7. Hukuk Dairesi 2016/31230 E. , 2016/14920 K

[İctihat]

7. Hukuk Dairesi 2016/31230 E. , 2016/14920 K.

'İçtihat Metni'

YARGITAY İLAMI

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün, Yargıtay'ca incelenmesi davalı ... vekili tarafından istenilmekle, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dosya incelendi, gereği görüşüldü:
Davacı vekili müvekkilinin iş akdinin geçerli neden olmadan feshedilmiş olduğunu, davalılar arasındaki ilişkinin muvazaalı olduğunun tespiti ile işe iadesini, işe başlatılmaması halinde 8 aylık brüt ücret tutarında tazminat ile 4 aylık boşta geçen süre ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalılar davanın reddini istemiştir.
Mahkemece davalı ... Şti.'nin ikametgah adresinin 'nin ikametgah adresi ise olarak bildirilmiş ise de şirket vekili tarafından .'nin ikametgahının olarak bildirildiği, yine davalılardan TTK.'nın bulunduğu, ayrıca dava konusu yapılan işin yapıldığı yerin de Amasra olduğu, davalı vekilleri ve tarafından da bu nedenlerle yetkisizlik itirazında bulunulduğu, yetki hususunun iş bu davada kamu düzenine ilişkin olduğu, yargılamanın her aşamasında resen gözetilmesi gerektiği, işbu davada (İş) Mahkemesinin yetkili olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
Taraflar arasında yetkili mahkemenin hangi yer iş mahkemesi olduğu konusunda uyuşmazlık bulunmaktadır.
5521 sayılı İş Mahkemeleri Kanununun 5. maddesi uyarınca, iş mahkemelerinde açılacak her dava, açıldığı tarihte dava olunanın Türk Medeni Kanunu gereğince ikametgâhı sayılan yer mahkemesinde bakılabileceği gibi, işçinin işini yaptığı işyeri için yetkili mahkemede de bakılabilir. Bunlara aykırı sözleşme geçerli değildir.
İş mahkemesinin görevi kapsamında bulunan bir dava, dava tarihinde davalının ikametgâhının bulunduğu veya işçinin işini yaptığı yerdeki iş mahkemesi veya iş davalarına bakmakla görevli asliye hukuk mahkemesinde açılmalıdır.
Türk Medeni Kanununun 19. maddesi uyarınca, gerçek kişi yönünden yerleşim yeri, sürekli kalma niyetiyle oturulan yerdir. Gerçek kişi işverenin başka bir yerde yerleşmek niyetiyle oturduğu kanıtlanmadığı takdirde, kural olarak nüfusta kayıtlı olduğu yerin ikametgâh olarak kabulü gerekir. Aynı Yasanın 49. maddesi gereğince, tüzel kişinin yerleşim yeri, kuruluş belgesinde başka bir hüküm bulunmadıkça, işlerinin yönetildiği yerdir.
Yetkili mahkemenin belirlenmesinde önemli olan işin yapıldığı işyeri tanımına, 5521 sayılı Yasada yer verilmemiştir. İşyeri, 4857 sayılı İş Kanununun 2. maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre, işveren tarafından mal veya hizmet üretmek amacıyla maddi olan ve olmayan unsurlar ile işçinin birlikte örgütlendiği birime işyeri denir. İşverenin işyerinde ürettiği mal veya hizmet ile nitelik yönünden bağlılığı bulunan ve aynı yönetim altında örgütlenen yerler (işyerine bağlı yerler) ile dinlenme, çocuk emzirme, yemek, uyku, yıkanma, muayene ve bakım, beden ve mesleki eğitim ve avlu gibi diğer eklentiler ve araçlar da işyerinden sayılır. İşyeri, işyerine bağlı yerler, eklentiler ve araçlar ile oluşturulan iş organizasyonu kapsamında bir bütündür. Bir yer, ancak işin niteliği ve yürütümü bakımından işyerine bağlı bulunmaktaysa, o işyerinden sayılacaktır.
İş veya toplu iş sözleşmesinin tarafları, davalının yerleşim yeri ve işin yapıldığı yer dışındaki bir mahkemenin yetkili olduğuna dair düzenleme yapmaları, 5521 sayılı Kanunun 5. maddesinin emredici nitelikteki son cümlesi gereğince geçersizdir.
İş mahkemesinin yetkisi kamu düzeni ile ilgili olduğundan, davalı tarafça süresinde yetki itirazı yapılmamış olsa bile, mahkeme tarafından bu husus kendiliğinden göz önünde bulundurmalıdır. Bir başka anlatımla hâkim, davanın her aşamasında yetki itirazını dikkate alabileceği gibi, kendisi de resen yetkisizlik kararı verebilir.
Somut uyuşmazlıkta davalı ... ile davalı ... A.Ş. arasında Müessesi Amasra B sahasının işlettirilmesine ilişkin sözleşme yapıldığı ve davacının bu sözleşme kapsamında işçi olarak çalıştığı ve en son fiili olarak çalıştığı iş yerinin olduğu anlaşılmıştır. Dosya kapsamına göre davalılardan merkezinin, davacının işe giriş ve işten ayrılış bildirgelerinde davalı ...olduğu, davalı ... A.Ş. tarafından avukata verilen vekaletnameye ek imza sirkülerinde şirket merkezinin Maslak/İstanbul olduğu görülmüştür. Mahkemece yetkili mahkeme olduğundan bahisle yetkisizlik kararı verilmiştir.
5521 sayılı yasanın 5 inci maddesi davacıya seçimlik bir hak vermiştir. Buna göre davacı davasını ister işini yaptığı işyeri için yetkili mahkemede açabilecek isterse dava olunanın (birden fazla dava olunan varsa bunlardan her hangi birisinin) Türk Medeni Kanunu gereğince ikametgâhı sayılan yer mahkemesinde açabilecektir.
Bu kapsamda, davacı seçimlik hakkını kullanarak davalılardan davanın açıldığı tarihte ikametgâhı sayılan merkezin bulunduğu davasını açmıştır. davaya bakmaya yetkili olduğundan mahkemece yetkili olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmesi hatalı olup kararın bu nedenle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ :Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı nedenlerle BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde davalı ...'ne iadesine, 27/09/2016 tarihinde oybirliğiyle KESİN olarak karar verildi.