delil yoktur. Keza, davacı işçinin şikayeti üzerine başlatılan soruşturma dosyasında da, Dalaman Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 01/05/2008 tarihli, 2008/291 numaralı kararıyla, kovuşturmaya yer olmadığına karar verilmiş ve bu karar kesinleşmiştir.
Bu noktada üzerinden durulması gereken husus şudur ki;
Davaya cevap dilekçesinde, dava konusu çeklerin, davacı işçinin işverenden izinsiz şekilde kasadan aldığı paralar ile işverenden borç olarak alınan meblağlar sebebiyle düzenlendiği belirtilerek temel borç ilişkisine dayanılmıştır. Dolayısıyla, artık borç sebebinin belirtilmediği kıymetli evrakın, mücerret borç ikrarı olarak değerlendirilmesi ve salt çeklere dayanılarak davacı işçinin çeklerde yazılı miktarda davalı işverene borçlu olduğunun kabulü mümkün değildir. Kıymetli evrakların, mücerret borç ikrarı vasfını yitirdiği bu durumda, dayandığı temel borç ilişkisini kanıtlama yükümlülüğü davalı işveren üzerindedir. Mahkemece yapılması gereken, savunulan temel borç ilişkisini kanıtlama yükümlülüğünün davalı işveren üzerinde olduğu dikkate alınarak, delillerin değerlendirilmesi ve davalının ispat yükümlülüğünü yerine getirilip getirmediğinin belirlenmesi ile neticeye göre davacı işçinin borcu bulunup bulunmadığının tespitinden ibarettir.
Yukarıda yazılı sebepten kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 21/05/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.