1. Hukuk Dairesi 2016/13698 E. , 2020/306 K.

[İctihat]

1. Hukuk Dairesi 2016/13698 E. , 2020/306 K.

'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU KAYDINDAKİ ŞERHİN TERKİNİ-TAPU İPTALİ VE TESCİL

Taraflar arasında görülen asıl dava tapu kaydındaki şerhin terkini, karşı dava tapu iptali ve tescil davası olup, yerel mahkemece asıl davanın kabulüne, karşı davanın ise reddine ilişkin olarak verilen karar davalı (karşı davacı) vekili tarafından yasal süre içerisinde duruşma istekli temyiz edilmiş olmakla, duruşma günü olarak saptanan 21.01.2020 Salı günü için yapılan tebligat üzerine temyiz eden davalı (karşı davacı) vekili Avukat gelmedi, temyiz edilen davacı (karşı davalı) ... ve vekili Avukat ... geldi, duruşmaya başlandı, süresinde verildiği ve kayıt olunduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra gelen vekilin sözlü açıklamaları dinlendi, duruşmanın bittiği bildirildi, iş karara bırakıldı. Bilahare Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor okundu, düşüncesi alındı. Dosya incelenerek gereği görüşülüp düşünüldü:
-KARAR-
Asıl dava, tapu kaydındaki şerhin terkini karşı dava ise, yolsuz tescil hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir.
Davacı-karşı davalı, maliki olduğu ... ada ... parsel sayılı taşınmazı imar affından yararlanmak ve tespit edilen bedelini yatırmak suretiyle ... Belediyesinden tahsisen aldığını, bilahare tahsis işleminin dayanağı olduğu iddia edilen Belediye Encümen kararının sahteliğinden bahisle taşınmaz üzerine ‘’ tahsis yolu ile yapılan tescil işleminin sahte encümen kararı ile yapıldığına dair belirtme ‘’ şeklinde şerh konulduğunu, taşınmazı iyiniyetli edindiğini ileri sürerek, şerhin terkin edilmesini istemiş, karşı davaya yönelik davanın reddini savunmuştur.
Davalı-karşı davacı, asıl davaya yönelik ...’ın çekişmeli taşınmazı sahte encümen kararına dayalı olarak tahsisen kazandığını, şerhin bu nedenle işlendiğini bildirip, davanın reddine savunmuş, karşı dava ile çekişmeli taşınmazın tahsisine ilişkin encümen kararının sahte olduğunu, sahtecilik nedeniyle yapılan ceza kovuşturmasının da devam ettiğini, tescilin yolsuz olduğunu ileri sürerek, tapu kaydının iptali ile belediye adına tescilini istemiştir.
Mahkemece, ...’ın imar affından yararlanmak ve tespit edilen bedeli bankaya yatırmak suretiyle çekişmeli taşınmazı edindiği, iktisabının korunması gerektiği gerekçesiyle asıl davanın kabulü ile şerhin terkinine, karşı davanın ise reddine karar verilmiştir.
Dosya içeriği ve toplanan delillerden dava konusu ... ada ... parsel sayılı taşınmaz davalı-karşı davacı ... Belediyesine bağlanmadan önce, ... Belediyesi adına kayıtlı iken 20.11.2003 tarihli belediye encümen kararı ile davacı-karşı davalı ... adına 17.11.2004 tarih ve 12598 yevmiye no’lu işlemle tahsisen tescil edildiği, Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü başmüfettişliğince yapılan inceleme neticesinde taşınmazın tescile ilişkin belgelerinde hukuki yoksunluğun bulunduğunun tespit edildiği ve tapu kaydının beyanlar hanesine ... tarih ve ... yevmiye no’lu işlemle “tahsis yolu ile yapılan tescil işleminin sahte encümen kararı ile yapıldığına dair belirtme ” şerhinin konulduğu, ilgililer hakkında güveni kötüye kullanma ve evrakta sahtecilik suçundan ... ... 5. Ağır Ceza Mahkemesi’nin 2009/148 Esas sayılı dosyası üzerinden kamu davasının açıldığı ve anılan ceza davasının derdest olduğu anlaşılmaktadır.
Hemen belirtilmelidir ki 1580 Sayılı Belediye Kanunun 70 ve 83. maddelerine yorum getiren gerek adli, gerekse idari yargı kararlarında, belediye taşınmazlarının satışına karar verme yetkisinin belediye meclislerine ait olduğu ilkesi benimsenmiş ve yargısal uygulama istikrar kazanmış iken, bu defa 28.12.2004 tarihinde yürürlüğe giren 5272 Sayılı Yasa ile 1580 Sayılı Belediye Kanunu iptal edilmiş ve 5272 Sayılı Yasanın 18/e ve 34/g maddesi hükmü ile belediyeye ait taşınmazların satışı yine belediye meclisinin kararına bağlı kılınmış, meclisin kararı doğrultusunda belediye encümeninin tasarrufa yetkili olduğu benimsenmiştir. Aynı ilkeler sonradan yürürlüğe giren 5393 Sayılı Yasanın 18/e ve 34/g maddeleri ile korunmuştur. Ne var ki, bu konuda alınacak meclis kararlarının hangi unsurları kapsaması gerektiği hususu önem taşımaktadır.
Gerçekten, belediye meclislerinin 'belediyenin taşınmazlarının satışına' ya da 'belediye başkanınca veya belediye encümenince uygun görülen taşınmazların satışına' şeklindeki genel nitelikte olan ve yetki devri anlamına gelen kararları, hukuki sonuç doğuramaz ve geçerli kabul edilemez. Öyle ise, belediye meclis kararlarına, satılacak taşınmazların ada ve parsel numaraları, mevkii ve yüzölçümleri rayice uygun tahmini bedelleri yazılmalıdır.
Somut olayda, dava konusu taşınmazın satışına dair belediye meclisi kararı bulunmamakta olup, temlik encümen kararına istinaden yapılmıştır. Yukarıda özetlenen ilkeler gözetildiğinde, somut olaydaki temliki işleme hukuki değer izafe edilemeyeceği gözetilmeden ve sahte olduğu belirtilen encümen kararları nedeniyle açılmış bulunan ceza dava dosyasının sonucu beklenilmeden, asıl davanın kabulüne, karşı davanın ise reddine karar verilmesi hatalıdır.
Hal böyle olunca, çekişme konusu taşınmazın sahteliği ileri sürülen belediye encümen kararı ile devrinin söz konusu olamayacağı, taşınmazın encümen kararı ile değil belediye meclis kararı ile devredileceğinin gözetilmesi, ilgililer hakkında açılan ceza dava dosyasının da sonucunun beklenerek, yukarıdaki ilkeler doğrultusunda araştırma ve değerlendirme yapılması ve hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirmelerle yazılı olduğu şekilde karar verilmiş olması doğru değildir.
Davalı-Karşı Davacı vekilinin yerinde bulunan temyiz itirazlarının kabulü ile, hükmün (6100 sayılı Yasanın geçici 3.maddesi yollaması ile) 1086 sayılı HUMK'un 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, bozma nedenine göre asıl dava yönünden inceleme yapılmasına şimdilik yer olmadığına, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 21.01.2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.