8. Hukuk Dairesi 2018/11170 E. , 2018/20244 K

[İctihat]

8. Hukuk Dairesi 2018/11170 E. , 2018/20244 K.

'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi


Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş olup hükmün davacılar vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü.

KARAR

Dava dilekçesinde, davacı ...'ın ................nın galle fazlasına müstehak vakıf evladı ileri sürülerek ........ malvarlığı ile gelirlerinin tespiti ile şimdilik 10.000,00 TL galle alacağı, günlük 10 akçe mütevellilik ücreti ile yıllık 500 kuruş tevliyet ücretinin tahsili istenmiş, mahkemece, ........ mazbut vakıf olması sebebi ile tevliyet ücreti istenemeyeceği ve dava tarihinden beş yıl geriye doğru taşınmaz geliri ile galle fazlası tespit edilemediği gerekçesi ile davanın reddinde karar verilmiştir.
Dava, galle fazlasına müstehak vakıf evladı olan davacı tarafından açılan tevliyet ücreti ile galle fazlası tahsili istemine ilişkin olup davacı ...'ın vefatı üzerine davaya mirasçılarından ........Cemre tarafından devam edilmiştir.
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 28.maddesi gereği dava devam ederken taraflardan birinin ölmesi halinde, ölen kişinin taraf ehliyeti son bulur. Bu nedenle, davaya ölen tarafa karşı veya onun tarafından devam edilmesine imkan yoktur. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 55.maddesinde yargılama devam ederken taraflardan birinin ölümü hâlinde, mirasçılar mirası kabul veya reddetmemişse, bu hususta kanunla belirlenen süreler geçinceye kadar davanın erteleneceğini, aynı Kanunun 59.maddesine göre maddi hukuka göre, bir hakkın birden fazla kimse tarafından birlikte kullanılması veya birden fazla kimseye karşı birlikte ileri sürülmesi ve tamamı hakkında tek hüküm verilmesi gereken hâllerde, mecburi dava arkadaşlığının bulunduğu, 60.madde gereği ise mecburi dava arkadaşlarının, ancak birlikte dava açabilecekleri ve birlikte hareket etmek zorunda oldukları düzenlenmiştir.

Yalnız ölen tarafı ilgilendirmeyen, yani mirasçıları da ilgilendiren, mirasçıların malvarlığı haklarını etkileyen davalar, tarafın ölümü ile konusuz kalmaz. Bu davalara, ölen tarafın mirasçıları tarafından (veya mirasçıları aleyhine) devam edilir. Mirasçıları da ilgilendiren davalar, ölen tarafın mirasçılarına geçen alacakları, hakları ve mallarına (4721 sayılı TMK mad. 599) ilişkin davalardır. Bunlar malvarlığı haklarına ilişkin davalardır.
Dosya içerisindeki bilgi ve belgelerden davacı ...'ın ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 18.10.2007 tarih ve 2005/277-2007/335 sayılı ilamı ile dava konusu............'nın galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun tespitine karar verildiği, 08.07.2008 tarihinde eldeki davanın açıldığı, dava açıldıktan hemen sonra 27.07.2008 tarihinde davacı ... vefat ettiği, geriye mirasçı olarak eşi ............ kaldığı, davaya ise davacının eşi dışındaki mirasçıları olan çocukları ........Cemre tarafından devam edildiği anlaşılmıştır.
Yargılama süresince tarafların, taraf ve dava ehliyetine sahip bulunmaları usul hukukunun temel ilkelerinden olup bunlar HMK'nin 114/1-d maddesi uyarınca dava şartıdır. Dava şartlarının varlığının yargılamanın her aşamasında aranması gerekir. HMK'nin 115/2. maddesi gereğince dava şartı noksanlığı halinde davanın usulden reddine karar verilmesi gerekir ise de aynı maddenin ikinci cümlesinde, dava şartı noksanlığının giderilmesi mümkün ise bunun tamamlanması için kesin süre verileceği, bu süre içinde dava şartı noksanlığı giderilmemişse davanın, dava şartı noksanlığı nedeniyle usulden reddedilebileceği hükme bağlanmıştır. Yargılama sırasında taraflardan birinin ölmesi halinde, ölenin taraf ehliyeti sona ereceğinden, bu kişinin veya kural olarak vekilinin davaya devam etmesi mümkün bulunmadığından sadece ölenin mirasçıları tarafından davaya devam edilebilir.
Bu durumda mahkemece, davacı mirasçıları arasındaki mecburi dava arkadaşlığı nedeniyle, mirasçı ........de usulüne uygun tebligat ile davadan haberdar edilmeli, ........ün davaya muvafakatinin sağlanarak ya da miras şirketine TMK'nin 640. maddesi uyarınca atanacak temsilci aracılığıyla davanın sürdürülebileceği gözönüne alınarak, davaya dahil olan davacı mirasçıları vekiline söz konusu eksikliğin giderilmesi için önel verilip bu şekilde taraf teşkili sağlandıktan sonra davanın esası hakkında bir hüküm verilmesi gerekirken usulüne uygun taraf teşkili sağlanmadan hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle 6100 sayılı HMK'nin Geçici 3. maddesi ve 1086 sayılı HUMK'un 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, bozma nedenine göre şimdilik diğer temyiz itirazlarının incelenmesine yer olmadığına, taraflarca HUMK'un 440/I maddesi gereğince Yargıtay Daire ilamının tebliğinden itibaren ilama karşı 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine ve peşin harcın istek halinde temyiz edene iadesine 17.12.2018 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.