7. Hukuk Dairesi 2015/35232 E. , 2016/13210 K

[İctihat]

7. Hukuk Dairesi 2015/35232 E. , 2016/13210 K.

'İçtihat Metni'
Mahkemesi :Asliye Hukuk Mahkemesi
(İş Mahkemesi Sıfatıyla)
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün, Yargıtay'ca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dosya incelendi, gereği görüşüldü:


Davacı şirket vekili, davalı ...-...nın müracaatı üzerine diğer davalı Bakanlıkça davalı Sendika'nın davacı şirkete ait işyerinde çalışan 4 (dört) işçiden 4(dört)'ünü üye kaydettiği ve yasanın aradığı çoğunluğu sağladığı gerekçesi ile Sendika lehine 23.07.2015 tarih ve 72693546/103-E/15936 sayılı olumlu yetki tespitinde bulunduğunu, 6 iş günlük süre içinde eldeki davanın açıldığını, yetki tespitinin hatalı olduğunu, zira davacı şirketin Türkiye'nin bir çok yerinde aynı alanda bir çok işyeri bulunduğunu, buralarda çalışan sayısının 318 olduğunu, sendikanın çoğunluğu bu hali ile sağlamasının mümkün olmadığını, işletme kapsamındaki işyerlerinin bir bütün olarak dikkate alınması gerektiğinin yasa hükmü olduğunu, ayrıca işyerinin girdiği iş kolunun Bakanlıkça araştırılmadığını, davacı Sendika tarafından sendika üyelik fişlerinin davacı şirkete verilmediğini, ayrıca davalı Sendika'nın 27.04.2015 tarihli başvurusu üzerine ... işyerine ilişkin 01.07.2015 tarihli yetki tespiti kararı ve aynı şekilde 18.06.2015 tarihli başvuru üzerine 13.07.2015 tarihli yetki tespiti kararları bulunduğunu, davalı Bakanlığın mükerrer olacak şekilde yetki tespitleri yaptığını, 27.04.2015 tarihli başvuru üzerine verilen 01.07.2015 tarihli yetki tespitine karşı mahkemenin 2015/469 Esas sayılı keza 18.06.2015 tarihli başvuru üzerine verilen yetki tespitine karşı da mahkemenin 2015/269 Esas sayılı davalarının bulunduğunu, görüldüğü üzere davalı Sendika'nın başvurusu üzerine yapılan iki adet olumlu yetki tespiti ve bunlara karşı açılan iki adet iptal davası olduğu halde tekrar yetki tespiti yapıldığını, bu yetki tespitinin bu nedenle de iptali gerektiğini iddia ederek davalı Bakanlığın 23.07.2015 tarih ve 72693546/103-E/15936 sayılı olumlu yetki tespitinin iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
Dosya üzerinden karar verildiğinden davalıların davaya cevap verme imkanları olmamıştır.
Mahkemece, tensiple davanın İş Mahkemelerinin görev alanına girmediği, İdare Mahkemesinde görülmesi gereken iptal davası niteliğinde olduğu gerekçesi ile 6100 sayılı HMK'nun 114/1-b maddesi uyarınca “yargı yolunun caiz olması” dava şartı yokluğundan davanın usulden reddine karar verilmiştir.
Dava olumlu yetki tespitine itiraz davası olup mahkemenin görevli olup, olmadığı ihtilaflıdır.
6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu'nun 41.maddesine göre,” (1) Kurulu bulunduğu işkolunda çalışan işçilerin en az yüzde birinin üyesi bulunması şartıyla işçi sendikası, toplu iş sözleşmesinin kapsamına girecek işyerinde başvuru tarihinde çalışan işçilerin yarıdan fazlasının, işletmede ise yüzde kırkının kendi üyesi bulunması hâlinde bu işyeri veya işletme için toplu iş sözleşmesi yapmaya yetkilidir. (2) İşletme toplu iş sözleşmeleri için işyerleri bir bütün olarak dikkate alınır ve yüzde kırk çoğunluk buna göre hesaplanır.(3) İşletmede birden çok sendikanın yüzde kırk veya fazla üyesinin olması durumunda başvuru tarihinde en çok üyeye sahip sendika toplu iş sözleşmesi yapmaya yetkilidir. (4) Bir işveren sendikası, üyesi işverenlere ait işyeri veya işyerleri, sendika üyesi olmayan bir işveren ise kendi işyeri veya işyerleri için toplu iş sözleşmesi yapmaya yetkilidir. (5) Bir işkolunda çalışan işçilerin yüzde birinin tespitinde Bakanlıkça her yıl ocak ve temmuz aylarında yayımlanan istatistikler esas alınır. Bu istatistiklerde her bir işkolundaki toplam işçi sayısı ile işkollarındaki sendikaların üye sayıları yer alır. Yayımlanan istatistik, toplu iş sözleşmesi ve diğer işlemler için yeni istatistik yayımlanıncaya kadar geçerlidir. Yetki belgesi almak üzere başvuran veya yetki belgesi alan işçi sendikasının yetkisini daha sonra yayımlanacak istatistikler etkilemez. (6) Yayımından itibaren on beş gün içinde itiraz edilmeyen istatistik kesinleşir. İstatistiğin gerçeğe uymadığı gerekçesiyle bu süre içinde İş Mahkemesine başvurulabilir. Mahkeme bu itirazı on beş gün içinde sonuçlandırır.
Mahkemece verilen karar, ilgililerce veya Bakanlıkça temyiz edilebilir. Yargıtay temyiz talebini on beş gün içinde kesin olarak karara bağlar. (7) Bakanlık, yetkili sendikanın belirlenmesinde ve istatistiklerin düzenlenmesinde kendisine gönderilen üyelik ve üyelikten çekilme bildirimleri ile Sosyal Güvenlik Kurumuna yapılan işçi bildirimlerini esas alır.
Aynı Yasa'nın 42.maddesinde, “(1) Toplu iş sözleşmesi yapmak isteyen işçi sendikası Bakanlığa başvurarak yetkili olduğunun tespitini ister. İşveren sendikası veya sendika üyesi olmayan işveren de Bakanlığa başvurarak yetkili işçi sendikasının tespitini isteyebilir. (2) Bakanlık, kayıtlarına göre başvuru tarihi itibarıyla bir işçi sendikasının yetkili olduğunu tespit ettiğinde, başvuruyu, işyeri veya işletmedeki işçi ve üye sayısını, o işkolunda kurulu işçi sendikaları ile taraf olacak işveren sendikası veya sendika üyesi olmayan işverene altı iş günü içinde bildirir. (3) İşçi sendikasının yetki şartlarına sahip olmadığının ya da işyerinde yetki şartlarına sahip bir işçi sendikasının bulunmadığının tespiti hâlinde, bu bilgiler sadece başvuruyu yapan tarafa bildirilir. (4) Sigortalılığın başlangıcı ile sona ermesine ilişkin bildirimlerden yasal süresi içinde ... yapılmayanlar, yetkili işçi sendikasının tespitinde dikkate alınmaz.(5) Yetki tespiti ile ilgili usul ve esaslar Bakanlıkça çıkarılacak bir yönetmelikle düzenlenir.” hükümleri Yetki İtirazı başlıklı 43.maddesinde ise, “(1) Kendilerine 42 nci madde uyarınca gönderilen tespit yazısını alan işçi veya işveren sendikaları veya sendika üyesi olmayan işveren taraflardan birinin veya her ikisinin yetki şartlarına sahip olmadığı veya kendisinin bu şartları taşıdığı yolundaki itirazını, nedenlerini de göstererek yazının kendilerine tebliğ edildiği tarihten itibaren altı iş günü içinde mahkemeye yapabilir. (2) İtiraz dilekçesi görevli makama kayıt ettirildikten sonra mahkemeye verilir. Kurulu bulunduğu işkolunda çalışan işçilerin yüzde birinden daha az üyesi bulunan işçi sendikası, yetki itirazında bulunamaz. (3) İtiraz dilekçesinde veya ekinde somut delillerin yer almaması hâlinde itiraz incelenmeksizin reddedilir. İşçi ve üye sayılarının tespitinde maddi hata ve süreye ilişkin itirazları mahkeme altı iş günü içinde duruşma yapmaksızın kesin olarak karara bağlar. Bunların dışındaki itirazlar için mahkeme, duruşma yaparak karar verir ve karar temyiz edildiği takdirde Yargıtay tarafından on beş gün içinde kesin olarak karara bağlanır. (4) 42 nci maddenin üçüncü fıkrası uyarınca kendisine yetki şartlarına sahip olmadığı bildirilen işçi sendikası, altı iş günü içinde yetkili olup olmadığının tespiti için dava açabilir. Mahkeme açılan davayı o işkolunda çalışan işçilerin en az yüzde birini üye kaydeden işçi sendikaları ile işveren sendikası veya sendika üyesi olmayan işverene de bildirir. Mahkeme davayı iki ay içinde sonuçlandırır. (5) İtiraz, karar kesinleşinceye kadar yetki işlemlerini durdurur.” hükümleri yeralmaktadır.
Öte yandan 6356 sayılı Yasa'nın 79.maddesinde, “Bu Kanunun uygulanmasından doğan uyuşmazlıklar iş davalarına bakmakla görevli ve yetkili mahkemelerde görülür. Ancak yedinci ila on birinci bölümlerin uygulanmasından doğan uyuşmazlıklar için, görevli makamın bulunduğu yer mahkemesi yetkilidir.' düzenlemesi bulunmaktadır.
Yukarıda yazılı yasal düzenlemeler çerçevesinde somut olayın değerlendirilmesine gelince
Davalı ... 23.07.2015 tarih ve 72693546/103-E/15936 sayılı kararı ile, ...'ne ait (...) ...nezdindeki ... ... sicil numaralı işyerinde çalışan 4 (dört) işçiden 4 (dört) tanesinin davalı ...-Büro İş Sendikası'na üye olması nedeni ile davalı Sendika'nın işyeri düzeyinde TİS yapmak için yasanın aradığı çoğunluğu sağladığı gerekçesi ile davalı Sendika lehine olumlu yetki tespiti yapmıştır. Davacı şirket vekili ise, bu karara karşı Giresun 1. Asliye Hukuk Mahkemesi'nde İş Mahkemesi sıfatı ile eldeki davayı açmıştır. Görüldüğü üzere uyuşmazlık, 6356 sayılı Yasa'nın 43 üncü maddesine istinaden açılan olumlu yetki tespitine itiraz davası olup aynı Yasa'nın 79 uncu maddesine göre görevli mahkeme “İş Mahkemesi”dir. Hal böyle iken, mahkemece yanılgılı değerlendirme ile “İdari Yargının” görevli olduğundan bahisle davanın usulden reddine karar verilmesi hatalıdır.
O halde davacı şirket vekilinin bu yönü amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve karar bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı nedenle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacı şirkete iadesine, 14.06.2016 gününde oybirliğiyle KESİN olarak karar verildi.