7. Hukuk Dairesi 2015/32889 E. , 2016/1438 K.

[İctihat]

7. Hukuk Dairesi 2015/32889 E. , 2016/1438 K.

'İçtihat Metni'
Mahkemesi :İş Mahkemesi
Dava Türü : Alacak

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün, Yargıtay'ca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dosya incelendi, gereği görüşüldü:
1- Dosyadaki yazılara, kararın bozmaya uygun olmasına, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddine.
2- Davacı, davalı üniversitenin hizmet alımı yaptığı şirketler aracılığıyla üniversite hastanelerinde otomasyon sekreteri olarak çalıştığını ve Bölge Çalışma Müdürlüğünün yaptığı muvazaa tespiti nedeniyle kendisine ödenmeyen yasal ilave tediye alacağının ödetilmesini istemiştir.
Davalı, davacının kurumun işçisi olmadığı için ilave tediye alacağına hak kazanmadığını savunarak, davanın reddini talep etmiştir.
Mahkemece, muvazaa tespitine dayanılarak davanın kabulüne karar verilmiştir. Karar davalı tarafca temyiz edilmiş ve Dairemizce 2014/15187 E. 2014/19070 K. sayılı kararı ile “....Somut olayda, davalının hizmet alım ihalesinin muvazaaya dayandığı yönündeki tespit nedeniyle taşeron işçisi olan davacının da ilave tediye alacağına hak kazandığı mahkemece kabul edilmiş ise de bu kabul hatalıdır. Davalı işverenin 2008-2010 yıllarını kapsayan hizmet alım sözleşmeleri hakkında kesinleşmiş bir muvazaa kararının varlığı tartışmasızdır. Ancak, dosyaya sunulan 2011 yılından itibaren yapılan hizmet alım sözleşmelerinin incelenmesinde, her hizmet için ayrı alım sözleşmelerinin yapıldığı ve sekreterlik ve büro hizmeti içinde yapılan sözleşmede alınan işçilerin sekreter olarak çalışacağına dair açık hükmün bulunduğu anlaşılmaktadır. Davacı da, otomasyon sekreteri olarak işe alınmıştır ve alındığı işin dışında başka bir işte görevlendirildiğini iddia etmemiştir. Bazı mahkeme kararlarında, otomasyon sekreterinin davalı hastanenin asıl işini yaptığı, bu nedenle aradaki hizmet alım ilişkisinin muvazaalı olduğu yönünde gerekçeler yazılmaktadır. Bu durum karşısında, otomasyon sekreterinin tam olarak hangi hizmeti gördüğü yapılan işin hizmet alım sözleşmesinde belirtilen sekreterlik işinden farklı olup olmadığı detaylıca araştırılmalıdır. Eğer davacının, sözleşme kapsamında işe alındığı sekreterlik işi dışında bir iş yaptığı anlaşılırsa, muvazaa hususu üzerinde durularak buna göre eğer hizmet alım sözleşmesindeki işi yapıyorsa, 2011 yılında işe alınmış olmasına göre, hizmet alım sözleşmesinde yapılmış bir muvazaa olmadığı, davacının ne iş için alınmışsa o işte çalıştırıldığı, usulüne uygun hizmet alım sözleşmesi doğrultusunda taşeron işçisi olarak çalıştığı, davalı kurumun işçisi sayılmasını gerektirecek bir muvazaanın bulunmadığı sabit olduğundan, buna göre bir karar verilmesi gerekirken mahkemece hatalı değerlendirme ile yazılı şekilde kabulüne karar verilmesi bozma nedenidir.” gerekçesi ile bozulmuştur.
Mahkeme bozma kararına uymuş, davacının davalı ... Rektörlüğüne bağlı olarak taşeron firma nezdinde hizmet akdine bağlı olarak çalıştığı, davacının kesinleşen muvazaa raporu sonrası yardımcı işler niteliğinde otomasyon sekreteri olarak işe alındığı ve fiilen de bu işlerde çalıştırıldığı, taraflar arasında davacının yaptığı iş yönünden uyuşmazlık bulunmadığı, dolayısı ile davacının ihale ve iş akdine uygun olarak çalıştırıldığı, bu itibarla davacı açısından muvazaadan söz edilemeyeceği anlaşıldığından davalı Üniversitenin işçisi sayılamayacağı ve 6772 sayılı yasadan kaynaklanan ilave tediye ücreti alacağına hak kazanmadığı gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir.
Mahkemece bozma sonrası verilen kararın bozma ilamına uygun olup olmadığı hususunda uyuşmazlık bulunmaktadır.
Öncelikle belirtmelidir ki 09.05.1960 gün ve 21/9 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararında da açıkça vurgulandığı üzere, bir mahkemenin Yargıtay Dairesince verilen bozma kararına uyması sonunda mahkeme yönünden o kararda gösterilen şekilde inceleme ve araştırma yaparak, yine bozma kararında açıklanan hukuki esaslar çerçevesinde hüküm kurmak yükümlülüğü doğar. Bu hukuki aşama “usulü kazanılmış hak” olarak adlandırılır. Bu hukuki kurum mahkemeye hükmüne uyduğu Yargıtay bozma kararındaki esaslar ve istenilenler kapsamında yargılama usulünün, davanın sürüncemede kalmaması ve en az maliyetle bir an önce bitirilmesi amacına yönelik “usûl ekonomisi ilkesi” çerçevesindeki hükümleri ışığında, uyulan bozma kararı gereğinin yerine tam olarak getirilmemesi gerekçesiyle ikinci kez “BOZULMASINA” sebebiyet vermeyecek şekilde özenle işlem yapmak ve hüküm kurmak zorunluluğunu getirir. Uzun yıllardan beri Yargıtay'ın kökleşmiş, sapma göstermeyen uygulamaları ve öğretide benimsenen usulü kazanılmış hak müessesesi, usul hukukunun dayandığı vazgeçilmez ana temellerinden biridir.
Somut olayda mahkemece uyma kararı verilen Dairemiz bozma ilamında davacının otomasyon sekreteri sıfatıyla tam olarak hangi hizmeti gördüğü yapılan işin hizmet alım sözleşmesinde belirtilen sekreterlik işinden farklı olup olmadığı husularının araştırılması eğer davacının, sözleşme kapsamında işe alındığı sekreterlik işi dışında bir iş yaptığı anlaşılırsa, muvazaa hususu üzerinde durularak buna göre karar verilmesi gerektiği belirtilmiş olmasına rağmen mahkemece bu hususta bir inceleme yapılmadan davanın reddine karar verilmiş olması hatalıdır. Yapılacak iş davalı üniversiteden davacının ne iş yaptığı ve görev tanımı sorulmalı buna göre davacının görev tanımına uygun olarak çalıştırılıp çalıştırılmadığı araştırılmalı, tüm deliller birlikte değerlendirilerek çıkacak sonuca göre davalı ve alt işverenleri arasında yapılan sözleşmelerin muvazaalı olup olmadığı hususunda karar verilmelidir.
Mahkemece bu husus gözetilmeksizin bozma ilamına da aykırı şekilde eksik inceleme ile karar verilmiş olması bozma nedenidir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı nedenlerle BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 27/01/2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.