23. Hukuk Dairesi 2015/8839 E. , 2018/3506 K.

[İctihat]

23. Hukuk Dairesi 2015/8839 E. , 2018/3506 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi


Taraflar arasındaki sözleşmenin iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- K A R A R -
Davacı, hissedarı olduğu 1494 ada 1 parsel sayılı taşınmaza ilişkin olarak davalı şirket ile 14.05.2013 tarihinde, noterde düzenleme şeklinde arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yapıldığını, sözleşmenin 32. ve 44. maddelerinin davalı şirketle varılan taslak anlaşmaya uygun olmadığını, sözleşmenin noterde düzenlenirken memurlar veya davalı tarafça değiştirildiğini, noterde düzenlenen sözleşmeden daha sonra bir örnek alabildiğini, ancak o zaman farklılık olduğunu tespit ettiğini, bunun üzerine davalı yetkilisini vekaletten azlettiğini ileri sürerek, sözleşmenin feshine ve taşınmaz üzerindeki şerhlerin kaldırılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili şirket vekili, diğer arsa sahiplerinin de davada taraf olması gerektiğini, noterde imzalanan sözleşmenin sonradan değiştirilmesine imkân olmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre; davacı tarafından sahtelik iddiasına ilişkin sunduğu ''Seyit Bey Apartmanı'' başlıklı imzasız yazının sözleşme şartlarını ispata yeterli olmadığı, yapılan bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen raporda, sözleşmede silinti kazıntı yapıldığına dair emare bulunmadığının belirtildiği, ayrıca tapu maliki mirasçılar ve davacı tarafça da noterde okunup, imzalanmakla, sözleşmenin tarafların anlaşmaları dışında maddeleri içerdiği, tahrifat yapıldığı iddiasının ispatlanamadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
Kararı, davacı temyiz etmiştir.
1-Dava, taraflar arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili feshi istemine ilişkindir.
Arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmeleri eser ve satış vaadi sözleşmelerinden oluşan karma nitelikli akitlerden olup, satış vaadini (arsa payının devrini) de içerdiğinden, tek taraflı irade beyanı ile feshi mümkün değildir. Dairemizin kararlılık gösteren içtihatlarında bu tip sözleşmelerin tarafların iradelerinin birleşmesi halinde ya da haklı sebeplerin bulunması durumunda mahkemenin vereceği fesih kararı ile sona ereceği kabul edilmektedir. Dolayısıyla bu sözleşmelerden dönmek isteyen tarafın, eğer karşı taraf dönmeyi kabul etmiyor ve karşı çıkıyorsa, hakimin kararına ihtiyacı vardır, yani mahkemede açacağı 'sözleşmenin feshi' davası sonunda feshi (dönme) kararı ile sözleşmeden dönebilir. Mahkeme, önce fesih isteyenin haklı olup olmadığını tartışır; haklı ise feshe karar verir, aksi halde davayı reddederek sözleşmeyi yürürlükte tutar. Bir başka anlatımla, arsa payı devri karşılığı inşaat sözleşmelerinin feshi, taraf iradeleri fesihte birleşmediği sürece ancak mahkeme kararı ile mümkün olmaktadır.
Öte yandan, tüm arsa maliklerince imzalanan ve bu şekilde geçerlilik kazanan böyle bir sözleşmenin feshi ya da iptali davası 'olağanüstü tasarruf' niteliğinde olduğundan, TMK'nın 692. maddesi uyarınca, davanın sözleşmenin tarafı olan tüm arsa sahiplerince ve sonradan el değiştirmişse tüm tapu paydaşlarınca açılması veya tüm paydaşların davacı ve davalı safında bulunması, davacı ve davalılar dışında kalan diğer paydaşlar varsa bu kişi yada kişilerin zorunlu dava arkadaşı sıfatı bulunduğu dikkate alınarak, HMK'nın 59. ve 60. madde hükümleri de gözetilerek, davacı tarafa bu kişileri davaya dahil etmesi için süre verilmesi gerekir.
Somut olayda, davacı tarafından feshi talep edilen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesini davacı dışında dört arsa sahibinin daha imzaladığı, ancak sadece davacı arsa sahibi tarafından açıldığı anlaşılmıştır.
Bu durumda mahkemece, sözleşmenin tarafı olan diğer arsa sahiplerinin haklarının etkileneceği ve davada zorunlu dava arkadaşı sıfatı bulunduğu dikkate alınarak, HMK'nın 59. ve 60. madde hükümleri de gözetilerek, davaya dahil edilmesi için davacı yana önel verilerek taraf teşkili sağlandıktan sonra iddia ve savunma üzerinde durulup toplanan deliller çerçevesinde bir değerlendirme yapılarak sonucuna uygun bir karar verilmesi gerekirken, eksik taraf teşkili ile yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olmuş, kararın bu nedenle bozulması uygun bulunmuştur.
2-Bozma nedenine göre, davacının diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davacının temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün, davacı yararına BOZULMASINA, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, bozma nedenine göre davacının diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz edene iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 04.06.2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.