22. Hukuk Dairesi 2017/30461 E. , 2020/7451 K.

[İctihat]

22. Hukuk Dairesi 2017/30461 E. , 2020/7451 K.

'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ : ... 15. İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi taraf vekillerince istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik ...tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının, davalı belediyeye ait işlerde çeşitli firmalar bünyesinde park ve bahçe işçisi olarak 07.02.1999-23.09.2014 tarihleri arasında çalıştığını, kullanmadığı izinlerin olduğunu, emeklilik nedeniyle işten ayrıldığından bahisle kıdem tazminatı ve yıllık izin ücret alacağının hüküm altına alınmasını talep ve dava etmiştir.
Davalı cevabının özeti:
Davalı vekili, husumet itirazında bulunmuş ve davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
Mahkeme kararının özeti:
Mahkemece, toplanan delillere ve bilirkişi raporuna göre, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Karar süresi içinde taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, tarafların aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Davacının kıdem tazminatı hesaplamasına dayanak alınan ücreti konusunda uyuşmazlık mevcuttur.
Somut olayda; bilirkişi tarafından 14.01.2016 tarihli kök raporda davacının son dönem olan Eylül 2014 ayı bordrosuna göre günlük brüt 51,79 TL ücret aldığı belirlenerek kıdem tazminatı hesaplaması yapılmış olup, davacı taraf davacının yıllık izin kullanması nedeniyle son bordroda yemek ve yol yardımlarının görünmediğini, ancak önceki aylara ilişkin bordrolarda bu yardımların belli olduğunu ileri sürerek rapora itiraz etmesi üzerine Mahkemece bilirkişiden 02.05.2016 tarihli ek rapor alınmıştır. Ek raporda davacının Ağustos 2014 ayı ücret bordrosunda yemek ve yol yardımı olarak günlük 14,44 TL tutarlı brüt ödeme yapıldığı tespit edilerek 66,23 TL (51,79 TL +14,44 TL) giydirilmiş günlük ücret tutarı belirlenmek suretiyle kıdem tazminatı yeniden hesap edilmiştir.Davacının ek raporda belirlenen giydirilmiş ücret tutarına göre hesap edilen kıdem tazminatı alacağına hükmedilmesi gerekirken, kök rapordaki temel ücret üzerinden yapılan hesaplamaya dayalı tutara göre karar verilmiş olması hatalı bulunup, bozmayı gerektirmiştir.
3-Davacının yıllık izin ücreti alacağı olup olmadığı konusunda da taraflar arasında uyuşmazlık bulunmaktadır.
4857 sayılı İş Kanunu'nun 59. maddesinde, iş sözleşmesinin herhangi bir sebeple sona ermesi halinde, işçiye kullandırılmayan yıllık izin sürelerine ait ücretlerin son ücret üzerinden ödeneceği hükme bağlanmıştır. Yıllık izin hakkının ücrete dönüşmesi için iş sözleşmesinin feshi şarttır. Bu noktada sözleşmenin sona erme şeklinin ve haklı olup olmadığının önemi bulunmamaktadır.
Yıllık izinlerin kullandırıldığı noktasında ispat yükü, işverene aittir. İşveren yıllık izinlerin kullandırıldığını imzalı izin defteri veya eşdeğer bir belge ile ispatlamalıdır. Bu konuda ispat yükü üzerinde olan işveren, işçiye yemin teklif edebilir.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 31. maddesinde, hakimin davayı aydınlatma ödevi düzenlenmiş olup madde uyarınca, hakim uyuşmazlığın aydınlatılmasının zorunlu kıldığı durumlarda, maddi veya hukuki açıdan belirsiz yahut çelişkili gördüğü hususlar hakkında, taraflara açıklama yaptırabileceği, soru sorabileceği ve delil gösterilmesini isteyebileceği düzenlenmiştir.
Somut uyuşmazlıkta, davacı davalı işyerinde 09.02.1999-23.09.2014 tarihleri arasında 14 yıl, 11 ay, 5 gün süre ile çalışmış olup, çalışma süresi boyunca hiç yıllık izin kullanmadığını iddia etmiştir. Mahkemece, 14 tam yıl hizmeti nedeniyle 242 gün ücretli izne hak kazandığı kabul edilerek yıllık izin ücreti hüküm altına alınmıştır. Davacının iddiası hayatın olağan akışına aykırı olduğu gibi ve aynı zamanda davacı vekilinin 12.02.2016 tarihli bilirkişi raporuna itiraz dilekçesindeki son ay olan Eylül 2014 maaş bordrosunda yol ve yemek ücreti gösterilmemesinin gerekçesi olarak davacının yıllık izin kullandığı beyanı ile de çelişkili olduğundan, hakimin davayı aydınlatma ödevi çerçevesinde; mahkemece, davalı Belediye tarafından dosyaya sunulu puantajlarda görülen davacının 2007 Şubat, Nisan 2011, Mayıs 2011, Nisan 2012, Haziran 2013,Temmuz 2013, Eylül 2014 aylarında yıllık izinli olduğuna dair kayıtlar gösterilmek ve davacı asilin çalışma süresi boyunca kaç gün yıllık izin kullandığı konusundaki beyanı alınıp sonucuna göre yıllık ücretli izin alacağı hüküm altına alınmalı iken, belirtilen husus yerine getirilmeden yazılı şekilde verilmiş olan karar usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ:Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebeplerden BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgililere iadesine, 23.06.2020 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.