7. Hukuk Dairesi 2015/28391 E. , 2016/1188 K.

[İctihat]

7. Hukuk Dairesi 2015/28391 E. , 2016/1188 K.

'İçtihat Metni'
Mahkemesi :İş Mahkemesi
Dava Türü : Alacak

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün, Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dosya incelendi, gereği görüşüldü:
1- Dosyadaki yazılara, hükmün Dairemizce de benimsenmiş bulunan yasal ve hukuksal gerekçeleriyle dayandığı maddi delillere ve özellikle bu delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, davalının aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddine,
2- Davacı vekili, müvekkilinin 29/11/2009-16/07/2010 tarihleri arasında davalı şirkete ait marketin manav bölümünde 09:00-21:00 saatleri arasında haftanın 6 günü çalıştırıldığını, davalının müvekkilinin çıkışını verdiğini, Temmuz 2010 tarihine ait 20 günlük çalışma ücretinin ödenmediğini, ihbar tazminatı, yaptığı fazla çalışma ücretleri, milli bayramlardaki ve resmi tatil günlerindeki çalışma ücretleri ile asgari geçim indirimi alacağının ödenmediğini beyanla işçilik alacaklarının tahsilini istemiştir.
Davalı vekili, açılan davanın haksız ve mesnetsiz olduğunu, 21/07/2010 tarihinden itibaren hiçbir bildirimde bulunmaksızın ve haber vermeksizin işe gelmeyerek iş akdinin feshine sebep olan tarafın davacı olduğunu belirterek, davacının tüm alacak taleplerinin reddine karar verilmesini talep etmiştir..
Mahkemece davacının işçilik alacaklarının bulunduğnun kabulüne dair verilen karar Dairemizce “ davalı vekilinin açıkca davacı tarafa tüm alacakları kapsayacak şekilde yemin teklif ettiği ancak mahkemece davacı asile yemin muhtırası tebliğ edilmeden davacı vekilinin 'yeminin hangi alacak yönünden teklif edildiği belli olmadığından teklifi kabul etmediği' yönündeki beyanı ile yetinilerek usulün HMK’nun 227. ve 228. maddelerine uygun işlemler tamamlanmadan yazılı şekilde davanın reddi yönünde karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı olması” gerekçesiyle bozulmuş ve mahkemece bozma kararına uyularak sonuca gidilmiştir.
Uyuşmazlık, yemin teklifinin usule uygun yapılıp yapılmadığı noktasında taraflar arasında uyuşmazlık söz konusudur.
Hukuk yargılamasında ispat araçlarından olan “Yemin” 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 225 ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir.
Yasanın 225'nci maddesine göre, yeminin konusunu, davanın çözümü bakımından önem taşıyan, çekişmeli olan ve kişinin kendisinden kaynaklanan vakıalar teşkil eder. Bir kimsenin bir hususu bilmesi onun kendisinden kaynaklanan vakıa sayılır.
Tarafların üzerinde serbestçe tasarruf edemeyeceği vakıalar, bir işlemin geçerliliği için, kanunen iki tarafın irade açıklamalarının yeterli görülmediği hâller ve yemin edecek kimsenin namus ve onurunu etkileyecek veya onu ceza soruşturması ya da kovuşturması ile karşı karşıya bırakacak konular yemin konusu olamaz (6100 sayılı Yasa Md. 226).
Uyuşmazlık konusu vakıanın ispatı için yeminden başka delili olduğunu beyan etmiş olan taraf da yemin teklif edebilir. Yemin teklif olunan kimse, yemini edaya hazır olduğunu bildirdikten sonra, diğer taraf teklifinden vazgeçerek başka bir delile dayanamaz ve yeni bir delil de gösteremez. Yemin teklif edilen kimse, duruşmada bizzat hazır bulunmadığı takdirde, kendisine yemin için bir davetiye çıkarılır. Yemin davetiyesine, yemine konu hususlar hakkında sorulacak sorular ile geçerli bir özrü olmaksızın yemin için tayin olunan gün ve saatte mahkemeye bizzat gelmediği veya gelip de yemini iade etmediği yahut yemini eda etmekten kaçındığı takdirde, yemin konusu vakıaları ikrar etmiş sayılacağı yazılır (6100 sayılı Yasa Md. 227-228).
Yemin için davet edilen kimse, tayin edilen gün ve saatte mahkemede geçerli bir özrü olmaksızın bizzat hazır bulunmaz yahut hazır bulunup da yemini iade etmez ya da yemini eda etmekten kaçınırsa yemin konusu vakıaları ikrar etmiş sayılır. Kendisine yemin iade olunan kimse, yemin etmekten kaçınırsa yemin konusu vakıa ispat edilememiş sayılır.
Yeminin konusunu oluşturan vakıa, her iki tarafın değil, yalnızca kendisine yemin teklif edilen tarafın şahsından kaynaklanıyorsa yemin iade edilemez.
Yemin edecek taraf gerçek kişi olup, yeminden evvel ölür veya fiil ehliyetini kaybederse yemin teklif edilmemiş sayılır. Yemin, bizzat tarafa teklif olunur ve tarafça eda yahut iade olunur. Taraflardan biri tüzel kişi yahut ergin olmayan veya kısıtlı bir kimse ise onlar adına yapılmış bir işleme ilişkin vakıanın ispatı için yemin, tüzel kişiyi temsile yetkili kişi veya organ yahut kanuni mümessil tarafından eda ya da iade olunabilir (6100 sayılı Yasa Md. 229 ilâ 232).
Yasanın 233 ncü maddesi uyarınca, yemin mahkeme huzurunda eda olunur. Hâkim, yeminin icrasından önce yemin edecek kimseye, hangi konuda yemin edeceğini açıklar, yeminin anlam ve önemini anlatır ve yalan yere yemin etmesi hâlinde cezalandırılacağı hususunda dikkatini çeker. Yemin edecek kimse, yemin konusunun yeterli açıklıkta olmadığını ileri sürerse hâkim, karşı tarafın görüşünü aldıktan sonra derhâl bu konuda kararını verir. Değinilen madde gereğince yemin, 'Size sorulan sorular hakkında, gerçeğe uygun cevap vereceğinize ve hiçbir şey saklamayacağınıza namusunuz, şerefiniz ve kutsal saydığınız bütün inanç ve değerler üzerine yemin eder misiniz?' şeklinde yöneltilir ve yemin teklif edilen kimse tarafından 'Bana sorulan sorular hakkında gerçeğe uygun cevap vereceğime ve hiçbir şey saklamayacağıma namusum, şerefim ve kutsal saydığım bütün inanç ve değerlerim üzerine yemin ediyorum.' denilmek suretiyle eda edilmiş sayılır.
Yasanın 234 ve devamı maddeleri gereğince, okuma ve yazma bilen sağır veya dilsizler, yemin hakkındaki beyanlarını yazıp imzalayarak yemin ederler. Okuma ve yazma bilmeyen sağır veya dilsizler, işaretlerinden anlayan bir bilirkişi aracılığıyla yemin ederler.
Yemin edecek kimse, mahkemeye gelemeyecek kadar hasta veya özürlü ise hâkim, bulunduğu yerde o kimseye yemin ettirir. Bu sırada isterlerse taraf vekilleri ve karşı taraf da hazır bulunabilir. Mahkemenin yargı çevresi dışında oturan kimse, yemin için davaya bakan mahkemeye gelmek zorundadır. Ancak, yemin edecek kişi, mahkemenin bulunduğu il dışında oturuyor ve bulunduğu yerde aynı anda ses ve görüntü nakledilmesi yolu ile yemin icrası mümkün değil ise istinabe yolu ile yemin ettirilir.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 237 ve müteakip maddeleri uyarınca, hâkim, eksik olan noktaları tamamlamak veya açık olmayan hususları aydınlatmak için yeminin konusu ile bağlantılı gördüğü soruları yemin eden kimseye sorabilir. Hâkim, yemin eden kimsenin beyanını dinleyip tutanağa geçirir ve yazılanları yüksek sesle huzurunda okur beyanında ısrar edip etmediğini sorar ve verilen cevabı tutanağa kaydeder. Yemin eda edildikten sonra, yalan yere yemin nedeniyle açılan ceza davası, esas dava bakımından bekletici sorun yapılamaz.
Somut olayda Dairemizin bozma kararına uyulmuş , 29/05/2014 tarihli duruşmada davalı vekiline davacıya teklif edeceği yemin metnini hazırlayıp sunması için 2 haftalık kesin süre verilmesine ve yemin metninin sunulmasından sonra davacıya 6100 Sayılı Kanunun 227 ve 228. Maddeleri gereğince yemin muhtırası çıkarılmasına karar verilmiş, davalı vekili tarafından süresinde yemin metni sunulmuş ve sunulan yemin metninde davacının davalı ....... de 29.11.2009 tarihinden 16.07.2010 tarihine kadar çalıştığına,16.07.2010 tarihinde çalıştığı davalı ... ..., den annesinin vefatı sebebi ile 3 gün mazeret izni aldığına,3 günlük mazeret iznimin süresi biter bitmez, çalıştığı iş yerini telefon ile hemen arayarak gelebilecek durumda olmadığını bildirdiğine, 3 günlük mazeret izninin dolmasından 2-3 gün sonra, İstanbul’a dönüp, davalı ... ......ne başvurup, işe başlamak istediğini beyan ettiğine, buna rağmen davalı ... ....... nin kendisini tekrar işe almadığına, davalı ... .... nin kıdem ve ihbar tazminatlarını ödemediğine, davalı ......... nin Temmuz 2010 tarihindeki 20 günlük çalışma ücretini ödemediğine, davalı ........ nde çalıştığı süre boyunca her gün sabah 9, akşam 9 haftanın 6 günü çalıştığına, davalı ... ......... nde fazla çalıştığına, dini ve milli bayramlarda çalıştığına, resmi tatil günlerinde çalıştığına ve bu çalışmalarının karşılığı olan ücretlerini alamadığına 'yemin etmesi talep edilmiş, 31/12/2014 tarihli duruşmada davacı asil hazır edilmiş, davacı asil duruşmada gözlerinin yazıları okuyabilecek kadar görmediğini, bu nedenle bizzat yemin metnini okuyup yemin etmesine sağlık engeli mevcut olduğunu, yemin metninin mahkemece okunarak, tekrar etmesi suretiyle yemin ettirilmesini talep etmiş, mahkemece davalı vekili tarafından sunulan 01/06/2014 tarihli lahiya içeriğinde yemin metni olarak belirtilen 8 başlığın davacıya her bir başlığın okunması ve yemin ettirilmesi suretiyle yemin işlemine geçildiği belirtilmiş, yemin metninin birinci, ikinci,üçüncü,dördüncü,beşinci,altıncı ve yedinci bendi tek tek okunarak ve davacının ‘’ namusum, şerefim ve kutsal saydığım inanç ve değerlerim üzerine yemin ediyorum ‘’ demesi suretiyle ve sekizinci bendi okunduğunda davacının ‘’davalı şirkette fazla çalıştığıma, milli bayramlarda çalıştığıma, dini bayramların iki günü çalışmayıp diğer bayram günlerinde çalıştığıma, resmi tatillerde çalıştığıma ve bu çalışmalarımın karşılığı olan ücretlerimi almadığıma namusum, şerefim ve kutsal saydığım inanç ve değerlerim üzerine yemin ediyorum,’’ demesi suretiyle yemin işlemi gerçekleştirilmiştir.
Somut olayda davacıya yemin metninin 8. bendinde olduğu gibi yemin metninin maddelerinin tek tek okunarak , davacının bu maddeleri tek tek tekrar etmesinden sonra davacının söylediği şekliyle aynen tutanağa yazdırılarak yemin işleminin gerçekleştirilmesi gerekirken yemin metninin ilgili numaralı bendinin okunduğu ve davacının yemin ettiği şekliyle tutanağa bağlanan yemin işlemi usulüne uygun olarak yerine getirilmediğinden yazılı şekilde hüküm kurulması hatalı olup bozma nedenidir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı nedenle BOZULMASINA, bozma nedenine göre davalının diğer temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz eden davalıya iadesine, 26/01/2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.