1. Hukuk Dairesi 2015/15093 E. , 2018/12515 K.

[İctihat]

1. Hukuk Dairesi 2015/15093 E. , 2018/12515 K.

'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ



Taraflar arasında görülen davada
Asıl ve birleştirilen davalarda davacılar, mirasbırakanları ...... Kahraman'ın 863 ada 1 parsel sayılı taşınmazdaki 1 nolu bağımsız bölümünü ve 561 parsel sayılı taşınmazını davalı oğluna satış göstermek sureti ile temlik ettiğini, yapılan işlemin mirastan mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı olduğunu ileri sürerek dava konusu taşınmazların tapu kayıtlarının iptali ile payları oranında adlarına tesciline karar verilmesini istemişlerdir.
Davalı, söz konusu taşınmazı bedelini ödemek sureti ile satın aldığını, murisin bütün ihtiyaçlarının tarafından ve bazı kardeşlerince karşılandığını, dava konusu taşınmaz için 120.000 TL ödediğini, bu miktarın 25.000 TL sini nakit olarak, 95.000 TL sini ise banka kanalı ile muris annesine ödediğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, birleştirilen (bozma öncesi) 2012/493 E sayılı dosyasında yapılan yargılama neticesinde davanın kabulüne ilişkin olarak verilen karar, Dairece “ Hal böyle olunca usulüne uygun olarak dava dilekçesinin tebliği ile taraf teşkili sağlandıktan sonra yanların gösterecekleri kanıtların toplanması ve hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken, usulüne uygun olarak taraf teşkili sağlanmaksızın işin esası bakımından yazılı olduğu üzere hüküm kurulması doğru değildir.” gerekçesi ile bozulması üzerine, bozmaya uyularak yapılan yargılama neticesinde (2014/402 E sayılı dosyada) dava dosyasının 2013/394 E sayılı dava dosyası ile birleştirilmesine karar verilmiş, mahkemece asıl ve birleştirilen davalarda yapılan temlik işlemlerinin muvazaalı olduğu gerekçesi ile asıl ve birleştirilen davaların kabulüne karar verilmiştir.
Karar, davalı vekili tarafından süresinde olarak temyiz edilmiş olmakla Tetkik Hâkimi ...’ın raporu okundu, düşüncesi alındı. Dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü.
-KARAR-
Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir.
Mahkemece, asıl ve birleştirilen davaların kabulüne karar verilmiştir.
Dosya içeriğine, toplanan delillere, hükmün dayandığı yasal ve hukuksal gerekçeye ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmadığına göre yazılı şekilde karar verilmesi doğrudur. Davalı vekilinin işin esasına yönelik temyiz itirazları yerinde görülmediğinden reddine.

Ancak, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 304.maddesinin 1.bendinde açıkça, “hükümdeki yazı ve hesap hataları ile diğer benzeri açık hatalar, mahkemece resen veya taraflardan birinin talebi üzerine düzeltilebilir.Hüküm tebliğ edilmişse, hakim tarafları dinlemeden hatayı düzeltemez.Davet üzerine taraflar gelmezse, dosya üzerinde inceleme yapılarak karar verilebilir.” hükmü yer almaktadır.
Somut olayda her ne kadar mahkemece tashih kararı verilmiş ise de , düzeltilen hususlar yukarıda bahsedilen 304.maddede düzenlenen hususlardan değildir. Bu nedenle hükümdeki harç ve vekalet ücretinin tashih yolu ile değiştirilmesi mümkün değildir.
Öte yandan, 6100 sayılı Hukuk muhakemeleri Kanunu 305/2. maddesinde ise, “ Hüküm fıkrasında taraflara tanınan haklar ve yüklenen borçlar tavzih yolu ile sınırlandırılamaz, genişletilemez ve değiştirilemez” hükmüne yer verilmiştir.
Bu durumda, mahkemece verilen tashih kararının doğru olduğu söylenemez.
Hal böyle olunca, verilen tashih şerhinin ortadan kaldırılmasına,
Ancak, bilindiği üzere, harç kamu düzeni ile ilgili olup temyiz edenin sıfatına bakılmaksızın re’sen gözetilmesi gereken hususlardandır.
Muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil davalarında dava değerinin, çekişme konusu taşınmazların tümünün değeri üzerinden davayı açan mirasçıların paylarına isabet eden değer olduğu kuşkusuzdur. Davacıların paylarına isabet eden değer üzerinden harcın (ve vekalet ücretinin) eksik alınması doğru değildir. Ancak davacılar tarafından karar temyiz edilmediğinden, asıl ve birleşen davalarda hükmedilen vekalet ücreti açısından hüküm artık kesinleşmiştir.
Ancak harç hususunun resen gözetileceği hususu göz önüne alındığında, somut olayda dava konusu taşınmazların keşfen belirlenen değerleri toplamının 891.031.89 TL olduğu, asıl davada davacıların payına isabet eden değerin 127.290.27 TL, birleşen 2014/95 E sayılı dosyada davacıların payına isabet eden değerin 254.580.54 TL olduğu, yine diğer birleşen 2014/402 E sayılı dosyada ise 127.290.27 TL olduğu, bu durumda asıl ve birleşen 2014/402 E sayılı dosyalarda alınması gerekli harç miktarlarının 8.695.19 TL, birleşen 2014/95 E sayılı dosyada ise alınması gerekli harç miktarının 17.390.39 TL olmasına rağmen hükümle eksik harç miktarına hükmedilmesi doğru değil ise de bu husus yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, hükmün 4,5,6.bentlerinin hükümden çıkarılarak yerlerine sırasıyla “ ana dosya yönünden alınması gerekli 8.695.19 TL harçtan peşin yatan 2.168.85 TL harçtan mahsubu ile bakiye 6.526.34 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına”, “ birleşen ...... 1.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2014/95 E sayılı dosyası yönünden alınması gerekli 17.390.39 TL harçtan peşin yatan 341.55 TL harçtan mahsubu ile bakiye 17.048.84 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına” , “ birleşen ...... 2.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2014/402 E sayılı dosyası yönünden alınması gerekli 8.695.19 TL harçtan peşin yatan 445,50 TL harcın mahsubu ile bakiye 8.249.69 TL harcın davalıdan tahsili ile hazinye irat kaydına” cümlelerinin yazılmasına, 6100 sayılı HMK'nin geçici 3. maddesi yollamasıyla 1086 sayılı HUMK'nun 438/7. maddesi uyarınca hükmün bu şekliyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 19.09.2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.