7. Hukuk Dairesi 2016/13144 E. , 2016/12818 K

[İctihat]

7. Hukuk Dairesi 2016/13144 E. , 2016/12818 K.

'İçtihat Metni'
Mahkemesi :İş Mahkemesi
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün, Yargıtayca incelenmesi taraf vekillerince istenilmekle, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dosya incelendi, gereği görüşüldü:


1-Dosyadaki yazılara, hükmün Dairemizce de benimsenmiş bulunan yasal ve hukuksal gerekçeleriyle dayandığı maddi delillere ve özellikle bu delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre davalının tüm, davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddine,
2-Davacı, iş akdinin davalı tarafından haksız şekilde feshedildiğini ve işçilik alacaklarının ödenmediğini belirterek kıdem ve ihbar tazminatı ile bazı işçilik alacaklarının tahsilini talep etmiştir.
Davalı, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulüne verilmiştir.
Davacı işçinin fazla çalışma ücretinin doğru şekilde hesaplanıp hesaplanmadığı konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmaktadır.
Fazla çalışma yaptığını iddia eden işçi bu iddiasını ispatla yükümlüdür. Ücret bordrolarına ilişkin kurallar burada da geçerlidir. İşçinin imzasını taşıyan bordro sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliğindedir. Bir başka anlatımla bordronun sahteliği ileri sürülüp kanıtlanmadıkça, imzalı bordroda görünen fazla çalışma alacağının ödendiği varsayılır.
Fazla çalışmanın ispatı konusunda işyeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, işyeri iç yazışmaları delil niteliğindedir. Ancak, fazla çalışmanın yazılı belgelerle kanıtlanamaması durumunda tarafların, tanık beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada göz önüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla çalışma olup olmadığı araştırılmalıdır.
İmzalı ücret bordrolarında fazla çalışma ücreti ödendiği anlaşılıyorsa, işçi tarafından gerçekte daha fazla çalışma yaptığının ileri sürülmesi mümkün değildir. Ancak, işçinin fazla çalışma alacağının daha fazla olduğu yönündeki ihtirazi kaydının bulunması halinde, bordroda görünenden daha fazla çalışmanın ispatı her türlü delille yapılabilir. Bordroların imzalı ve ihtirazi kayıtsız olması durumunda, işçinin bordroda belirtilenden daha fazla çalışmayı yazılı belge ile kanıtlaması gerekir. İşçiye bordro imzalatılmadığı halde, fazla çalışma ücreti tahakkuklarını da içeren her ay değişik miktarlarda ücret ödemelerinin banka kanalıyla yapılması durumunda, ihtirazi kayıt ileri sürülmemiş olması, ödenenin üzerinde fazla çalışma yapıldığının yazılı delille ispatlanması gerektiği sonucunu doğurmaktadır.
İş sözleşmelerinde fazla çalışma ücretinin aylık ücrete dahil olduğu yönünde kurallara sınırlı olarak değer verilmelidir. Dairemiz, 270 saatle sınırlı olarak söz konusu hükümlerin geçerli olduğunu kabul etmektedir.
Somut olayda davacının fazla mesai ücreti hesaplanırken tanık beyanlarına göre işyerinde üçlü vardiya sistemi bulunduğu, normalde bu sistemde fazla mesai yapılmadığı, fakat yine tanık beyanlarına göre bazı vardiya değişimlerinde işçilerin daha geç saatlerde çıkabildiği belirtilerek davacının haftalık 4 saat fazla mesai yaptığı kabul edilmiş, ayrıca davacı ile davalı işveren arasında imzalanan iş sözleşmesinin 4. maddesinde fazla çalışma ücretlerinin maaşa dahil olduğu hükmü bulunduğundan davacının yıllık 270 saati aşan fazla çalışması bulunmadığı belirtilerek fazla mesai ücretinin reddine karar verilmiştir.
Öncelikle davalı işyerinde üçlü vardiya sistemi uygulanıp uygulanmadığı hususu aydınlatılmalıdır. Dosyada altı tane davacı tanığı dinlenmiş, bunlardan dört tanesi işyerinde üçlü vardiya sistemi uygulanmadığını bildirmiştir. Diğer iki davacı tanığı ve bazı davalı tanık beyanları incelendiğinde ise her ne kadar diğer bölümlerde tam olarak uygulansa da üçlü vardiya sisteminin mutfak bölümünde çalışan işçiler yönünden tam olarak işletilmediğinin, mutfak personelinin girişi çıkış saatlerinin klasik üçlü vardiya sisteminde yer alan saatlarden farklı olduğunun ve haftada bir kaç gün fazla mesai yapıldığının belirtildiği görülmektedir. Diğer yandan dosyaya sunulan bazı imza föylerinde giriş çıkış saatlerinin davacı iddialarına uygun olduğu görülmektedir. Ayrıca çelişkili dosyada tanık beyanları dışında işyerinde üçlü vardiya sistemi uygulandığına dair işyeri kayıtları veya başka her hangi bir kanıt da bulunmamaktadır. Hatta mahkemece davacı işçilere ait işyeri giriş çıkış kayıtlarının gösterildiği imza föyleri davalı işverenden talep edilmesine rağmen bu kayıtlar dosyaya sunulmamıştır. Tüm bu nedenlerden dolayı davacıların çalıştığı mutfak bölümünde üçlü vardiya sistemi uygulanmadığı kabul edilmeli ve gerekirse tanıklar yeniden dinlenerek davacının hangi saatler arasında çalıştığı belirlenerek çıkacak sonuca göre hüküm kurulmalıdır.
Diğer bir husus ise davacının fazla mesai ücretinin aylık ücrete dahil olup olmadığıdır. Dosyada bulunan taraflar arasında imzalanmış olan iş sözleşmesinin 4. maddesinde fazla çalışma ücretlerinin maaşa dahil olduğu kabul edilmiş ve sözleşme tarihi olarak da işe başlangıç tarihi yazılmıştır. Bilirkişi tarafından bu hüküm dikkate alınarak davacının yıllık 270 saati aşan fazla çalışması bulunmadığından bahisle fazla mesai ücreti hesaplanmamıştır. Oysa davalı tanıklarından Murat ve Gamze'nin beyanlarına göre bu iş sözleşmesinin işçilere sözleşme kurulurken değil, devam ederken Şubat 2014 tarihinde imzalatıldığı anlaşılmaktadır. O halde yapılacak iş, yukarıda belirtilen sözleşme hükmüne Şubat 2014 tarihinden itibaren değer verilmeli, bu tarihten itibaren yıllık 270 saatlik fazla çalışma, ilk hakedişten 270 saate ulaşıncaya kadarki dönem hesaplamalarda dışlanmalıdır. Mahkemece bu hususların gözetilmemesi hatalıdır.
O halde davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve karar bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı nedenle BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının davacıya iadesine, aşağıda yazılı temyiz harcının davalıya yükletilmesine, 08.06.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.