7. Hukuk Dairesi 2016/16693 E. , 2016/11679 K

[İctihat]

7. Hukuk Dairesi 2016/16693 E. , 2016/11679 K.

'İçtihat Metni'


Mahkemesi :İş Mahkemesi

Dava Türü : İşe iade

YARGITAY İLAMI

Davacı vekili, Dairemizin 28.09.2015 gün ve 2015/33062 E., 2015/16941 K. sayılı mahkeme kararının içeriği ve dayanağı doğru olmasına rağmen sonuç kısmının hatalı olması sebebiyle düzeltilmesi gerektiğini ileri sürerek, maddi hatanın giderilmesi isteğinde bulunmuştur.
Dairemiz kararında maddi hata yapıldığına dair dilekçede özetle dava dilekçesinde sendika üyesi davacının yasal süresi içerisinde başvurusu ve davalı işverenin işe başlatma veya başlatmaması şartına bağlı olmaksızın davalı tarafından ödemesi gereken tazminat miktarının davacının iş akdi sendikal nedenle feshedildiğinden davacının 1 yıllık ücretinden az olmayacak şekilde belirlenmesi talep edilmesine rağmen verilen kararın kanunun amir hükümlerine açık olarak aykırı olduğu ve hataen verildiğini, verilen kararın içeriği ve dayanağı doğru olmasına rağmen sonuç kısmının hatalı olması sebebi ile tavzihen düzeltilmesini talep etme zorunluluğu doğduğunu ve dolayısıyla 6356 sayılı Yasanın 25/5.fıkrası uyarınca davalı işverenin işe başlatması veya başlatmaması şartına bağlı olmaksızın ödenmesi gereken tazminat miktarının davacının iş akdinin fesih nedeni dikkate alınarak 1 yıllık brüt ücreti tutarında belirlenmesi gerekirken Dairece şarta bağlı olarak hüküm altına alınmasının maddi yanılgıya dayandığı belirtilmiştir.
Somut olayda Dairemizce maddi hataya konu karar ile, davalının temyiz nedenleri yerinde görülmemiş olup davacının iş aktinin feshinin geçersizliğine karar verilmesi isabetli ise de sendika cevabi yazısı, 7 sendikalı işçinin işten çıkarılması ve tüm dosya içereği dikkate alındığında fesihten kısa bir süre önce sendikaya üye olan davacı ve arkadaşlarının iş akitlerinin fesih sebebinin sendikal nedene dayandığı, davalı tarafın davacıların henüz sendika üyeliği kendisine bildirilmemesine rağmen tespit ettiği işçileri işten çıkarttığı anlaşıldığından bahisle işe başlatmama tazminatının davacının talebi ve fesih nedeni dikkate alınarak davacının 1 yıllık brüt ücreti tutarında belirlenmesi dosya içeriğine uygun düşeceği” belirtilmiştir.
Ancak, 6356 sayılı Yasanın 25/5 fıkrasında, “ ..iş sözleşmesinin sendikal nedenle feshedildiğinin tesit edilmesi halinde, 4857 sayılı Kanunun 21 inci maddesine göre işçinin başvurusu, işverenin işe başlatması veya başlatmaması şartına bağlı olmaksızın sendikal tazminata karar verilir....” düzenlemesine karşın, fesih, dava ve karar tarihi dikkate alındığında yürürlükte olan ilgili düzenlemeye aykırı şekilde hükümde şarta bağlı şekilde işe başlatmama tazminatına karar verildiği anlaşılmıştır.
Yukarıda açıklanan nedenlerle davacının maddi hatanın düzeltilmesi talebinin kabulüyle Dairemizin 28.09.2015 gün ve 2015/33062 E., 2015/16941 K. sayılı kararı ile mahkeme kararının bozularak ortadan kaldırılmasına ilişkin kararı ORTADAN KALDIRILMALI, tarafların 10.07.2015 tarihli karara yönelik temyiz itirazlarının yeniden incelenmelidir.
Taraflar arasında görülen dava sonucu verilen hükmün Yargıtayca incelenmesi taraf vekillerince istenilmekle, dosya incelendi gereği düşünüldü:
Davalı işyerinde puntolama işinde çalışırken iş sözleşmesinin geçerli neden olmadan sendika üyeliği nedeniyle feshedildiğini belirten davacı işçi, feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili, müvekkil şirketin son dönemde ciddi anlamda hissedilmeye başlanan ekonomideki belirsizlik ve piyasalardaki durgunluk ile özellikle dolar kurundaki artış ve şirketin ürettiği ürünlerin ihraç noktası olan ...'ya yapılan ihracatın durma noktasına gelmesi nedeniyle ekonomik yönden sıkıntıya girmeye başlaması sonucu gerekli tasarruf tedbirlerinin alındığını, son çare olarak işçi çıkartma yoluna gidildiğini, müvekkilinin işçi çıkartma yönündeki önceliği işyerinde verimsiz ve performansı düşük, çalışmasında diğer çalışanlara kötü örnek olan çalışanlara verdiğini, davacının iş akdi fesih nedeninin de performans düşüklüğü-verimsiz çalışması olduğunu, davalının bu dava ile davacının sendika üyeliğini öğrendiğini, davacının iddialarının yerinde olmadığını belirterek davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, davacının iş akdinin geçerli neden olmadan feshedildiği ancak sendikal sebebin davacı tarafça ispatlanamadığı belirtilerek davanın kabulüne karar verilmiştir.
Davacı, fesihten kısa bir süre önce sendikaya üye olduğunu, sendikanın yakın zaman içerisinde işyerinde sendikal örgütlenmeye başladığını, henüz yetki müracaatında bulunmamış olmasına rağmen işyeri yetkilileri tarafından örgütlenme sürecinin öğrenilmesi üzerine kendisi ile birlikte dört arkadaşının iş akitlerinin diğer üyelere de gözdağı vermek üzere sonlandırıldığını iddia etmiştir.
Davacı tanıkları, kendilerinin de davacı gibi sendikaya üye olmaları sebebi ile iş akitlerinin feshedildiğini, sendikalı olduklarını işverene haber vermediklerini ancak birilerinin kendilerini ispiyonladığını ve sendikaya üye olanların teker teker işten çıkarıldığını beyan etmişlerdir.
... Sendikası cevabi yazısında, 17/11/2014 tarihinde davalı işyerinde 20 sendikalı işçi çalıştığını, 17/11/2014 tarihinde iş akdi feshedilen sendika üyesi 2 işçinin bu sayıya dahil olmadığını, 17/11/2014 tarihi ve sonrasında davalı işyerinde çalışan sendika üyesi 7 işçinin iş akdinin davalı tarafından sonlandırıldığı ve 1 üyenin ise üyelikten çekildiği hususlarını bildirdiği görülmüştür. Sendika ayrıca, davacıların üyeliklerinin örgütlenme sürecinde olduğu için işverene bildirilmediğini belirtmiştir.
Dosya içeriğine göre davalı tarafın temyiz sebepleri yerinde olmayıp davacının iş akdinin feshinin geçersizliğine karar verilmesi isabetli ise de, sendika cevabi yazısı, 7 sendikalı işçinin işten çıkartılması ve tüm dosya içeriği dikkate alındığında, fesihten kısa bir süre önce sendikaya üye olan davacı ve arkadaşlarının iş akitlerinin fesih sebebinin sendikal nedene dayandığı, davalı tarafın davacıların henüz sendika üyeliği kendisine bildirilmemesine rağmen tespit edebildiği işçileri işten çıkarttığı anlaşılmaktadır.Bu itibarla, işe başlatmama tazminatının davacının talebi ve fesih nedeni dikkate alınarak 6356 sayılı Yasanın 25.maddesi kapsamında işe başlatılması ya da başlatılmaması şartına bağlı olmaksızın davacının 1 yıllık brüt ücreti tutarında belirlenmesi dosya içeriğine uygun düşecektir.
Kabule göre de
Davacının sendikal tazminat talebinin reddine rağmen işe başlatmama tazminatının hiç belirlenmemesi, sendikal tazminatın reddi nedeniyle davacı tarafın yargılama gideri ve avukatlık ücretinden sorumlu tutulması da hatalıdır.
4857 sayılı İş Yasasının 20/3 maddesi uyarınca Dairemizce aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçe ile
1-Dairemizin 28.09.2015 tarih ve 2015/33062 E., 2015/16941 sayılı kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2-Mahkemenin 10.07.2015 tarihli kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
3-Feshin GEÇERSİZLİĞİNE ve davacının İŞE İADESİNE,
4- Davacının iş sözleşmesinin sendikal nedenle feshedildiğinin anlaşılmasına göre davacının işe başlatılması ya da başlatılmaması şartına bağlı olmaksızın 6356 sayılı Yasanın 25/5.fıkrası uyarınca ödenmesi gereken tazminat miktarının, davacının kıdemi, fesih nedeni dikkate alınarak takdiren davacının 1 yıllık brüt ücreti tutarında BELİRLENMESİNE,
5-Davacının süresinde müracaatı halinde kararın kesinleşmesine kadar en çok 4 aylık ücret ve diğer haklarının davalıdan alınarak davacıya verilmesi gerektiğinin tespitine,
6-Alınması gerekli 29,20 TL karar ve ilam harcından davacı tarafça yatırılan 25,20 TL peşin harcın mahsubundan sonra kalan 4,00 TL harcın davalıdan alınarak Hazine'ye irat kaydına,
7-Davacı tarafından yatırılan 25,20 TL başvurma harcı, 25,20 TL peşin harç olmak üzere toplam 50,40 TL harç giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8-Davacı tarafça yargılama gideri olarak yapılan 157,55 TL nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, davalı tarafın yaptığı yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
9- Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. gereğince hesaplanan 1.800,00 TL avukatlık ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
10-Artan gider ve delil avansının ilgilisine iadesine,
11-Peşin alınan temyiz harcının isteği halinde davacıya iadesine, aşağıda yazılı temyiz harcının davalıya yükletilmesine, 30/05/2016 gününde oybirliği ile KESİN olarak karar verildi.